Disruptie, moonshots, exponentieel, hyperschaalbaarheid en het wat verouderde ‘game changing’ is al wat de klok slaat in de bedrijfswereld. De termen van dit jaar zijn alvast ‘platformdisruptie’ en ‘kunstmatige intelligentie’. Benieuwd welke Belgische spelers vandaag bezig zijn met anderen te begeleiden in hun digitale transformatieproces? Een overzicht: 

Innovatieproces gaat steeds sneller 

In essentie draaien begrippen zoals disruptie, moonshots en hyperschaalbaarheid allemaal rond innovatie. Maar dan innovatie op steroïden die voortdurend lijkt te versnellen. Deze verhoogde kloksnelheid is een gevolg van de democratisering van digitale technologie.

Wellicht wordt innovatie sneller geadopteerd omdat software aan een hoger tempo kan worden verbeterd dan de op hardware gebaseerde innovatie van de vorige generatie. Dingen zijn blijkbaar gestopt met geleidelijk te veranderen, alles verloopt nu exponentieel. De almaar autonomer en veeleisendere consument had amper een decennium nodig om zich te digitaliseren en het laken naar zich toe te trekken in de relatie met bedrijven. 

Een relatie die voor een groot stuk gedematerialiseerd en gedecentraliseerd is waarbij het smartphone-scherm de hoofdrol opeist.

Alles is geconnecteerd

Alles is nu geconnecteerd: of het nu over dingen, apparaten, machines, auto’s, gebouwen, steden of ons eigen lichaam gaat. Digitalisering, mobilisation, augmentation, disintermediatie en automatisering zijn het nieuwe normaal. Interessant genoeg zijn vandaag de grote(re) bedrijven de kneusjes van het innovatielandschap.

De eigenschappen die een groot bedrijf groot maken zijn net diegene die innovatie in de weg staan. Een zwakheid waar start-ups gretig gebruik van maken.

Innovatie vormt een spectrum aan activiteiten waarmee een bedrijf een van de volgende doelen wilt bereiken: het (1) beschermen, (2) groeien of (3) transformeren van de onderneming. Elk van deze 3 doelen is van een andere grootorde.

Het beschermen van de huidige activiteiten vereist incrementele stappen die intern door een team kunnen worden uitgevoerd. Voor innovatiegedreven groei is een opportunistische kijk op een (nieuwe) markt en een vorm van samenwerking binnen een ecosysteem noodzakelijk.

Visie, moed en creativiteit zijn cruciaal

Voor een (digitale) transformatie van een bedrijf is een krachtige visie, moed, creativiteit en doorzettingsvermogen onontbeerlijk. En een CEO die stevig in zijn schoenen staat om mensen, middelen, activa en stakeholders te mobiliseren en in te zetten waarbij veel, om niet te zeggen alles, op het spel staat.

Een digitale transformatie is het antwoord van een bedrijf op een technologische revolutie die zorgt voor een economische breuklijn die de eigen sector op haar grondvesten doet daveren. De digitale transformatie impliceert niet noodzakelijk dat een bedrijf van activiteit verandert noch om andere producten en diensten te verkopen.

Maar ze moet wel de vraag beantwoorden hoelang de huidige manier waarop men waarde creëert, distribueert en capteert nog overeind blijft in een nieuwe digitale omgeving die steeds competitiever wordt.

"Bedrijfsmodellen die stammen uit de vorige eeuw zijn niet langer realistisch"

Het zijn niet meer enkel Cassandra’s die beweren dat het immanent zwaard van Damocles dat disruptie heet boven elk bedrijf hangt. Een digital transformatieproces bestaat erin zowel het economisch model van het bedrijf als de klantervaring en de organisatie te doen evolueren. Het is weinig waarschijnlijk dat een bedrijf economisch leefbaar blijft door een activiteit verder te zetten gebaseerd op een bedrijfsmodel daterend uit de vorige eeuw. Het vermijden van het Kodak-noodlot dus.

Belgische bedrijven die van digitale transformatie hun expertise hebben gemaakt:

Gezien een digitale transformatie geen walk in the park is en er veel op het spel staat, kan begeleiding en ondersteuning in deze queeste van levensbelang zijn.

