Na een topcarrière als CEO bij Volvo Cars Gent en een korte periode bij metaalproducent Vergokan maakte Peter Leyman (53) een zijsprong richting politiek. Als snel bleek dat de Oost-Vlaming daarvoor niet uit het juiste hout was gesneden en nam hij vervolgens de uitdaging aan om managing director te worden van werkgeversorganisatie Voka. Maar daar liep het mis en werd hij overvallen door twijfels. Peter Leyman bleef echter niet bij de pakken zitten. Na 25 jaar moest hij voor het eerst in zijn carrière solliciteren. Vandaag is Leyman al meer dan zeven jaar algemeen directeur van de Gentse beschutte werkplaats Ryhove én kan hij zich een gelukkig man noemen.
Peter Leyman omschrijft zichzelf aan het begin van het gesprek als een mensenmens. En een man van weinig woorden die graag luistert. “Als ik terugblik op mijn leven had ik misschien beter een studie psychologie gevolgd in plaats van te focussen op cijfers. Doorheen mijn carrière heb ik geleerd dat mensen verschillend zijn en anders kijken naar de dingen. Als bedrijfsleider is het cruciaal om dat goed te beseffen.”
Kantelmoment één: van mathematisch denken naar een mensgerichte aanpak
Peter Leyman groeide op in een beschermde omgeving en werd tijdens zijn legerdienst voor het eerst geconfronteerd met de verschillen in ons sociaal-economisch en mentaal kapitaal. Toen hij daarna aan de slag ging op de HR-afdeling van Volvo Cars Gent werd hij verder wakker geschud door de vakbonden en moest hij plots rekening houden met heel wat cultuurverschillen tussen België en Zweden, en de verschillende internationale vestigingen.
De stap van een puur mathematische en wetenschappelijk opleiding naar het mensgerichte HR vormde een eerste belangrijke kantelmoment voor Peter Leyman. “Mensen zijn het grootste kapitaal van een bedrijf. Elke bedrijfsleider hoort dan ook een goede people manager te zijn. Iemand die een kader creëert waarbinnen iedereen zijn taken heeft. Een goede leider moet niet alle touwtjes in handen hebben. Een goede leider ondersteunt mensen, volgt ze op en laat hen hun werk doen. Want als mensen groeien, groeit het bedrijf.”
Kantelmoment twee: alleen aan de top
Op 38-jarige leeftijd krijgt Peter Leyman het vertrouwen van de top en wordt hij benoemd tot CEO van Volvo Cars Gent. Een boeiende uitdaging die geen enkele voorganger langer dan vijf jaar volhield, de meesten zelfs maar twee à drie jaar - challenge accepted. Maar Leyman ervaarde al snel de keerzijde van de medaille. “Alles wat je zegt wordt uitvergroot, zowel door collega’s als pers. Je leert al snel op je woorden letten, iets wat voor een man die het hart op de tong heeft niet makkelijk is”, geeft hij grif toe. “Je beseft ook snel dat je alleen aan de top staat. Natuurlijk kon ik wel eens met mijn voorganger of iemand aan de top praten, maar in the end was het aan mij om knopen door te hakken.”
“De tijden waren heel anders dan nu en ik miste begeleiding. Ik raad ondernemers en bedrijfsleiders dan ook aan om een coach onder de arm te nemen. Want als je nooit een moment van reflectie hebt, kan je geen beslissingen nemen.”
Hoe je het ook draait of keert: je staat alleen aan de top. Jij moet de beslissingen nemen
Als CEO stond Peter Leyman constant onder druk. Dat putte hem mentaal en fysiek uit, en toch hield hij het zes jaar vol. Je vraagt je af hoe je in hemelsnaam zoiets zes jaar volhoudt. Peter Leyman : “Ik zag onder mijn leiding het bedrijf groeien en gaf duizenden mensen werk. Dat geeft je natuurlijk een enorme boost. Bovendien werd ik gewaardeerd voor mijn harde werk waardoor je je recht houdt en doorgaat, elke dag opnieuw. Ik heb het met veel plezier en volle overtuiging gedaan, maar was ook blij toen ik de fakkel kon doorgeven.”
Kantelmoment drie: het belang van je buikgevoel en familie
Na Volvo Cars Gent volgde metaalproducent Vergokan, die hij als CEO internationaal hielp groeien, en de politiek. “De politiek was echter niets voor mij en hield ik na enkele maanden - zonder rancune - al voor bekeken”, vertelt Peter Leyman. En dan klopte Voka aan zijn deur, voor de derde keer. Het streelde zijn ego en hoewel zijn buikgevoel ‘neen’ zei, nam hij toch de functie van managing director aan. Al na zes maanden bleek er geen fit te zijn tussen hem en de anderen. “We zaten op een andere golflengte op vlak van visie en people management en het kader waarin ik mocht bewegen, was té strak. Na een jaar gingen we uit elkaar. Er was echter geen plan B en voor het eerst zag ik zwarte sneeuw.”
Plots besefte ik dat je bepaalde dingen in je leven nooit meer opnieuw kunt beleven
Leyman begon te twijfelen aan zijn eigen capaciteiten én alles wat hij tot dusver gerealiseerd had. Hij besefte ook wat hij al die jaren gemist had. “Toen ik net aan mijn carrière begon, had ik het plan om keihard te werken tot 55 jaar en dan te genieten van het leven. Ik nam nauwelijks verlof en reisde op het hoogtepunt van mijn carrière wel twee keer per week met het vliegtuig. Hierdoor heb ik onze twee oudste kinderen niet zien opgroeien, en daar heb ik natuurlijk enorm veel spijt van. Bij onze jongste was ik gelukkig meer aanwezig. Plots besefte ik dat je bepaalde dingen in je leven nooit meer opnieuw kunt beleven.”
Op een dag spotte zijn vrouw de vacature voor algemeen directeur bij beschutte werkplaats Ryhove. Een job die hem op het lijf geschreven leek. Voor het eerst moest Peter Leyman net zoals alle andere kandidaten door een sollicitatieprocedure, en werd hij op het einde van de rit benoemd. “Ik werk vandaag nog steeds hard en veel, maar stop wel op tijd én neem vakantie.”
Leyman vat het gesprek samen in drie gouden tips voor zijn collega-bedrijfsleiders. Eén: leer sterk relativeren en de dingen een plaats geven. Twee: zorg ervoor dat je kunt terugvallen op mensen. Je moet ze vertrouwen, maar ook leren loslaten. En last but not least: investeer in personal coaching en creëer momenten van reflectie.
