“We stevenen af op een compleet nieuw wereldsysteem. Zoveel is duidelijk,” legt Gerd Leonhard, onlangs genoemd als een van dé top influencers in Europa door Wired Magazine en auteur van het boek ‘Technology vs Humanity’. “De constante stroom van veranderingen zullen het economische systeem onder grote druk zetten. Dat zal grote gevolgen hebben voor de mensheid”, zegt Leonhard. “Daarom is het belangrijker dan ooit dat we nu beslissingen maken zeker te zijn dat die exponentiële veranderingen in het voordeel van de mensheid zullen zijn. Als we nu niet in actie schieten, is het binnenkort te laat”, waarschuwt de futurist. “Toch is de mens in staat is om de juiste keuzes te maken”, klinkt het. Meer weten over dit topic? Gerd Leonhard komt op 4 oktober naar de Future is Now conferentie te Antwerpen.

Het belang van optimisme

Volgens Leonhard is het niet makkelijk optimisme te combineren met de stiel van futurist. Gerd wil zich echter niet blind staren op doemscenario’s waar tal van kranten bol van staan. “Elke dag lees je wel ergens dat robots onze jobs zullen innemen, we als mensheid aan de rand van de afgrond staan of dat de ontwikkeling van artificiële intelligentie zou kunnen leiden naar een nieuwe wereldoorlog. Je gaat me niet horen verklaren dat technologie het toverstokje is waarmee we al onze problemen kunnen oplossen, maar langs de andere kant denk ik niet dat exponentiële technologie zoals AI het einde van de mensheid hoeft te betekenen”, zegt de futurist. “We hebben al meermaals onze veerkracht bewezen door gigantische uitdagingen te overleven.”

Ik geloof dat we de uitdagingen die op ons afkomen kunnen overwinnen, maar dan moeten we nu in actie schieten

“Als je kijkt naar de hoeveelheid macht die internetbedrijven zoals Google & Facebook vandaag hebben, dan is dat om van achterover te vallen. Ze hebben de mogelijkheid om miljarden ‘data points’ te analyseren over iedereen van ons. Je moet er niet over twijfelen: dat doen ze ook. Bovendien zijn deze platformen onlosmakelijk verbonden met de grillen van de aandelenmarkt. Denk je dat die internetgiganten wakker liggen van wat ethisch is en wat niet? Het belangrijkste voor hen - en hun aandeelhouders - is winst maken”, legt Leonhard uit.“Grote internetbedrijven zijn de nieuwe oliemaatschappijen geworden, daarom is het ook te gek dat we zouden denken dat zij zichzelf zouden reguleren en dat vind ik best problematisch voor de mensheid”.

Tijd voor een grote ommezwaai

De mogelijkheden van technologische innovatie groeien exponentieel. “Binnenkort is het mogelijk om het menselijk DNA aan te passen, bestaan er computers met een IQ van 100.000 en kunnen robots zelf beslissen over leven en dood”, legt Leonhard uit. “Daarom is het nu belangrijker dan ooit om te beslissen wat wel en niet kan. Als we dat niet doen, dan zullen de top 50 van de grootste techbedrijven die keuzes voor ons maken en zullen zij beslissen wat ethisch is en wat niet. Maar ook naties zouden in een wapenwedloop verzeild kunnen raken. Dat moeten we ten alle koste voorkomen”, waarschuwt Gerd Leonhard. “Als we er niet in slagen om gamechangers te reguleren die AI ontwikkelen of bezig het menselijke DNA aan te passen dan is de nucleaire dreiging van Noord-Korea het minste van onze zorgen”, aldus Leonhard.

