Hoe deze Vlaming zich ontpopte tot vertrouweling van Elon Musk en nu zijn eigen AI-bedrijf lanceerde

AI-fanaten en menige technologieliefhebber kennen de Belg Pieter Abbeel als een autoriteit op vlak van robotica. De toponderzoeker studeerde aan de befaamde Stanford University en woont al bijna 20 jaar in Silicon Valley. Een tijd lang werkte Abbeel voor Open AI, de onderzoeksgroep van Tesla-topman Elon Musk. Maar anderhalf jaar geleden richtte hij zijn eigen bedrijf op: Covariant.ai. Kortom, een man met een indrukwekkend parcours die heel wat interessants te vertellen heeft. “Ik voelde vooral de passie om mijn kennis en passie voor artificiële intelligentie en robotica door te geven.”

Kennis en passie voor AI doorgeven in de Silicon Valley spirit

Als kind wilde Pieter Abbeel al uitvinder worden. Maar dat hij daarvoor zo’n straf traject zou afleggen, had hij zelf wellicht niet verwacht. In 2000 studeerde hij af als burgerlijk ingenieur aan de KU Leuven. Een job bij een of ander Belgisch bedrijf leek de logische volgende stap, maar die nam de jongeman uit Brasschaat niet. “Ik wilde altijd iets zinvol doen, en vroeg me af wat dat zou kunnen zijn”, vertelt Abbeel. “Bijna onmiddellijk dacht ik aan artificiële intelligentie. De kracht van die technologie is zo enorm. Je kan er vandaag haast àlles mee bouwen. Je kan er tal van problemen oplossen. Net om die laatste reden is kunstmatige intelligentie zo fascinerend, want onze wereld heeft altijd problemen (lacht).”

Dus trok Abbeel naar de wereldvermaarde Stanford universiteit in Californië, waar hij een doctoraat in computerwetenschappen behaalde. Volgens een rapport van organisatie Wealth-X behoort de instelling in de Verenigde Staten tot het selecte kransje van topuniversiteiten die miljardairs heeft voortgebracht. Initieel was dat niet de ambitie van Abbeel, maar het heeft hem alleszins geïnspireerd en klaargestoomd voor een professionele carrière in The Valley.

“Hoewel ik niet per definitie meteen op het idee broedde om een eigen bedrijf te starten, merk ik dat ik op Stanford misschien onbewust de klappen van de zweep leerde kennen”, meent Abbeel. “Dat is normaal - Stanford maakt deel uit van het ecosysteem waarin tal van succesvolle technologie-ondernemers gedijen en waar beloftevolle start-ups uit voortvloeien. Toch voelde ik vooral de nood om mijn kennis en passie voor artificiële intelligentie en robotica door te geven.”

Van doorbraak in robotica naar eigen start-up

Daarvoor zocht de toen nog prille dertiger een andere Californische universiteit op: Berkeley die tot de top qua onderzoek in het vakgebied van machine learning behoort. Abbeel mocht daar een team van 60 techneuten leiden in het Robot Learning Lab. Daarbij specialiseerde de Belg zich in deep learning, een specialisatie van machine learning. In tegenstelling tot klassieke AI moeten deep learning systemen niet verrijkt worden met algoritmes: die leren ze zichzelf aan.

Robot Learning Lab pakte in 2010 uit met BRETT (een acroniem voor Berkeley Robot for the Elimination of Tedious Tasks), die uiteindelijk tot een doorbraak in robotica leidde. “Zo’n 9 jaar geleden leerden we inderdaad een robot aan om zelf een handdoek op te vouwen”, vult Abbeel aan. “Dat klinkt natuurlijk niet zo straf als het zelfstandig in elkaar timmeren van een auto, maar het was wel degelijk een keerpunt in de wereld van robots. Handdoeken hebben verschillende groottes, andere kleuren,… Wij zijn erin geslaagd om BRETT zijn handeling te laten aanpassen volgens de specifieke probleemsituatie.”

