Raf Stevens is expert business storytelling en helpt bedrijven al meer dan tien jaar met het zoeken en vertellen van hun verhaal. Hij schreef ook al meerdere boeken over storytelling.
"We moeten meer op mensenmaat communiceren. We moeten verhalen vertellen waarin de persoonlijke benadering van ons bedrijf centraal staat." Hoe vaak heb ik menig leider dit niet horen vertellen de laatste jaren? Dat was ongetwijfeld ook het uitgangspunt van de onlangs afgevoerde 'wat is jouw verhaal?'-campagne van ABN AMRO.
Het begon vermoedelijk allemaal goed. Een campagne maken over de dromen en doelen van klanten van de bank. Echte mensen hun verhaal laten vertellen. Over vallen en opstaan. Vreugde en pijn. Over de wensen en verwachtingen van de klanten van de bank. Daar kan niemand tegen zijn, toch?
Maar de ‘Wat is jouw verhaal’-campagne liep voor geen meter. Vreemd hoor ik je denken. Want zette de campagne juist niet sterk in op het hippe marketingprincipe waar iedereen vandaag de mond vol van heeft: verhalen vertellen? Was de campagne geen storyteling pur sang?
Neen.
Volg me even. De campagne bestond uit een reeks televisiespots waarin zogenaamde klanten hun verkooppraatje hielden. Een heleboel supersonische succesverhalen waarbij ik in geen enkele keer het gevoel kreeg te maken te hebben met een echte klant. Erger nog, ik had niet de indruk dat de opgevoerde acteurs - die wat eendimensionale teksten moesten opdreunen - zelf echte mensen van vlees en bloed waren. Robots en AI zijn toch in de mode vandaag nietwaar? Wel, ik ben er niet zeker van dat goed geprogrammeerde robots het slechter hadden gedaan. Niet de fout van de acteurs natuurlijk. Wel de fout van de bankbonzen die blijkbaar vergeten waren wat überhaupt het uitgangspunt was van de hele campagne: sterke verhalen vertellen van echte mensen. Commerciële noot: dit is niet toevallig de baseline van mijn storytellingdiensten.
Teach what you preach.
Zo starte ik twee jaar geleden met verhaal-interviews met leiders. Ondertussen staan er meer dan 30 online. Wat ik hieruit geleerd heb? Dat de meest succesvolle leiders de kracht van hun persoonlijke verhaal inzetten. Wie zijn ze? Waar vechten ze voor? En waarom is hun verhaal vandaag relevant?
In deze tijd staat één ding als een paal boven water: meer dan ooit hebben we nood aan houvast. De plaats waar we dat het best kunnen vinden ligt in de diepmenselijke verbondenheid die we naarmate we via de technologie meer geconnecteerd zijn minder en minder lijken te vinden. Ondanks onze drang om massaspektakels zoals Tomorrowland niet te missen, en ondanks onze niet aflatende inspanningen om zoveel mogelijk 'likes' te verzamelen, van zoveel mogelijk mensen met wie we via de sociale media verbonden zijn.
Verhalen zijn een uitstekend middel om tot die verbondenheid te komen. Daar is iedereen het over eens. Omdat verhalen nu eenmaal al duizenden jaren in ons DNA zitten, omdat iedereen honderden boeken heeft gelezen en films heeft gezien, omdat we in elk gesprek dat we voeren naar verhalen luisteren. Precies daarom is storytelling ook een echte hype. Want wie storytelling gebruikt zoals het hoort, kan inderdaad tot verbinding komen. Alleen blijkt in de praktijk dat velen wel de klok hebben horen luiden over storytelling zonder echter te weten waar de klepel hangt. Zo dus ook deze Nederlandse grootbank.
De Story Club doet het anders en luistert wel naar verhalen. Tot nu staan er een dertigtal genoteerd of opgenomen waarin leidende figuren onbevangen vertellen over wat hen drijft, wat hen tot inzichten heeft gebracht. Echte verhalen en persoonlijke verhalen, die eigenlijk ook universele verhalen zijn en voor verbondenheid zorgen.