Hieronder een kort overzicht van enkele belangrijke organisaties die op dat domein actief zijn. We pretenderen niet volledig te zijn, verre van, maar presenteren een staalkaart die een zicht geeft op wat er vandaag gaande is in het landschap:

1. Nexxworks

De bekendste uithangborden van Nexxworks zijn Peter Hinssen en Steven Van Belleghem. Beiden zijn begenadigde sprekers en auteurs van een reeks populaire boeken. Daar waar Peter vooral een visie heeft op het snijvlak van technologie, innovatie en ondernemen, is Steven de man die de relatie klant-bedrijf centraal zet.

Minder bekend, maar met interessante ideeën en uitstekend geschreven teksten, is de derde partner Rik Vera. Sinds kort is ook televisiemaker Bart De Pauw lid van het netwerk.

Nexxworks positioneert zich helder als “Radical innovation for the age of disruption”. Ze doen dat door keynotes, workshops en Silicon Valley tours aan te bieden om inspiratie op te doen. Er is ook een weeklange Ignition bootcamp waarbij deelnemers worden voorbereid op een toekomst die al begonnen is.

Daarna kunnen ze binnen hun respectievelijke organisaties aan het werk met light-touch, high-impact ondersteuning van Nexxworks. Het moet gezegd, Nexxworks is eating its own dogfood door zelf innovatief een 2.0 alternatief uit te werken voor de klassieke consultancy trajecten. 

2. Duval Union

Duval Union, het full stack marketing ecosysteem waar zowel marketingagentschappen als AdTech startups deel van uit maken heeft een indrukwekkend parcours achter de rug. Het geesteskind van André Duval, Klaus Lommatzsch en Marc Bresseel heeft intussen ook een stevige Academy en Consulting poot.

De bekendste uithangborden zijn ervaren rot Jo Caudron en opkomend talent Dado Van Peteghem. Ze pionierden al met een boek over digitale transformatie in 2013 toen nog iedereen druk bezig was met de impact van sociale media te ondergaan.

Met de CMO die meer uitgeeft aan technologie dan de CIO en klantenervaring die een centrale rol speelt in het digitale transformatieproces zit Duval Union, dat een sterk marketing-DNA heeft, in poleposition. Duval Union Academy biedt een track aan om van executives Chief Digital Officers (CDO) te maken zodat ze leren om hun bedrijven te transformeren. 

3. Sirris

Sirris, het collectief centrum van en voor de technologische industrie, ondersteunt bedrijven met innoveren sinds 1949 (!). De organisatie voelt zich als een vis in het water in het rijke industrieel weefsel van dit land. Er is een uitgebreide diepte-expertise van de maakindustrie aanwezig.

Het Masterplan Innovatie, vormgegeven door en met de industrie onder leiding van Jeroen Deleu, vormt een praktisch kader waarbinnen bedrijven nieuwe ideeën ontwikkelen voor hun toekomstige innovaties. Het Masterplan Innovatie gaat dieper en breder dan het containerbegrip Industrie 4.0.

Naast verticale sectorkennis is er horizontale know-how rond software en data innovatie aanwezig. Gezien software “de wereld opeet” en data naar het centrum van bedrijfsmodellen opschuift zit Sirris in de driver’s seat voor digitale transformatie.

Onder leiding van Wim Codenie, medeauteur van The Art of Software Innovation, omarmen de software & data teams het 10x magnitude denken i.p.v. de klassieke 10% incrementele verbetering. En dat netjes uitgewerkt rond de innovatiepolen hyperscale en hypercare. Ook de Digital Due Diligence, het intern ontwikkelde platform om de competitieve online positie van bedrijven in kaart te brengen en als immateriële activa te valoriseren is belangrijk in een digitaal transformatieproces.

4. Virtuology Academy

Cédric Donck en Béatrice de Mahieu zijn de drijvende krachten achter deze Business School 2.0 die zowel start-ups helpt groeien als grote bedrijven te innoveren. De aangeboden programma’s bevatten alle populaire innovatie-ingrediënten zoals Design Thinking, Business Model Canvas en de Lean Startup aanpak maar ook hun eigen ontwikkelde methodologie, Pimento Map, die toelaat om een business plan op een eenvoudige manier te valideren.

