“In Europa zijn we een van de koplopers wat implementatie van AI betreft, maar vergeleken met de VS en China staan we nog niet ver”

Reiner Kraft, VP Engineering for Search, Personalization & Research bij Zalando

De Duitse webgigant Zalando, vandaag actief in 17 landen, associeer je in de eerste plaats met schoenen, kleding en modeaccessoires. Niet meteen met baanbrekende technologie als artificiële intelligentie en deep learning. Niettemin is het bedrijf daarin één van de voortrekkers en koplopers in Europa. “AI maakt enorm veel mogelijk, alleen weten heel wat bedrijven niet precies hoé ze het moeten inzetten”, zegt Reiner Kraft, VP Engineering for Search, Personalization & Research bij Zalando.

Het is een misverstand te denken dat artificiële intelligentie toekomstmuziek is, of maar weinig uitstaans heeft met ons dagelijks leven. Het tegendeel is waar: vandaag wordt deze technologie in heel wat domeinen ingezet. Zo maken commerciële lijnvluchten intussen al gebruik van AI-piloten en zetten bedrijven als Uber slimme algoritmes in om de app-gebruiker de beste vervoersoplossing te garanderen. Google slaagt er dankzij AI dan weer in om maar liefst 99,9 procent van je ongewenste mails feilloos als spam te herkennen en vakkundig te verwijderen. Ook in de wereld van fashion is artificiële intelligentie al lang geen onbekende meer, zoals Zalando bewijst.

Personalisatieteam

We spreken met Reiner Kraft, die er als VP Engineering for Search, Personalization & Research op toeziet dat hét paradepaardje van het bedrijf, het fashion platform, up-to-date blijft en de consument een zo persoonlijk mogelijke shopervaring biedt. Het bedrijf heeft hiervoor zelfs een eigen personalisatieteam in huis, dat zich met niets anders bezighoudt dan van het ‘Zalando-magazijn’ een persoonlijke winkel te maken. Niet op maat van bezoekersgroepen, maar letterlijk op maat van elke individuele bezoeker.

Daartoe kan AI van goudwaarde zijn. Zo krijgt de gebruiker van de Zalando-website en -app vandaag bepaalde aanbevelingen inzake kledingcombinaties die razendsnel via kunstmatige intelligentie worden gegenereerd. Zonder dat die gebruiker in de gaten heeft dat hij of zij net geholpen werd door een indrukwekkend algoritme. Onderzoek en ontwikkeling op dat gebied gebeuren in Zalando Research, waar Reiner Kraft ook het hoofd van vormt. Dit onderzoekslab wordt wereldwijd geroemd als een van de koplopers inzake AI, machine learning, spraaktechnologie en wat nog meer.

Datawetenschappers

Dat Kraft innovatie ademt, mag trouwens blijken uit het feit dat hij maar liefst 125 patenten achter zijn naam heeft staan. Kortom, de geschikte man voor een stand van zaken rond artificiële intelligentie en de voordelen die het bedrijven biedt.

“Ik heb tijdens conferenties en events al met heel wat leiders van Europese bedrijven gepraat”, laat hij weten vanuit het Zalando-hoofdkantoor in Berlijn. “Wat mij daarbij opvalt: ten eerste dat er enorm veel interesse bestaat voor AI. De meeste bedrijven zijn ervan overtuigd dat het absoluut noodzakelijk is om ermee aan de slag te gaan. Alleen, en hier komt mijn tweede vaststelling, lijken ze niet goed te weten wat ze precies met AI moeten gaan doen.”

“Dat is vandaag dan ook de grootste uitdaging: bedrijven tonen hoe ze AI in hun eigen voordeel kunnen inzetten", aldus Kraft. “Er staat namelijk écht geen limiet op de dingen die artificiële intelligentie mogelijk maakt, het komt er alleen op neer naar je uitdagingen te kijken en te beslissen hoe en waar AI exact een antwoord op biedt.”

Ook bij Zalando werd kunstmatige intelligentie niet van de ene op de andere dag omarmd en ingezet. “Ik ben in 2016 bij het bedrijf gekomen”, vertelt Kraft. “Daar waren toen weliswaar al datawetenschappers actief maar de noodzaak om iets met artificiële intelligentie te gaan doen, bestond nog niet. Mijn eerste uitdaging was om AI op de Zalando-kaart te zetten en daarvoor bij iedereen de juiste mindset te creëren.”