Denk je dat grote internetbedrijven wakker liggen van wat ethisch is en wat niet? Het belangrijkste voor hen is winst maken

Dringend tijd om beslissingen te maken

“Hoe we ervoor kunnen zorgen dat de mensheid ervoor kan zorgen dat technologie kan bijdragen tot ons algemeen belang”, vraagt Leonhard zich af. “Wel, toen de eerste atoombom het levenslicht zag werden er non-proliferatie akkoorden afgesloten zodat voorkomen kon worden dat deze wapens zouden worden ingezet. Tot nu toe, zijn deze verdragen nog altijd intact. Daarom denk ik dat internationaal samenwerken mogelijk is om samen te gaan voor het belang van de mensheid. Om zeker te zijn dat technologie niet de bovenhand neemt, moeten we globaal meer maatregelen treffen. Belangrijk is echter dat we innovatie niet limiteren”, zegt Leonhard overtuigd.

“We moeten gewoon met z’n allen gaan bepalen waar de limieten van de mogelijkheden van AI, robots en DNA-aanpassingen zullen liggen”, besluit hij. “Als we bijvoorbeeld rond DNA-aanpassingen - die nochtans een heel positieve impact kunnen hebben op de mens - geen concrete afspraken maken dan kan deze technologische vooruitgang ook een existentieel worden voor de mensheid. Zo zouden DNA-aanpassingen op korte termijn bepaalde ziektes kunnen voorkomen, maar aangezien we nog niet kunnen inschatten wat op de lange termijn zal gebeuren, zou het kunnen dat de aanpassingen 5 generaties later het einde van de mensheid betekenen. Dat is exact waarom we met veel zorg met deze dingen moeten omgaan en zoiets dus goed moeten reguleren”, vertelt Leonhard.

Als we niet slagen om gamechangers te reguleren die AI ontwikkelen of het menselijke DNA aanpassen dan is de nucleaire dreiging van Noord-Korea het minste van onze zorgen

Volgens Leonhard is het hoog tijd dat de mensheid enkele wijze beslissingen maakt voor technologie de kans krijgt om die voor ons te maken. “Ja, er zullen heel wat - hopelijk kleine - dingen die kunnen mislopen door automatisatie, digitalisering een blind geloof in technologie. “Helaas wachten we vaak te lang eer we een beslissing maken en maken we die pas als een keuze maken écht onafwendbaar is, als we deze keer zo lang wachten zou ons dat wel eens heel zuur kunnen opbreken”, waarschuwt de futurist.

De mens moet centraal blijven staan

“Ik geloof dat de mensheid het centrale punt moet zijn waar alles rond draait. De hoofdvraag moet blijven: is een bepaalde technologie écht voordelig voor de mens? Wie willen we worden, als we technologie gebruiken, en zullen we er als mens gelukkiger van worden? Als het antwoord niet duidelijk is, moeten we twee keer nadenken voor we iets blindelings implementeren”, benadrukt Leonhard.

Laten we onthouden dat technologie een werktuig is die door én voor de mens is gemaakt. Het heeft als rol om de mensheid vooruit te stuwen

“Onze economisch systeem stuwt zichzelf bijna louter voort op winstbejag. Dit is een verouderd en gevaarlijk paradigma als je weet dat exponentiële technologische innovaties er op ons afkomen. Daarom moeten we een nieuwe manier van denken implementeren die verder gaat dan winstbejag, maar rekening houdt met de impact op de mensheid, het globaal algemeen belang en onze planeet”, besluit Leonhard.

Technologie op zich mag nooit het doel zijn. We moeten technologie omarmen, maar mogen het niet worden.

“Laten we onthouden dat technologie werktuigen zijn die door de mens & voor de mens zijn bedoeld. Deze werktuigen moeten steeds gebruikt worden om de mensheid vooruit te stuwen. Technologie is daarom niet het doel, maar wel het middel - daarom moeten we technologie omarmen, maar mogen het niet worden.”

Benieuwd om Gerd in levende lijve aan het werk te zien? Op 4 oktober zal hij in Antwerpen zijn toekomstvisie uit de doeken doen en zal hij je aantonen waarom het meer dan ooit tijd is om te beseffen dat het maken van de toekomst nu gebeurd en niet morgen. Tickets zijn verkrijgbaar via thefutureisnow.be