Ik heb het niet voor internetcensuur. Toch vraag ik me soms af of het allemaal niet wat ver gaat. En dan vooral op Facebook. De beelden, de woorden en de filmpjes die ieders ogen daar soms op de meest onverwachte moment te zien krijgen, zijn vaak "niet voor kinderen bestemd".
Beelden laten hoe dan ook een indruk na
Seksueel getinte beelden kom je op Facebook nog niet zo vaak tegen, daar zijn ze nog vrij waakzaam voor. Toch niets wat je niet dagelijks in het straatbeeld of op TV ziet. Je hebt gewoonweg ook weinig mensen die zo publiek de pervert willen uithangen.
Ik heb het meer over gruwelijke beelden. Zo werd een bloederige foto gedeeld op Facebook van een een 9-jarige jongen die geëxecuteerd werd door onthoofding in Thailand. Er stond een oproep bij om de foto zoveel mogelijk te delen om zo awareness te creëren. Het feit dat Bloovi de afbeelding liever niet publiceert - wat ik heel goed kan begrijpen, bewijst de gereserveerdheid die we zouden moeten hebben bij het delen van zo'n foto's.
Mijn eerste reflex was om het effectief te delen. Dan besefte ik dat er jongere kinderen in mijn netwerk zitten. Je mag zogezegd "pas" op je 13de lid worden, maar we weten allemaal dat dit in de praktijk niet zo is. En neem nu nog dat het 13 is, dan nog is dit volgens mij niet voor hun ogen bestemd. Als ik kinderen zou hebben, ik zou niet willen dat ze 's avonds na school hun Facebook openzetten, nietsvermoedend naar beneden scrollen en zonder keuze geconfronteerd worden met de foto en het verhaal erbij.
En het gaat mij vooral om die twee laatste punten: onverwacht en pure realiteit. Kinderen die in films geconfronteerd worden met gruwelijke beelden, verwachten die ergens. Er is een context. Meestal zie je zo'n beelden ook enkel in fictieve scenario's, want zelfs in het nieuws gebeurt het zelden dat ze zoiets laten zien. Meestal met een extra waarschuwing. Mij gaat het dus vooral om het feit dat ze in gelijk welke context daarmee kunnen geconfronteerd worden ('s avonds laat als ze de laptop in hun kamer meegesmokkeld hebben, vlak voor het slapen bijvoorbeeld). Dan komt er nog eens bij dat ze heel goed weten dat dit een foto is van iets wat zich op een zekere afstand van ons heeft afgespeeld.
The Far West of the internet
Niet enkel beelden, maar ook woorden kunnen onze jongste Facebookers raken. Ik ga geen pleidooi afsteken over het deprimerende taalgebruik en het gebrekkige Nederlands dat je vaak ziet over je timeline heen druipen. (Al kan dit ook niet echt voordelig zijn voor de ontwikkeling van jongeren, maar dat is dan een andere discussie).
Je kan al raden dat ik het dus over cyberpesten heb. Iedereen kent het fenomeen, dus het is niet nodig om hier te diep op in te gaan. Toch even het meest gekende argument weerleggen, zijnde: "Je kan jezelf via de privacy settings beschermen." Dit klopt tot op zekere hoogte. Je kan ervoor zorgen dat niemand iets op jouw wall krijgt zonder toestemming, je kan er ook voor zorgen dat je niets meer ziet van wat de pesters over je zeggen, maar je kan de pesters zelf niet tegenhouden. Ze kunnen rustig en heel publiek over hun slachtoffer verderpraten, toestemming of niet.
Je kan dit minimaliseren en ervan uitgaan dat dit sowieso zou gebeuren, Facebook of geen Facebook. Het verschil is dat alles op Facebook veel meer publiek is. Dat ook de drempels lager liggen om effectief iemand aan te vallen. En tenslotte dat het slachtoffer dit vaak te zien krijgt in de eenzaamheid van een stille slaapkamer.
Maar niemand mag het internet controleren!
Ondanks dit artikel ben ik ook nog altijd van dat principe: het internet moet vrij blijven. Toch heb ik moeite met bepaalde aspecten zoals dit. Wat kan er dan gedaan worden om het op te lossen, om kinderen beter te beschermen? Wist ik het antwoord maar.
Is het überhaubt wel nodig om kinderen te beschermen? En hoe? Moeten we Facebook censureren voor bepaalde leeftijdsgroepen? Of moet er eerder gedacht worden in de richting van meer sensibilisering om pesters sneller aan te pakken met de hulp van elk waakzaam oog? Misschien is er wel een mogelijkheid vanuit de technische kant, een soort "gruwel-pester-filter"?