“In 2017 heeft het senior management er zich dan achter gezet en werd besloten om het onderzoek en de strategie rond AI optimaal te gaan ondersteunen. Ook de ambitie werd helder gemaakt: dankzij artificiële intelligentie de gebruiker een zo gepersonaliseerd mogelijke customer journey garanderen en op die manier concurrentieel voordeel voor onszelf creëren.”

“Vandaag kunnen we stellen dat Zalando in Europa een van de koplopers is inzake AI-implementatie”, gaat hij verder. “In vergelijking met de grote platformbedrijven in de VS en China staan we echter nog niet zo heel ver. Koploper zal Europa trouwens ook nooit worden. Integendeel: de komende jaren zal vooral China nog meer gaan domineren, met de VS op de tweede plaats. Wat wij als Europa kunnen en moeten doen, is onze unieke sterkte – onze veelheid aan landen, culturen en talen – maximaal gebruiken om uiteenlopende datatypes te genereren die ons een unieke, interessante positie kunnen geven tegenover die koplopers. Op welke manier is nog niet duidelijk, maar dat maakt het zelfs nog interessanter (lacht).”

De kat in de foto

De hamvraag is nu: hoe creëert AI concreet meerwaarde voor bedrijven? “Sommige problemen kunnen vandaag bijna niet meer worden opgelost via de old school, traditionele manier van programmeren”, klinkt het. “Ik geef graag het voorbeeld van een machine die een kat moet herkennen in een foto. Als je dat op de klassieke manier wil doen, moet je manueel regels gaan uitschrijven en moet je de machine fysiek leren hoe een kat eruitziet. Machine learning werkt anders: als je maar voldoende voorbeelden voorziet om een algoritme mee te voeden – dit is een kat en dat niet – kan dat heel snel worden geleerd en kan een algoritme zelfs slimmer worden dan mensen. Die werkwijze vereist weliswaar vooruitstrevende computing-infrastructuur met voldoende verwerkingscapaciteit, maar dat is dankzij de cloud met zijn oneindige dataopslagmogelijkheden geen enkel probleem meer”, zegt Kraft.

“Op die manier kunnen grote ondernemingen AI gaan inzetten om processen te verbeteren of automatiseren. Aan consumentenzijde kunnen ze AI dan weer gebruiken om zoekfuncties te verbeteren, aanbevelingen te doen en personalization as a service verder te perfectioneren. Ook spraakherkenning is dankzij AI de laatste jaren enorm veel verbeterd en niet mee zo onderhevig aan errors – denk maar aan Siri en Alexa.”

Data bepalen het succes van AI

Het mag stilaan duidelijk zijn dat het succes van AI dus niet zozeer bepaald wordt door de complexiteit of snelheid van het algoritme, wel door de beschikbare data – dé grondstof van de 21e eeuw. “Data zijn cruciaal om van AI een succesverhaal te maken, anders is je algoritme niet meer dan een lege doos”, aldus Reiner. “Data, de toegang tot data en de kwaliteit en diversiteit ervan zullen uiteindelijk bepalen of je als bedrijf AI-ready bent.”

“Dat AI te duur is voor kleine bedrijven en start-ups, is dus een groot misverstand. De ontwikkelingen binnen AI, machine learning en deep learning zullen steeds sneller beschikbaar worden, bijvoorbeeld via open source-bibliotheken. Zo stelt Google vandaag al heel wat van die algoritmes gratis ter beschikking. Het vraagt dus in dat opzicht niet echt een investering. Nogmaals, wat je vooral nodig hebt zijn voldoende data en vervolgens de skills om die via algoritmes op een zinvolle manier te verwerken.”

Blik in de toekomst

Of Reiner Kraft met al zijn ervaring tot slot misschien ook een blik in de toekomst kan werpen. Waar staan we op termijn met artificiële intelligentie? “Vandaag zitten veel bedrijven nog in de verkennings- of opstartfase, dus het zal nog wat tijd vragen. Maar eenmaal écht vertrokken en de nodige algoritmes voor iedereen beschikbaar zijn, kan het snel gaan.”

“Ik schat dat AI binnen de twee jaar een merkbare impact zal hebben op alle denkbare domeinen en industrieën. Als gevolg hiervan zal de output heel gevarieerd zijn, gaande van AI-gebaseerde smartphone-apps die échte interactie mogelijk zullen maken tot innovatieve technologie voor zelfrijdende auto’s.”