Sommigen vonden het idee lachwekkend, anderen zagen het als een utopie. Toch bleef Nederlander Robert Dingemanse, CEO en co-founder van PAL-V, erin geloven als mogelijke oplossing voor het fileprobleem maar vooral als een revolutionaire manier om zich te verplaatsen. Jawel, de eerste vliegende auto ter wereld is van Nederlandse makelij en komt in 2020 ter land en in de lucht.
Idee van 100 jaar oud
Vijf jaar na de eerste testvlucht is het moment suprême voor PAL-V dan eindelijk aangebroken: de officiële lancering van haar vliegende auto’s. In 2020 levert het Nederlandse bedrijf 30 tot 50 Personal Air and Land Vehicle (PAL-V) voertuigen op. Het gaat om de 'Liberty Pioneer' en de 'Liberty Sport', die plaats bieden aan twee personen en goedgekeurd zijn voor gebruik op de openbare weg. Een kruising tussen een auto en een gyrocopter.
Baanbrekend, maar volgens CEO & co-founder Robert Dingemanse niets nieuws onder de zon. Integendeel zelfs. Plannen voor de eerste vliegende auto werden 100 jaar geleden al gesmeed. Maar de eerste succesvolle uitvoering wereldwijd? Die komt dus wel degelijk van Nederlandse bodem.
Praktische mobiliteitsoplossing
Nederland is een overvol land, met veel fileleed, en inzake mobiliteit is vliegen altijd zinloos geweest, vindt Dingemanse. Hij legt ook uit waarom: “Vliegend vertrek je altijd vanaf een plek waar je niet wilt vertrekken en arriveer je op een plek waar je niet wilt zijn. Je hebt altijd twee tot drie voertuigen nodig om van deur tot deur te komen. Daarbij is de Nederlandse dichtheid aan vliegvelden in de verste verte niet gelijk met die in andere landen. Wij hebben hier twintig luchthavens en sportvliegveldjes. De Duitsers hebben er twaalfhonderd. In Nederland heb je een vliegtuig zoals je een jacht hebt. Je vliegt slechts een rondje voor de lol. Kan dat niet anders, dacht ik op een dag.”
Vanuit zijn eigen ervaring en frustratie ging Dingemanse denken: “Stel je nou eens voor dat je gewoon vanuit je eigen garage kunt vertrekken, met een voertuig dat zowel kan rijden als kan vliegen? Zou dat niet handig zijn?”
Technische hulp uit Hollandse hoek
Het idee werkte Robert Dingemanse, ingenieur van opleiding, niet in z'n eentje uit uit. Hij kreeg hulp uit Nederlandse hoek. De Technische Universiteit uit Delft, het ingenieursbureau Spark uit Rotterdam en Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium uit Amsterdam, staken de koppen bijeen. Vijf jaar later viel de sleuteltechnologie als een puzzel in elkaar.
“Het proces was er één van pieken, maar zeker ook van dalen", zegt Dingemanse. “In de afgelopen honderd jaar zijn reeds diverse vliegende auto’s als concept opgezet. Dit betrof echter vierwielers die heel slecht vlogen of driewielers, op de weg zo sloom als een slak. Dankzij een speciale kanteltechniek, ontwikkeld in Nederland, bieden wij voor het eerst geen compromis aan. Het zwaartepunt van ons voertuig kantelt mee in de bocht, wat het voertuig in balans houdt als het aan het rijden is. Kortom, een voertuig dat geschikt is voor land én lucht.”
Opstijgen vanuit je achtertuin
Opstijgen op een parkeerplek langs de A10? Dat dan weer niet. Je stijgt op en land op bepaalde strips waar dat mag. Dat zijn er in Europa 10.000. Een bijgeleverde app biedt de bestuurder van de PAL-V een overzicht van de dichtstbijzijnde strips. Daarbij heeft de PAL-V niet meer dan tweehonderd meter nodig om op te stijgen. Of je dan kunt opstijgen vanuit je achtertuin? Ja hoor, zegt Dingemanse: “Bij de gemeente of provincie kun je gewoon een TUG-ontheffing aanvragen.”
