Gents Schepen van digitalisering Sofie Bracke
Gent toont zich in de nieuwe beleidsnota ‘Meer dan een slimme stad’ van zijn meest ambitieuze kant: Europese technologiehoofdstad worden is het ultieme doel! Digitaal is de Arteveldestad sowieso altijd een voorloper geweest. Zo won Gent in 2016 de Smart City Award, was het de eerste stad in België die overschakelde op digitale gemeenteraden en heeft het met The Big Score hét event dat tech start-ups en scale-ups met topbedrijven en internationale investeerders verbindt. Kortom, in Gent spreekt men digi-taal. Schepen van digitalisering Sofie Bracke en burgemeester Mathias De Clercq gaven Bloovi een - uiteraard virtuele - rondleiding doorheen de nota.
Wereldexpo in Wintercircus
Uit de nieuwe beleidsnota (voluit: Meer dan een slimme stad – Data, innovatie en digitalisering) komen een aantal mooie en intrigerende projecten naar voor: zo bouwt de stad samen met imec, het wereldvermaarde onderzoekscentrum voor nano-elektronica en digitale technologie, aan een digital twin (bijvoorbeeld om druktepunten, logistieke stromen en waterstanden in de stad in kaart te brengen), wordt met 10 Days of Tech vanaf 2022 een nieuw en tweejaarlijks internationaal innovatiefestival gelanceerd als een soort digitale Gentse Innovatiefeesten, en opent eveneens in 2022 het Wintercircus de deuren als ontmoetingsplek, expositieruimte en digitale proeftuin waar Gentenaars kennis kunnen maken met alles wat er op innoverend en ondernemend vlak gebeurt. Die laatste wordt meteen ook een nieuwe landmark voor de stad.
“Honderd jaar geleden gingen mensen naar de Wereldtentoonstelling om de stand van de wereld te ontdekken”, zegt schepen van digitalisering Sofie Bracke. “Wij willen dat het Wintercircus een permanente Wereldtentoonstelling wordt rond digitalisering, dé etalage van de innovatiekracht in onze regio. Een hotspot voor voor jonge en groeiende techbedrijven.”
Tel bij die projecten nog het recente nieuws op dat Daikin Gent als vestigingsplaats koos voor zijn nieuwe R&D-center rond AI en Internet of Things – een investering van 140 miljoen euro – en je beseft dat het de stad menens is met haar digitale ambities.
Internationale koploper
“Sinds we die boude ambitie hebben uitgesproken, is dat natuurlijk altijd het eerste wat mensen vragen: willen jullie écht de technologiehoofdstad van Europa worden?”, lacht Sofie Bracke. “Maar het antwoord is wel degelijk ‘ja’. We zijn als stad bereid om boven ons gewicht te boksen als het op technologie aankomt. Ook omdat we vandaag als stad al heel sterk staan qua technologie: Gent mag zich vandaag met recht en rede dé start-up- en scale-upstad van Vlaanderen noemen – we doen het stukken straffer dan gelijk welke andere stad.”
Gent mag zich vandaag met recht en rede dé start-up- en scale-upstad van Vlaanderen noemen – we doen het stukken straffer dan gelijk welke andere stad
“We zijn dus al de technologiestad van Vlaanderen, maar in het leven moet je altijd streven naar meer en mooier en verder. Daarom willen we nu ook Europees toonaangevend worden op vlak van tech. Met name in speerpuntsectoren als health tech, clean tech, digitale economie en biotech. Wat die laatste betreft, hebben we met het VIB, het Vlaams Instituut voor Biotechnologie, sowieso al een internationale koploper. Dat weet de gemiddelde Vlaming wellicht niet, maar geloof mij: de rest van de wereld dus wél”, aldus Bracke.
Tech spelers challengen
“Laat ons ook de dertien onderzoekscentra van wereldklasse op ons grondgebied niet vergeten”, vult burgemeester Mathias De Clercq aan. “Tel daar vervolgens nog onze universiteit en hogescholen bij, en je beseft dat we hier uitstekende potgrond hebben om die digitale ambities waar te maken. Dat is ook nodig, want als corona iéts duidelijk heeft gemaakt, dan wel het belang van versnelde digitale transformatie in alle facetten van de samenleving.”
“Let wel, het is ons niet per se te doen om nieuwe technologie omwille van de technologie”, geeft De Clerck aan. “Vandaar ook de ‘meer’ in de titel van onze beleidsnota: alle nieuwe toepassingen moeten altijd ten dienste staan van alle Gentenaars en enablers zijn die hun dagelijkse leven verbetert. Zodat zij zich er ook niet langer bedreigd door voelen, doordat ze zelf kunnen vaststellen dat het hen wel degelijk vooruithelpt.”