Voor het eerst proefde Abbeel ook van het ondernemerschap. Samen met enkele studenten richtte hij het bedrijfje Gradescope op, dat middels slimme software verbeterwerk voor docenten en professoren kon automatiseren. “Door mijn ervaring bij Stanford en later bij Berkeley, heb ik gemerkt dat je je vooral moet laten omringen door ervaren ondernemers en professionals”, zegt Abbeel. “Ik denk dat ondernemers nog te veel het belang onderschatten van een co-founder of een mentor die de rollercoaster van een start-up al heeft meegemaakt. In de universiteiten van de Verenigde Staten wordt er daarom doorgaans snel werk gemaakt van een waardevol netwerk. En volgens mij kan je niet anders: slechts 10% van de start-ups overleeft.”

Samenwerken met Elon Musk: impact boven ego

De doorgedreven kennis en expertise van de toponderzoeker en professor bleven niet onopgemerkt. Na het succes van Gradescope verkocht Abbeel het bedrijf aan Turnitin en nam er, naast zijn positie bij Berkeley, een adviserende rol bij in OpenAI, de onderzoeksgroep van Tesla-topman Elon Musk. Vandaag is onze landgenoot niet langer actief bij de groep, maar het blijft voor een Belg een mooie verdienste om zich zomaar eventjes te hebben ontpopt tot de rechterhand van Musk - een van de meest invloedrijke ondernemers van de eeuw.

“Dat was inderdaad the next level, maar ik vond het vooral belangrijk dat ik me achter een gezamenlijk doel kon scharen”, stelt Abbeel. “Concreet evalueerden we de maatschappelijke impact en belangen van artificiële intelligentie. Want naarmate robots en AI-systemen veel meer taken voor zich kunnen nemen, moeten we nadenken over hoe we als mens relevant blijven. Het is kort door de bocht om kunstmatige intelligentie te beschouwen als bedreiging voor de mensheid. Dat we de technologie en diens potentieel daardoor ook links laten liggen, is al helemaal uit den boze. Bij OpenAI brachten we net in kaart dat er tal van mogelijkheden zijn om artificiële intelligentie in te zetten als enabler voor menselijke handelingen en mogelijkheden op niveau van bedrijven en samenleving.”

Reinforcement learning: de heilige graal?

Eind 2017 richtte Abbeel met enkele oud-studenten een nieuwe start-up op, Covariant.ai (aanvankelijk Embodied Intelligence genaamd; nvdr). “We spitsen ons toe op reinforcement learning”, knikt Abbeel. “Dat is een vorm van machine learning die menselijke taken aanleert volgens het trial and error-principe.”

Verder stelt reinforcement learning machines in staat om menselijk gedrag en taken te observeren en nadien na te bootsen. Abbeel kan, uitgerust met een VR-bril en bewegingssensoren, bijvoorbeeld een bepaalde handeling uitvoeren die vervolgens door de robot wordt nagedaan. Dergelijke toepassingen zijn volgens hem inzetbaar in verschillende sectoren.

“Aanvankelijk hebben we vooral met potentiële klanten gepraat om te luisteren naar hun noden en om kansen te detecteren”, vervolgt Abbeel. “Dat ging van maakbedrijven tot distributiecentra en elektronica: samen keken we naar de potentiële waarde die robots zouden kunnen bieden als ze slimmer waren. Ook hebben we redelijk snel 7 miljoen dollar opgehaald bij een investeringsmaatschappij in Silicon Valley. Dat heeft ervoor gezorgd dat we snel in gang konden schieten.”

“Dergelijke bedragen haal je uiteraard gemakkelijker op in San Francisco. En het AI-talent uit deze streek is ook onevenaarbaar, waardoor we het Covariant.ai team snel kunnen uitbouwen. Stuk voor stuk goede argumenten om van hieruit de toekomst van AI en robotica op te bouwen, dus.”

“Ik denk dat we aan de vooravond staan van een zeer uniek tijdperk. De Turing Award (een soort van Nobelprijs voor informatica; nvdr) ging dit jaar naar de grondleggers van AI/Deep Learning. En AI is nu klaar om uit het labo te worden gehaald en naar de echte wereld van de robotica te gaan. En vooral: om overal ter wereld ten dienste te staan van de mens.”