Bron foto: Shutterstock

De klassieke werkweek staat onder druk. Zowel bedrijven als overheden, uit alle uithoeken van de wereld, experimenteren met werkbaar en wendbaar werk. Minister van Werk Kris Peeters (CD&V) zette de termen werkbaar en wendbaar werk in ons land op de agenda, maar ook in onze buurlanden, elders in Europa, tot zelfs in de Verenigde Staten en Azië spelen er uiteenlopende ideeën om de werkcultuur te hervormen en te flexibiliseren. Het doel is steeds hetzelfde: een hedendaagse balans vinden tussen werk en privé, zonder aan productiviteit in te boeten. Het is een heel goed teken dat hierover nagedacht wordt, meent Frédérique Bruggeman van Robert Half, al onderstreept ze ook het belang van het verhogen van werknemersbetrokkenheid en -tevredenheid. “Als je met passie gaat werken, dan neem je om 18 uur toch nog graag de telefoon op?”

Vakantie wanneer je wilt

Sinds begin dit jaar mogen onze Franse buren werkgerelateerde telefoontjes en e-mails na de werkuren negeren. Een maatregel met een duidelijk objectief: de groeiende werkstress en burn-outs terugdringen. Ook in het concurrentiële Duitsland gaan stemmen op in die richting. Andere bedrijven, zoals Bosch, geven de richtlijn om geen meetings in te plannen na 16 uur. Het meest verregaande - en veelbesproken - idee, is het Zweedse experiment waarbij een zorgtehuis een jaar lang een standaardwerkdag van zes in plaats van acht uur heeft getest. Het resultaat: de kwaliteit van het werk en de levensstijl ging er op vooruit maar het project bleek onbetaalbaar. Een moeilijke evenwichtsoefening.

In de Verenigde Staten, the land of the free, geven bedrijven zoals Netflix de werknemers meer vrijheid door hen te laten kiezen hoeveel vakantie ze nemen. De focus ligt er niet langer op de tijd die je doorbrengt op de werkvloer, het draait om het behalen van resultaten en doelstellingen. Werknemers kiezen zelf hoe ze hun werkweek indelen. Zolang op het einde van de rit de afgesproken targets zijn gehaald, is het prima. Die winnaarsmentaliteit is er meer van belang dan de tijd die je spendeert op kantoor.

Premium Friday versus Karoshi

Ook in Azië staat de werkcultuur onder druk. In de top tien van steden met de langste werkweek komen er maar liefst zeven uit Azië. Hong Kong staat aan kop met maar liefst 51 werkuren per week.

Japan heeft een groot probleem wat betreft overwerk. Getuige daarvan… de woordenschat! Het Japans kent geen woord voor work-life balance, maar wel een voor working-to-death: Karoshi. Een kwart van de Japanse bedrijven geeft toe dat werknemers vaak tot meer dan tachtig overuren maken op maandbasis. Een Japanse dame die eerder deze maand zelfmoord pleegde door de te hoge werkdruk had meer dan honderd uur overgewerkt op een maand tijd. Ook Japan wil nu haar buitensporige werkcultuur ‘herdenken’. Zo spelen Japanse bedrijven met het idee om van vrijdag een extra weekenddag te maken. De Japanse overheid wil deze trend alvast aanmoedigen met Premium Friday, een bewustmakingscampagne die oproept om de laatste vrijdag van de maand vroeger te stoppen met werken.

Work life of work passion?

Over de hele wereld maken bedrijfsleiders en politici stuk voor stuk interessante denkoefeningen. Laten we over bedrijfs- en landsgrenzen heen lessen trekken en leren van elkaar om een nieuwe balans te vinden. Wat werkt, wat niet? Evolueren we best naar een zesurendag of wordt het eerder een Premium Friday?

Een onderbelicht aspect in de zoektocht naar een nieuwe werkcultuur vind ik persoonlijk de werktevredenheid. Ik schat het belang van een job graag doen hoger in dan discussies over het aantal uren werk per week. Als je maatregelen neemt die ervoor zorgen dat werknemers voldoening halen en waardering voelen op hun werk, dan gaan ze vanzelfsprekend gemotiveerder werken en dat plaatst de hervormingen en denkpatronen in een ander daglicht. Als je tevreden bent op je werk en je krijgt telefoon om 18u, dan is het toch geen issue om die nog op te nemen? Tevreden medewerkers zijn namelijk niet enkel productiever, ze zullen doorgaans ook langer voor het bedrijf blijven werken.

Een eerste stap: leg je oor te luister bij medewerkers, speel in op hun noden en betrek hen in het besluitvormingsproces. Laat hen deel worden van het groter geheel. Medewerkers vormen de basis voor het succes van een onderneming. Het tot stand komen van een aangepaste werkcultuur is maatwerk en tweerichtingsverkeer. In elk bedrijf liggen de accenten, uitdagingen en zelfs gevoeligheden anders. Het is belangrijk om samen goede afspraken te maken. Ik hou er zelf bijvoorbeeld van om op zondagochtend rustig mijn mailbox te doorpluizen. Dat betekent niet dat ik van mijn medewerkers verwacht dat ze me in het weekend antwoorden. En dat weten ze. Die afspraak hebben we duidelijk gemaakt. Schuldgevoel is niet op zijn plaats.

De wisselwerking tussen werknemer en werkgever is belangrijk. Als bedrijf is het belangrijk om de technologie beschikbaar te stellen waarmee je medewerkers, in de mate van het mogelijke, kunnen werken waar en wanneer ze willen. Anderzijds moet je ook inzetten op sensibilisering. Het is niet omdat je altijd en overal beschikbaar kan zijn dat dat ook moet. In tijden van constante prikkels, moet je er ook voor zorgen dat je medewerkers kunnen en durven ontpluggen.

Door samen afspraken te maken en passie aan te wakkeren, gaat de discussie niet meer over al dan niet e-mails lezen na de werkuren, maar net om werk en privé in elkaar te laten overvloeien in één geïntegreerd leven waarin werk geen verplicht nummertje is.

Noot van de redactie: opinies vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van Bloovi. Indien je het niet eens bent met de auteur en zelf een opinie wil schrijven, laat het ons weten via redactie@bloovi.be