Wie vandaag in België, de hoofstad buiten beschouwing gelaten, een Uber wil bestellen, is eraan voor de moeite. Ons land en de deeleconomie lijken duidelijk geen twee handen op een buik te zijn. Minister van Digitale Agenda Alexander De Croo (Open Vld) is actief bezig hierin verandering te scheppen, voor zowel de consument als de ondernemer. Ik legde hem het vuur aan de schenen en vroeg hoe de vork nu juist in de steel zit.
Traditionele regeltjes en monopoliedenken
“Je ziet dat onze deeleconomie fiscaal nog in een grijze zone zit”, legt De Croo uit. “Sommige beroepen vormen een monopolie en daar moeten we volgens mij vanaf. Toen het concept van de sharing economy in de VS werd geïntroduceerd, was men laaiend enthousiast over de nieuwe opportuniteiten die ze zou teweegbrengen. Hier reageert men vol angst en ontzag en wordt er gespeculeerd over de jammerlijke gevolgen.”
"Waarom moet taxivervoer een monopolie zijn?"
Van hetzelfde laken een broek toen De Croo eind vorig jaar een nieuwe regeling rond e-commerce inluidde, die stelt dat e-commerce nachtwerk mag worden toegestaan, mits akkoord op bedrijfsniveau. Nog geen enkel bedrijf diende een aanvraag in. “E-commerce heeft in ons land enorm veel kansen, maar we stoten steeds op een plafond”, bevestigt De Croo. “Belgen zijn dan wel aan boord van het online shoppen, maar doen dat voornamelijk op buitenlandse websites. Daardoor verdwijnt een groot stuk van de koopkracht naar het buitenland. In ons land heeft de economie, en onze deeleconomie in het bijzonder, dus eigenlijk nog een té beperkend karakter.”
Dat laatste werd tot niemands verbazing bevestigd toen bekendraakte dat de regering een fiscaal gunstregime op touw zet voor particulieren die diensten verkopen via digitale platformen zoals Uber. Zij die daar minder dan 5.000 per jaar mee verdienen, betalen volgens de nieuwe regel 10% belastingen.
"De nieuwe regeling is een deurenopener die de beoogde adoptie van de sharing economy versnelt"
De taxi- en horecasector liet haast onmiddellijk van zich horen met termen als ‘oneerlijke concurrentie’, ‘regels gelden voor iedereen’. “Zo’n vaart zal het niet lopen”, beweert De Croo. “De regeling is er voor mensen die willen proeven van het ondernemerschap. Als zij als occassionele aanbieder minder dan 5.000 per jaar verdienen, gaan we hen niet vragen om zelfstandige in bijberoep te worden. Ik zie het dus eerder als een deurenopener die de beoogde adoptie van de sharing economy versnelt.
Ik bedoel maar, uiteindelijk zullen we de Uberisering wel móeten omarmen, het moment zit eraan te komen. Daarvoor wil ik mee een aangepast beleid faciliteren. Misschien kunnen we dan eindelijk wat meer denken in functie van de mens an sich, in de plaats van belangengroepen.”
Sharing economy is tweedimensionaal democratiserend
Eerder werd al duidelijk dat de taxisector de hete adem van sharing platform Uber in de nek voelt. Protestacties in het Brusselse zijn daar een bewijs van. “Maar waarom moeten we per se voor taxivervoer een monopolie creëren?”, sputtert De Croo. “Dat protectionisme is begrijpelijk, maar een spijtige zaak. Als je kijkt naar het aantal taxi’s per inwoner in Brussel, zie je dat dat veel lager ligt dan in Amsterdam of Londen. Ons land heeft een mobiliteitsprobleem, er zijn jobs nodig en taxi’s zijn redelijk duur. Uber kan dat allemaal oplossen, waarom omarmen we zulke zaken niet? Als we deze markt vrijmaken, drijven we de concurrentie op, en zal je zien dat de sharing economy op lange termijn haar vruchten afwerpt.”
De Croo gaat een stap verder en omschrijft de sharing economy zelfs als een democratisering in onze economie. “Ik zie de voordelen onmiddellijk op twee dimensies,” gaat De Croo verder, “eerst en vooral wordt een aantal diensten door deeleconomieplatformen zoals Uber aangeboden aan een groter deel van de bevolking. Bijvoorbeeld: vroeger was een privéchauffeur enkel voorbestemd voor mensen zoals ik (lacht). Maar Uber maakt komaf met dat privilege door ze vrij te geven aan een breder publiek. Daarmee wordt er ook meer werkgelegenheid gecreëerd, en dat brengt me bij de tweede dimensie: ondernemerschap. Particuliere mensen krijgen de kans om op laagdrempelige wijze te ondernemen. Ja, ik ben een grote fan van Travis Kalanick, die flexibiliteit die hij mee in de hand heeft gewerkt is fantastisch.”
Start-ups hier houden
“In Europa zijn we het eerste land dat een deftige regeling heeft getroffen voor start-ups die in de deeleconomie actief zijn”, stelt De Croo. “Start-ups zoals Flavr en Deliveroo moeten in staat zijn in België hun business model te kunnen gebruiken.
Ik wil echt dat België een plaats wordt waar start-ups hun sharing economy business in gang kunnen zetten. De traditionelen onder ons moeten echt vertrouwen hebben in die opkomende bedrijven. Als je jonge ondernemers de nodige vrijheid geeft, gaan daar schone dingen uit voortkomen.”
