Dieter Van de Walle (foto: Frederik Tibau)

Afgelopen maand organiseerden Jong Voka en Startups.be een pittige inspiratiereis naar Stockholm, dé start-uphub van de Scandinavische landen. 30 jonge (en net iets minder jonge) ondernemers ontdekten op deze GoGlobal missie waarom Zweden na Silicon Valley het grootste aantal unicorns per capita heeft en hoe het Zweedse DNA een sterke troef is voor ondernemerschap. Een van de vele stops op de inspiratiereis was Spotify, waar de Belgische Dieter Van de Walle ons alles vertelde over zijn job bij de succesvolle muziekapp.

De Zweedse cultuur: technologie en lagom

Het is geen toeval dat er talloze grote technologiebedrijven in Zweden gevestigd zijn. Zo legt Van de Walle uit dat de overheid in de jaren negentig fibernet subsidieerde alsof het wegen betrof, en dat elk gezin een pc in de woonkamer kreeg. Het resultaat: een tech-minded land waar ‘programmeur’ zowaar een van de populairste beroepen is.

Wanneer je die doorgedreven technologische infrastructuur combineert met creativiteit – grotendeels het resultaat van de lange, donkere en dus veelal saaie winterdagen – krijg je verrassende nieuwe concepten. Voeg daar nog het Zweedse egalitarisme en hun kenmerkende lagom* aan toe, en je hebt een heerlijke en productieve werkomgeving.

*Lagom: Zweeds voor ‘net goed’. Je moet niet altijd te veel of meer of beter willen.

Werken bij Spotify

Nadat Dieter Van de Walle een vijftal sollicitatierondes succesvol had afgerond en ook al een keertje ter plaatse was geweest, stopte hij al zijn spullen in een bestelwagen en reed met drie vrienden naar Stockholm, naar zijn nieuwe stek. 40% van de werknemers bij Spotify zijn van buitenlandse origine en het bedrijf weet dan ook als geen ander hoe het zijn werknemers kan begeleiden bij het immigratieproces.

Bij Spotify doen we niet mee aan deadlines en kostenramingen. Die druk zorgt er alleen maar voor dat werknemers de kantjes eraf rijden, en dat kost je op het einde van de rit weer geld.

“Spotify zoekt de beste mensen om te werken aan de beste manier om muziek te delen met de wereld. En die zoektocht overschrijdt nu eenmaal de landsgrenzen”, zegt Van de Walle daarover. “Je zou verwachten dat die ambitie gepaard gaat met hoge druk, maar het tegendeel is waar. Bij Spotify doen we niet mee aan deadlines en kostenramingen. Die druk zorgt er alleen maar voor dat werknemers de kantjes eraf rijden, en dat kost je op het einde van de rit weer geld. Loonsverhogingen worden gegeven op basis van je samenwerkingsvermogen. Hoe heb jij je team het afgelopen jaar geholpen? Dat is de hamvraag tijdens de gesprekken met onze coaches.”

Het zijn de mensen die de cultuur maken. Je kan die mindset niet gewoon kopiëren en implementeren in je bedrijf.

Heel wat buitenlandse bedrijven proberen die bedrijfscultuur te kopiëren, maar dat is volgens de Belgische ontwikkelaar als water naar de zee dragen: “Het zijn de mensen die de cultuur maken. Je kan die mindset niet gewoon kopiëren en implementeren in je bedrijf.”

Agile met hart

Om de werkwijze van het bedrijf verder toe te lichten, doet Van de Walle beroep op Paul McKenna, een Britse agile coach en chapter lead. Wat die termen precies betekenen, legt hij zelf met verve uit: “Bij Spotify werken we met kleine teams. Langs de ene kant heb je squads. Dat zijn groepen die rond een bepaalde functionaliteit van de app werken. Verschillende squads die aan een gelijkaardig thema werken, vormen samen een tribe.

We zweren hier bij de two pizza rule: als je met een team twee grote pizza’s deelt en met honger van tafel gaat, is het team te groot.

Daarnaast heb je ook chapters. Dat zijn groepjes van mensen met een gelijkaardige functie die geregeld bij elkaar komen om samen problemen op te lossen en te leren van elkaar. Ik sta aan het hoofd van een van die chapters. Het klinkt allemaal erg ingewikkeld, maar er werken nu eenmaal veel mensen bij Spotify en in kleine teams werk je veel flexibeler. We zweren hier bij de two pizza rule: als je met een team twee grote pizza’s deelt en met honger van tafel gaat, is het team te groot. Eenvoud siert.

We zorgen er ook voor dat onze teams onafhankelijk van elkaar functioneren. Velen van hen zijn wel losjes met elkaar verbonden, maar als je echt afhankelijk bent van elkaar, zorgt dat voor vertraging.”

Ik vraag hoe ik mijn team kan helpen om hun doelen te verwezenlijken. Dat is wat een goede manager doet.

McKenna benadrukt dat zijn job als agile coach niet draait om processen en daily standups, maar om mensen. Agile met hart, zo je wil: “Ik geef mijn team missies, geen taken. En ik ben geen bewaker van deadlines en budgetten, want zoals Dieter al aanhaalde, die hebben we niet. Ik vraag hoe ik mijn team kan helpen om hun doelen te verwezenlijken. Dat is wat een goede manager doet. Het is mijn taak om ervoor te zorgen dat iedereen zich goed voelt en het beste van zichzelf kan geven.

Deelnemer Els De Geyter, die met haar bedrijf Human Reef agile organisaties helpt ontwikkelen, is alvast dermate onder de indruk: “Dit is agile pur sang. Transparantie, respect, toewijding, samenwerking en interactie worden erg hoog in het vaandel gedragen. Daardoor wordt agile meer dan een trendwoord of een methodologie. Het is een manier van zijn.”

“Dat klopt”, beaamt Van de Walle. “En naast die waarden zijn ook vrijheid en verantwoordelijkheid echt ingebakken in de Zweedse cultuur. Mensen werken hoe ze willen werken, maar je kan erop rekenen dat ze hun vrijheid niet zullen misbruiken. Daarnaast kan je op deze manier ook sterker gaan focussen op je product in plaats van tijd te verliezen met micromanagen en microplannen. Voor mij is dat echt ideaal. Elk bedrijf heeft zo zijn kleine kantjes, maar ik kan in alle eerlijkheid zeggen dat ik ze hier nog niet gevonden heb.”