In het ontwerp hield hij zich exact aan de voorgeschreven wetten en regels. Maar goed ook, want een wijziging in wet- en regelgeving kan in de luchtvaart zomaar tien tot vijftien jaar duren, zegt de Nederlandse ondernemer: “Daar brand ik mooi mijn vingers niet aan.”
Vliegensvlug door het land
In principe kan iedereen met een rijbewijs rijden in de PAL-V. Om er ook mee te mogen vliegen, is echter een vliegbrevet vereist. Dat kost slechts 35 uur lessen, want Gyrocopter vliegen is volgens Dingemanse de makkelijkst en veiligste manier van vliegen. Eenmaal in bezit, kan je vanaf iedere strip opstijgen en landen en daartussen met een vaartje van 180 kilometer per uur elke file omzeilen, op een maximale hoogte van 3,5 kilometer. Je op het land voortbewegen? Dat kan met 150 kilometer per uur.
Als vlieg-actieradius geeft de PAL-V een afstand van 400 kilometer op, zonder dat daarbij de reservebrandstof wordt aangesproken. Rijdend kom je 1.300 kilometer ver met een volle tank. Toch zonder brandstof? Dan kun je de PAL-V gewoon vullen met Euro95. En tussendoor switchen van auto naar gyrocopter? Dat doe je in amper vijf minuten.
De weg kent slechts één dimensie; rechtdoor in één lange rij achter elkaar aan. Het luchtruim kent drie dimensies. Hier kun je je ook onder en boven elkaar voortbewegen. Drukte is in de lucht dan ook geen issue
Highway in the sky
Volgens de CEO van Pal-V biedt het oneindige luchtruim het grootste voordeel van vliegen ten opzichte van rijden: “De weg kent slechts één dimensie; rechtdoor in één lange rij achter elkaar aan. Het luchtruim kent drie dimensies. Hier kun je je ook onder en boven elkaar voortbewegen. Drukte is in de lucht dan ook geen issue. En willen er in de toekomst drommen mensen tegelijkertijd naar dezelfde plek via het luchtruim, dan is daarvoor in 1996 al een oplossing gevonden. Voor de Olympische Spelen werd toen het systeem ‘Highway in the sky’ opgezet, dat voertuigen in de lucht eenvoudig reguleert. Die techniek wacht al twintig jaar op ons. Het is een fluitje van een cent om dat nu te gaan implementeren”, aldus Dingenmanse.
Afstand: een nieuwe dimensie
Voor een deel van de markt biedt de PAL-V dus een leukere en makkelijkere mobiliteitsoplossing. Maar dan moet je wel diep in de buidel tasten. De vliegende auto is namelijk geen koopje. Voor 300.000 euro rijd en vlieg je de Sport-uitvoering. Exclusief belastingen dan. De Liberty Pioneer kost 499.000 euro. Wie hiervoor allemaal in de rij staan? Als we Dingemanse mogen geloven, zijn dat naast miljonairs en ondernemers ook grotere bedrijven en overheden. “Een aantal Nederlandse ministeries maakte reeds een reservering. De PAL-V willen zij inzetten voor observatie en bewaking. Ook met Artsen zonder Grenzen gaan wij binnenkort in gesprek. Het is mooi om te zien hoe het voertuig kan worden ingezet voor noodhulp en extra veiligheid.”
Daarnaast biedt de PAL-V volgens Dingemanse ook de optie tot een nieuwe lifestyle: “Dit voertuig biedt mensen nieuwe mogelijkheden in mobiliteit. Dat betekent dat een woon-werk afstand bijvoorbeeld makkelijker te overbruggen is.”
Gaan we straks dan massaal de lucht in? Dat zal nog wel even duren, denkt Robert Dingemanse. “Luchtvaarttechnologie is nog altijd heel duur, net zoals de lichte materialen die daarvoor worden gebruikt. Een vliegende auto krijgt daardoor niet al binnen afzienbare tijd de prijs van een middenklasse auto. Voor velen blijft de vliegende auto voorlopig dus nog een toekomstdroom.”
