Vandaag is hernieuwbare energie hip, een ondernemer als Elon Musk stort zich op de markt en met hem een reeks nieuwe start-ups. Het Belgische IZEN is echter een veteraan in de sector en bestaat inmiddels 31 jaar. In die drie decennia veranderde er veel, en doorstond de Kempense firma alle hypes en crashes. Niettemin zijn ze optimistisch over de toekomst. “De omslag die nu bezig is, gaat erg snel doorgevoerd worden”, stelt Managing Director Gie Verbunt in een interview met Bloovi.
Pionier in hernieuwbare energie
IZEN Energy Systems is een Kempens bedrijf dat zonne-energie gerelateerde diensten aanbiedt. Het bedrijf werd opgericht in 1987, toen nog een coöperatieve vennootschap onder de naam IZON, en was een van de pioniers op het gebied van hernieuwbare energie in België. “Aanvankelijk boden we zonneboilers aan. Daar was toen compleet geen markt voor, buiten een paar rare enkelingen”, lacht Gie Verbunt. Ruim 30 jaar na oprichting blijft IZEN volop de kaart van innovatie trekken en was het bijvoorbeeld een van de eerste Belgische bedrijven die een Tesla Powerwall installeerde.
Met een honderdtal medewerkers aan boord, heeft de onderneming duidelijk de wind in de zeilen. “De laatste twee jaren zijn we telkens met 60% gegroeid, en we hebben datzelfde vooruitzicht voor 2018”, zegt de Managing Director.
Met dank aan Elon Musk
Verbunt is naar eigen zeggen niet bang om gedisrupt te worden door nieuwe spelers die zich in de voorbije jaren ook op de markt van zonne-energie stortten. Tesla en Solar City van Elon Musk zijn daarvan de meest bekende voorbeelden. “Wanneer zonne-energie op zo'n grote schaal en door zo'n charismatische figuur als Elon Musk mee op de kaart wordt gezet, heeft dat uiteraard een versnellend effect”, klinkt het enthousiast. “Omdat die markt zo groot is, moeten we niet enkel aan onszelf denken”, vervolgt hij. “Wij zien hen vooral als partners in een omslag naar groene stroom wereldwijd.”
In 2015 brak Tesla de batterijmarkt helemaal open met de ontwikkeling van de Tesla Powerwall: een pak batterijen die energie, doorgaans van zonnepanelen, opslaat in je huis. “We zijn daar direct mee gestart”, vertelt Gie Verbunt. “Dat was niet zo evident, want als je zo snel en innovatief bent, loop je wel eens tegen ouderwetse regelgeving aan. Het heeft dus wel wat tijd gekost.”
Die Powerwall toont echter de toekomst volgens hem. “Of het nu via Tesla batterijen zijn of een ander systeem, thuisopslag is zeker een deel van het energiemanagement van de toekomst. We gaan van een gecentraliseerd energienetwerk naar een gedecentraliseerd systeem waarbij zoveel mogelijk van de lokaal geproduceerde energie lokaal verbruikt en opgeslagen wordt.”
Enorme technologische evolutie
IZEN kon meeprofiteren van de steile opgang die zonne-energie maakte in de laatste decennia. “Er is een enorme technologische evolutie geweest. Toen we startten, waren zonnepanelen praktisch enkel voor de ruimtevaart bedoeld, en dus heel erg duur”, blikt Verbunt terug. Nu is de kost van een zonnepaneel nog maar 10% van wat het was in het jaar 2000.
“We zitten in een situatie - we noemen dat grid parity - waarin groene stroom in prijs vergelijkbaar is met klassieke stroom”, vertelt hij. “Dat gaat enkel maar versnellen omdat groene stroom alsmaar goedkoper wordt, die technologische ontwikkeling gaat blijven aanhouden.”
We zitten in een situatie - wij noemen dat grid parity - waarin groene stroom in prijs vergelijkbaar is met klassieke stroom
In 2016 waagden Verbunt en zijn team zich aan een experiment dat de vooruitgang van zonne-energie laat zien. Ze renoveerden een huis met al hun beschikbare technologie. Het resultaat: een woning die energie produceert. “Het voorziet in alle energiebehoeften zoals verwarming, warm water en verlichting. Daarnaast produceert het genoeg stroom om nog eens 100.000 km per jaar te rijden met een elektrische wagen”, klinkt het niet zonder trots.
Kapot gegroeid
Zonne-energie kreeg echter ook al heel wat tegenslagen te verduren. IZEN slaagde er echter in om die uitdagingen met glans te doorstaan. “In die 31 jaar dat we bestaan, is onze firma waarschijnlijk al tien keer verveld tot een nieuw bedrijf”, stelt de managing director. “Noodgedwongen hebben we ons altijd moeten aanpassen. Maar de rode draad doorheen alle transformaties is onze waardengedrevenheid.”
Zo was IZEN tussen 2006 en 2008 deel van een grote, Duitse bedrijvengroep. “Daar hebben we veel geleerd, maar ook gezien hoe we dingen niet moesten doen.” De groep groeide immers te snel en te roekeloos. “In 2008 zijn we er terug uitgestapt omdat ze zichzelf kapot hadden gegroeid”, krijgen we te horen. “Geen makkelijke beslissing. We kochten het bedrijf terug en wilden enkel een groei die iedereen aan kan.”
Internationaliseren om te overleven
Enkele jaren daarna kregen ze de crash van groenestroomcertificaten voor de kiezen. Hierbij kregen personen een cheque voor de energie die hun zonnepanelen opleverden. “Dat was een mooie maatregel maar tijdens dezelfde periode zakte de kostprijs van zonnepanelen ook erg sterk, wat tot een enorme oversubsidiëring leidde”, legt Verbunt uit. Al snel kon de overheid niet meer volgen, waardoor ze de certificaten afschafte. “Dat heeft voor een gigantische crash gezorgd. De sector viel toen stil”, stelt hij. “Op dat moment waren zonne-installaties immers niet rendabel zonder ondersteuning.”
Of je nu in een crisis of een hype zit, je waarden zijn de basis om tot wijze besluiten te komen
Een crisis die IZEN kon overleven door te internationaliseren. “Wij hadden dat zien aankomen, we wisten dat het niet ging blijven duren. Vanaf 2010 zijn we beginnen investeren in het buitenland, en toen de markt hier terug begon aan te trekken, hebben we ons teruggeplooid op onze thuismarkt, zijnde de Benelux.”
Uiteindelijk zorgde innovatie ervoor dat zonne-energie geen subsidiëring meer nodig had. “Nu zitten we in een situatie waar geen ondersteuning is, maar omwille van technologische innovatie hoeft dat ook niet meer”, klinkt het.
Duidelijke missie
Volgens Gie Verbunt kon IZEN al die ups en downs doorstaan dankzij hun duidelijke missie. “Of je nu in een crisis of een hype zit, je waarden zijn de basis om tot wijze besluiten te komen”, stelt hij.
Dat is dus ook de raad die hij zou willen geven aan beginnende ondernemers. "Heb een duidelijke missie, weet goed waar je naartoe wilt. Wij streven naar 100% hernieuwbare energie in de wereld en liefst zo vlug mogelijk. Dat is een duidelijk doel, we houden ons met niks anders bezig."