“Daarom willen wij niet zomaar digitaliseren, maar concrete maatschappelijke uitdagingen benoemen en vervolgens de verschillende technologische spelers uit onze stad uitdagen om via living labs met digitale concepten te komen. Daarin willen we trouwens ook heel actief de bijna 80.000 studenten aan de Gentse universiteit en hogescholen bij betrekken.”
Naar het voorbeeld van Amsterdam
“Door het focussen op méér dan een slimme stad, willen we ook vermijden dat we de stad gewoon gaan volhangen met sensoren en camera’s, of dat we in de val trappen om nieuwe technologie als een soort gadget in ons bestuur te integreren”, benadrukt Sofie Bracke. “Vandaar dat we vertrekken vanuit die maatschappelijke uitdagingen. Dat doen we heel concreet binnen drie brede levensdomeinen die aan zo goed als iedere burger raken: onderwijs, klimaat en gezondheid. Omdat we weten dat we daarbinnen met nieuwe technologie en digitalisering een echt verschil kunnen maken. Via open samenwerking binnen onze zogenaamde ‘Quadruple Helix’ van academische wereld, technologiebedrijven, overheid én burger.”
Door het focussen op méér dan een slimme stad, willen we ook vermijden dat we de stad gewoon volhangen met sensoren en camera’s, of dat we in de val trappen om nieuwe technologie als een soort gadget in ons bestuur te integreren
Gent kijkt hiervoor onder meer naar Amsterdam, waar men een start-up in residence-project heeft uitgerold. Dat moet ook hier mogelijk zijn, vindt de Gentse schepen van digitalisering. “Start-up in residence komt erop neer dat wij vanuit een bepaalde stadsdienst een problematiek definiëren, maar niet zelf over de oplossing gaan nadenken”, licht Sofie Bracke toe.
“Nee, dat laten we over aan een start-up die we zo heel vroeg in het proces kunnen betrekken en zelfs letterlijk binnen de stadsadministratie brengen. Zodat we daar niet alleen kunnen bouwen aan een innovatiecultuur, maar ook kunnen afstappen van geijkte oplossingen. Nu laten we bedrijven zelf met antwoorden komen – die wellicht vaak zullen afwijken van wat we anders zelf hadden gedaan - in plaats van die gewoon uit te voeren.”
“Het klopt dat de meeste mensen innovatie niet meteen associëren met ambtenaren of een stadsapparaat, maar daar willen wij met ‘start-up in residence’ verandering in brengen”, aldus nog Bracke. “Zo willen we bijvoorbeeld bedrijven challengen om met de data uit ons gloednieuwe open data-portaal de Blaarmeersen in de zomer nog toegankelijker en aangenamer te maken.”
Stappen vooruit blijven zetten
De beleidsnota ‘Meer dan een slimme stad – Data, innovatie en digitalisering ‘draait concreet rond vier speerpunten: data, innoveren, technologie en drempelloze dienstverlening. Vooral dat laatste springt wat in het oog: willen bepaalde Gentenaars niet eerder geholpen worden door een persoon van vlees en bloed, in plaats van door pakweg een chatbot?
“Wij zijn een openbaar bestuur, dus wij moeten er heel goed over waken dat het altijd een en-en-verhaal blijft”, antwoordt burgemeester De Clercq. “We moeten iedereen meekrijgen om écht van e-inclusie te kunnen spreken - we spreken hier ten slotte over inwoners, niet over klanten. En bij die 263.000 inwoners zitten digibeten en digital natives, jongeren en senioren, hier gewortelde en nieuwe Gentenaars.”
“Ook dat is een slimme stad zijn: kijken of niemand achterblijft. Enerzijds willen we dus een mooie digitale flow aanbieden aan ouders die hun kinderen inschrijven voor een sportkamp, anderzijds willen we ook dat mensen een operator van Gentinfo aan de lijn kunnen krijgen als ze bellen met een probleem.”
“We zullen dus nooit toegeven op dat menselijke contact, maar we willen wel een chatbot mogelijk maken als alternatief. Bijvoorbeeld voor wie op zondagavond om 23 uur een dringende vraag heeft. We gaan met andere woorden niet afbreken wat er nu is, maar wél stappen vooruit blijven zetten”, besluit Mathias De Clercq.