Onlangs stelde IT-consultingbedrijf Avanade, de dochteronderneming van Accenture en Microsoft, Johann Corlemeijer aan als nieuwe Country Manager van Avanade België. Die wist de Nederlandse poot van het bedrijf al succesvol uit te bouwen, nu is ons land aan de beurt. “Ik maak me geen zorgen over de beschikbare technologie, wel over de expertise die bij veel bedrijven ontbreekt”, windt Corlemeijer er geen doekjes om.

Digital is geen afdeling

Best veel bedrijven hebben vandaag nog een ‘digitale’ afdeling. Inmiddels is het een open deur dat die benadering verkeerd is, al wil Johann Corlemeijer nog enkele andere misverstanden de wereld uit helpen. “Het eerste wat veel bedrijven doen, is een nieuwe medewerker aanstellen en om die dan de functietitel van ‘digital officer’ te geven”, zucht hij. “Maar dat is de verkeerde insteek. Je hebt een digitale strategie nodig als fundament, die verweven zit in de hele organisatie. Om tot die strategie te komen, moet je jezelf enkele vragen stellen: wat wil je betekenen voor de markt? Hoe wil je jouw bedrijf positioneren? Welke waarden wil je naar buiten brengen?”

Als je een gedragsverandering bij je klanten wil teweegbrengen, moet je ook zélf in staat zijn om te veranderen

Meteen voegt Corlemeijer er aan toe dat niet alleen klantgerichtheid de heilige graal is in een digitaal tijdperk, maar wel een absolute must voor organisaties die binnen vijf jaar nog een bestaansreden willen hebben. “Want als je klanten wil helpen veranderen door bijvoorbeeld voor jouw producten of diensten te kiezen, dan moet je zélf ook in staat zijn om te veranderen”, stipt hij aan. “Die hele digitale transformatie brengt een continu veranderingsproces met zich mee. Het stopt nooit.”

Het draait nog steeds om het menselijke

Toch luidt de vraag hoe bedrijven überhaupt kunnen bijblijven wanneer het allemaal zo snel gaat. “Daar zeg je wat”, gaat Corlemeijer verder. “Soms praat ik met ondernemers die druk bezig zijn met the next big thing: Virtual Reality, Internet of Things, cloudtechnologieën. Maar ik denk dat de meeste van die mensen ermee gebaat zijn de proceszijde van hun organisatie grondig onder handen te nemen. Hoe technologisch je product ook is, processen van digitale transformatie staan en vallen met het menselijke van een organisatie.”

“Je moet natuurlijk aan de binnenkant waarmaken wat je aan de buitenkant - je klanten dus - belooft. Maar tegelijk knelt daar het schoentje: de mens - jouw medewerkers dus - is een van de belangrijkste obstakels die digitale innovatie tegenhouden. Omdat hij een gewoontedier is. Dat is zorgwekkend: aan vernieuwende technologieën is er hier heus geen gebrek. Ik maak me eerder zorgen over de expertise waarover bedrijven nog niet beschikken.”

De mens is een van de belangrijkste obstakels die digitale innovatie tegenhouden, omdat hij een gewoontedier is

Corlemeijer gelooft daarom dat het voor de leiders van vandaag een prangende kwestie is om anders met hun menselijk kapitaal om te gaan. “In het gros van de bedrijven is het leeftijdsverschil tussen junior en senior zo’n 30 jaar. Dat betekent dat je verplicht bent om andere programma’s uit te werken voor verschillende doelgroepen.”

“Werknemers willen vandaag ook niet meer benaderd worden als een massa. Ze staan erop dat ze een individuele benadering krijgen. Mijn advies luidt: stel eerst je medewerkers centraal, pas nadien kan je dat bij je klanten doen. En weet je wat al een goed begin is? Ervoor zorgen dat alle neuzen in dezelfde richting staan, dus gooi die silo’s maar buiten!”

Snel heel veel te weten komen

Maar laten we er niet al te veel doekjes om winden: medewerkers worden meer dan ooit op de knieën gedwongen om zich snel bij te scholen. En daarmee doelt Corlemeijer op een onmisbare voorwaarde voor digitale transformatie: snelheid maken.

“Voortdurend bijleren en wendbaarheid zijn cruciaal”, knikt hij. “Als bedrijf moet je in staat zijn om snel heel veel te weten te komen. Om die mentaliteit ingebakken te krijgen bij medewerkers, moeten zij er in de eerste plaats voor openstaan. Daarnaast is het belangrijk voor bedrijfsleiders dat ze continue bijscholing integreren in hun beleid.”

Start-ups kunnen soelaas bieden voor de meest pijnlijke problemen waarmee de grote spelers vandaag kampen

Toch kunnen bedrijven volgens de Nederlander veel meer doen. Samenwerken met andere partijen buiten hun organisaties bijvoorbeeld. “Bedrijven doen maar al te vaak nog aan hokjesdenken”, meent hij. “Als gevolg verkwisten ze hun tijd, en missen ze belangrijke opportuniteiten. Want als je te lang wacht, is een andere disruptieve speler je waarschijnlijk voor.”

“Daarom geloof ik dat organisaties er niet voor moeten terugdeinzen om de handen in elkaar te slaan met start-ups. Start-ups kunnen soelaas bieden voor de meest pijnlijke problemen waarmee de grote spelers kampen. Zij hebben geen last van complexe processen, in de plaats daarvan hebben ze één groot speelveld met veel ruimte voor experimenten. Ik zie dan ook veel ondernemingen een aparte start-up uit de grond stampen om in hun eigen markt te penetreren. En kijk, ook dat is een fraai voorbeeld van een digitale strategie”, aldus Corlemeijer.

Soms volstaan incrementele veranderingen

“Momenteel werk ik samen met een klant die me bombardeert met de vraag: ‘we willen de klant centraal stellen, hoe kunnen we daarvoor alles in het werk stellen’? Maar laten we alsjeblieft niet uit het oog verliezen dat operational efficiency minstens zo belangrijk is”, zegt Corlemeijer voorzichtig. “En het mooie is dat je daarvoor niet je organisatie op de kop moet zetten. Optimalisatie zit in kleine dingen. Er valt op zoveel domeinen in een organisatie extra winst te behalen door sommige zaken een tikkeltje anders aan te pakken. Het is gek hoe sommige bedrijven koppig bepaalde dingen op dezelfde manier doen als twintig jaar geleden, en dat voor een markt die extreem snel verandert.”

Om digitale transformatie te laten slagen, moet je keuzes maken en heb je focus nodig

De meest eenvoudige keuze die je vandaag als bedrijf al kan maken? Prioriteiten kiezen, vindt Johann Corlemeijer. “Je kunt nooit alles doen. Om digitale transformatie te laten slagen, heb je focus nodig. Daarom richten veel corporates een aparte start-up op die zich concentreert op één welbepaald werkpunt. Die start-up zetten ze naast hun bedrijf neer, laten ze groeien en integreren ze zoveel jaren nadien in hun eigen bedrijf. Maar zoiets vereist natuurlijk wel een ondernemende mindset.”