Social media is er ondertussen een paar jaar. Wat is nu de werkelijke impact op de werkvloer? Een visie vanuit zowel organisatorisch perspectief als persoonlijk. Social media beïnvloedt zowel de organisatiecultuur als de psychologie van werknemers. Maar hoe?
De impact van social media op de organisatiecultuur
De trend die de grootste impact heeft op de werkvloer is het feit dat social volop inzet op mobiel. Zowel de grote (Facebook, Linkedin, ...) als de kleinere (Pinterest) zijn zwaar aan het investeren in hun apps. Je merkt het vooral aan Facebook. Zij splitsen hun platform namelijk op in verschillende apps. Zo heb je een app specifiek voor berichten - waarmee ze SMS'en willen verdringen) en een app om pagina's te beheren. Naast de Facebook-app zelf uiteraard. Het gevolg hiervan is dat het vrijwel onmogelijk geworden is voor werkgevers om social media tijdens de kantooruren te verbieden. Vooral in HR (zowel recruiting als uitzendkantoren), productiebedrijven, banken en overheidsbedrijven proberen ze dit toch nog te doen, door de computers op kantoor niet de mogelijkheid te geven zo'n sites te bezoeken. Dat gebruik van social media "verbieden" is dus aan het keren door de vele smartphones met mobiel internet.
De bedrijven die het wel toelaten gaan vaak snel over naar meer dan toelaten. Ze sporen de medewerkers op den duur aan om actief te zijn op social media kanalen, vooral Twitter dan. Als je de principes van The Conversation Company bekijkt, merk je dat ondernemingen de mogelijkheden beginnen te ontdekken. In plaats van één iemand specifiek op social media te laten werken, creëren ze een cultuur waarbij social media een vast element wordt in ieder's takenpakket. Ze kunnen natuurlijk niets verplichten, social media is nog altijd vooral persoonlijk, maar ze proberen hun medewerkers te laten communiceren over het bedrijf, de producten of de sector in het algemeen. Op die manier demonstreren ze als bedrijf kennis en communicatieskills, waar de markt en potentiële klanten dan hopelijk positief op reageren.
Dan heb je nog een derde categorie bedrijven die nog een stapje verder gaat. Net zoals we als mens stilaan twee levens hebben, fysiek en virtueel, beginnen veel bedrijven dit ook toe te passen. Ze gaan een soort tweede identiteit gaan creëren en organiseren intern regelmatig acties om die identiteit te voeden. Op deze manier installeren ze een menselijk karakter van het bedrijf. Wie hen volgt of fan is, heeft dan meer het gevoel dat ze met mensen te maken hebben in plaats van een organisatie. Het frappantste voorbeeld hiervan is de virtuele kerststal van Famous. Hier zaten ze de hele dag (afgewisseld) met hun personeel in een kerststal. Je kon dit live volgen en als kijker vragen stellen of zelfs opdrachten geven aan de "spelers".
Concreet heb je momenteel dus 3 soorten bedrijven: de minderheid die social media verbiedt op de werkvloer. Soms werken ze wel met een conversation manager, maar meestal zijn die bedrijven zelf dan ook niet actief op social media. Dan heb je de grootste pak die het wel toelaat en de waarde voor het bedrijf begint in te zien. Tenslotte heb je de bedrijven die er hevig gebruik van maken en met de medewerkers actief aan een social mediabeleid werken.
De impact van social media op de psychologie van werknemers
Er zijn heel wat mensen die zich eenzaam voelen op hun werk. Dit zie je vaak bij kantoorjobs, bedrijven die de inrichting niet gericht hebben op contact met collega's of bij mensen die niet echt in de groep opgenomen worden. Zij hebben dit gevoel veel minder als ze social media gebruiken tijdens de kantooruren. Ze zien wat hun vrienden doen en kunnen ermee praten. Zo voelen ze zich toch weer meer "verbonden met de wereld", in plaats van afgesloten in een donker kantoortje.
Social media zorgt ook voor een meer vriendschappelijke sfeer op de werkvloer. Waar je vroeger enkel je collega's zag op het werk zelf of tijdens de occasionele teambuilding, zijn velen nu ook verbonden via Facebook. Hierdoor word je veel meer geconfronteerd met het privé-leven van collega's. Er zijn minder geheimen en je ziet veel sneller wat je gemeen hebt, zoals muziek, films, hobbies, ...
Managers en zaakvoerders gaan ook dikwijls vriendschapsverzoeken sturen naar hun medewerkers. Dit is deels een controlemechanisme (waardoor sommige medewerkers het verzoek niet aanvaarden, wat soms tot spanningen kan leiden), maar vooral ook een poging om een persoonlijkere relatie op te bouwen met hun werknemers. Hetzelfde principe zoals hierboven, ze zijn beter op de hoogte van wat er onder hun mensen leeft en kunnen hun communicatie, acties en bijvoorbeeld verjaardagsgeschenken daarop baseren.
Social media gaat natuurlijk verder dan enkel de collega's. Zeker op Linkedin maak je vaak connectie met medewerkers bij concurrenten. Hierdoor is het veel gemakkelijker geworden voor werknemers om de markt te verkennen. Social media stimuleert dus voor een deel jobhopping.
Wellicht heb ik nog een paar punten gemist, voel je vrij om aan te vullen!