Deelnemers aan Virtuology Academy werken aan hun eigen bedrijf in plaats van cases. Ondernemerschap en intrapreneurship worden hoog in het vaandel gehouden en het Co.Station ecosysteem waar het deel van uitmaakt is een meerwaarde voor de organisatie.

Ook Belgische evangelisten doen duit in het zakje

Naast deze structurele spelers is België rijk aan evangelisten die de digitale boodschap vanuit originele invalshoek brengen. Jef Staes bijvoorbeeld biedt een eigenzinnige kijk op innovatie. Fabiaan Van Vrekhem voorziet met zijn uitstekend boek 'De disruptieve competentie' een ladder om stapsgewijs met disruptie om te gaan.

In Wallonië is André Blavier een thought leader actief op dit terrein. Internationaal scheert Rudy De Waele (zie foto hierboven) dan weer hoge toppen met een verfrissende blik op de nieuwe wereld. Zijn Shift 2020 boek is een gids die haarfijn uitlegt hoe technologie onze maatschappij vormgeeft.

Een alternatief voor een radicale digitale transformatie is voor grote bedrijven om te leren innoveren zoals start-ups. Met name Board of Innovation doet fantastisch werk op dit terrein maar ook andere spelers zoals Noventus (Koen Vriesacker), Techtomar (Leiv Hendrickx), Futurelab (Stefan Kolle), The Forge, het Hybrio platform, Forcit (Thibault Van den Broecke), CreaShock, RBLS (Mixel Kiemen), Pieter Baert en Lean Studio van Benoit Lips helpen bedrijven met innoveren, vaak vanuit verrassende invalshoeken. En voor Hackatons moet je bij Leo Exter zijn.

Steeds meer scholen springen op digitale transformatie kar

Ook de Belgische business scholen bieden een traject aan rond digitale transformatie. Vlerick Business School heeft een Digital Leadership programma onder leiding van Prof Dr Stijn Viaene. Antwerp Management School heeft het populair Master of Innovation & Entrepreneurship programma voor net afgestudeerden en Master Classes voor ondernemers en executives. En de Solvay’s Executive MBA heet niet toevallig ‘lead the transformation’.

De toonaangevende school voor digitale transformatie bevindt zich, hoe kan het ook anders, in Silicon Valley: Singularity University. Ook wel bekend als de Google University, het epicentrum voor zij die zich het exponentiële denken willen eigen maken.

Alumni zoals Ludo Crols, Stephan Bostoen en Sven Mastbooms dragen de boodschap uit in de lage landen. Het heeft de provincie West-Vlaanderen geïnspireerd om Exponential Academy te lanceren om jongeren te stimuleren richting ondernemerschap en ondernemingen richting transformatie. De academische onderbouw komt van Antwerp Management School en Peter Hinssen is er ambassadeur.

Organisaties zoals iMinds of Flanders DC coveren het digitale thema vanuit respectievelijk een technologische en creatieve invalshoek. Bijvoorbeeld voor Internet of Things kennis is iMinds het huis van vertrouwen met nu al een trackrecord. De jaarlijkse iMinds conferentie is de hoogmis om de technologie achter digitale transformatie van dichtbij te leren kennen.

Ook Big Four diensten worden steeds actiever

Tot slot bieden de Big Four diensten aan rond digitale transformatie, met name Deloitte Digital en Accenture Digital zijn zeer actief op het terrein.

We eindigen met een positieve noot. Digitaal is bijlange niet enkel kommer en kwel. Integendeel, digitaal zorgt voor bijzonder veel opportuniteiten in de grotendeels kennis- en kennis gedreven economie van ons land.

De toekomst ligt in onze handen en nergens anders. Zeker, Silicon Valley kan inspireren maar het kookboek voor een digitale transformatie moeten we zelf schrijven. Er bestaat geen magisch ingrediënt maar we moeten wel goed koken. En laat dat nu net zijn waarmee we in onze Bourgondische eetcultuur op wereldniveau meekunnen.