Het thrillerdebuut van Steven Van Belleghem: “Het is spannende fictie maar géén science fiction. In Silicon Valley is de jacht op het eeuwige leven de heilige graal”

(Photo by Lies Willaert)

‘In de jacht op eeuwig leven is niets wat het lijkt’. Dat is heel kort samengevat de plot van ‘Eternal’, de eerste thriller uit de pen van bestsellerauteur Steven Van Belleghem schreef. Je leest het goed, de thought leader in customer experience heeft zich na een batterij managementboeken voor de allereerste keer aan een totaal nieuw genre gewaagd. Al blijven technologie en Silicon Valley ook in zijn thrillerdebuut de hoofdrol spelen. “Mijn hoofddoel was om een spannend boek te schrijven, een echte pageturner die lezers niet kunnen neerleggen. Maar ik wil hen ook prikkelen om na te denken over de impact van de onwaarschijnlijk krachtige technologieën van de toekomst.”

Geschreven op de dode momenten

“Ik liep al een tijdje rond met het voornemen om ooit een thriller te schrijven”, zegt Van Belleghem. “Maar dat was iets voor later, voor als ik met pensioen ben. Tot ik een advertentie zag voor een online cursus van schrijver Dan Brown: ‘How to write a thriller?’ Ik lees Dan Brown - die de meesten wellicht kennen van de ‘De Da Vinci Code’ - heel graag, dus ik heb die 17 lessen van een uur allemaal gevolgd. Toen ik in januari 2019 in Los Angeles was, begon er zich tijdens een wandeling plots een verhaallijn in mijn hoofd af te tekenen. Ik ben toen snel naar mijn hotelkamer gelopen, en heb een structuur voor mijn boek op papier gezet.”

“Tijdens de krokusvakantie kwam het boek plots in een stroomversnelling. We waren met ons gezin een weekje in Tenerife en ik was helemaal niet van plan om te schrijven. Maar mijn vrouw en mijn kinderen werden ziek en geraakten om die reden een paar dagen hun bed niet uit. Ik verveelde me steendood en ben dan maar beginnen schrijven. Negentig procent van het boek heb ik geschreven op luchthavens en in vliegtuigen. Het was het perfecte tijdverdrijf om al die dode momenten op te vullen.”

Cliffhangers en ontknopingen

Van Belleghem heeft al een reeks bijzonder succesvolle boeken achter zijn naam staan. Maar daar had hij weinig aan bij het schrijven van een thriller, zegt hij zelf. “Je moet om te beginnen natuurlijk graag schrijven. Of het nu een boek, een artikel of een blog is, ik krijg daar enorm veel energie van. Dus ik heb mij ook nu weer ongelooflijk geamuseerd. Maar een thriller schrijven is totaal anders dan een managementboek. Je moet heel goed nadenken over welke info je wanneer prijsgeeft, je moet cliffhangers in je boek steken, naar een ontknoping toewerken.”

“Het moeilijkste vond ik het gebrek aan live feedback. Als ik een lezing geef, moet ik mijn publiek mee in mijn verhaal trekken. Ik moet spanningsbogen gebruiken om hun aandacht vast te houden, niet alles meteen prijsgeven. Maar ik zie aan de reacties in de zaal of mensen afhaken of nog mee zijn. Als de aandacht verslapt, heb ik altijd wel een straffe anekdote of iets anders in mijn mouw zitten om ze weer bij de les te brengen. Wanneer je een thriller schrijft, heb je die reacties niet. ‘Is de plot niet te ingewikkeld?’ Of omgekeerd: ‘Ze gaan toch niet na tien pagina’s al doorhebben wie het gedaan heeft?’ Dat weet je allemaal niet tijdens het schrijven. Dat maakt het extra spannend.”

Flinterdunne grens tussen echt en fake

In ‘Eternal’ is een thriller waarin technologie een cruciale rol speelt. Het begint met een zelfrijdende wagen die op hol slaat en de zoektocht naar het eeuwige leven is de rode draad doorheen het boek. “Het bloed kruipt waar het niet gaan kan”, zegt Van Belleghem. “De wereld van de digitale technologie is de wereld die ik het beste ken, omdat ik er elke dag in rondloop. Het boek speelt zich af in een wereld waar technologie een hoofdrol speelt, maar het is voor alle duidelijkheid géén science fiction. Zelfrijdende wagens bestaan al, en we zijn al op weg naar een wereld waarin China de nieuwe superpower wordt. Ik ben met andere woorden dicht bij de realiteit gebleven. Misschien niet die van vandaag, wel die van binnen 20 jaar.”

“Ik heb het niet over gadgets, maar over technologieën die ons leven ingrijpend zullen veranderen. Het eeuwige leven is daar natuurlijk de strafste illustratie van. In Silicon Valley is dat de heilige graal. Het zal nog lange tijd fictie blijven, maar ik durf niet beweren dat het onmogelijk wordt. De meest vooruitstrevende bedrijven zijn vandaag al bezig met nanobots. We zullen ouder worden en langer kwaliteitsvol leven, dat staat vast. Ik ben er ook van overtuigd dat we mensen binnen twintig jaar virtueel in leven zullen houden. In Zuid-Korea is al een experiment gebeurd met een vrouw die via virtual reality in contact kwam met haar overleden dochter. Levensecht, en dus heel erg intens.”

“De grens tussen echt en niet echt zal flinterdun worden. Ik stel me daar ernstige vragen bij. Stel dat ouders die hun kind verliezen dat kind virtueel toch bij zich kunnen houden: is dat een goed idee? Ik ben geen psychiater, maar ik kan me voorstellen dat het op veel manieren risico’s inhoudt en niet gezond is. Technologie wordt steeds krachtiger. Vandaag is de vraag vooral: Kunnen we dat doen? In de toekomst, die waar ‘Eternal’ zich al afspeelt, moeten we ons vooral afvragen: Moéten we dat doen?”

‘Lezers bij hun nekvel grijpen’

Hij wil zijn lezers ook aan het denken gezet, zegt Van Belleghem. “Dat is voor alle duidelijkheid niet mijn hoofddoel. Ik hoop in de eerste plaats dat mensen mijn boek graag zullen lezen, dat het schrijfplezier van de pagina’s spat en dat ze zich helemaal laten meeslepen door het verhaal. Maar ik wil hen toch ook een beetje prikkelen om over de impact van technologie na te denken.”

“Als optimist ben ik er rotsvast van overtuigd dat technologie ons veel meer voordelen dan nadelen biedt. Maar de technologie an sich is niet het probleem. Wel mensen met slechte bedoelingen die technologie misbruiken, zoals in mijn thriller gebeurt.”

“In mijn laatste twee boeken zat telkens ook een stuk over het ethische vraagstuk rond artificiële intelligentie. Maar ik ben daar weinig op aangesproken, het greep lezers niet bij hun nekvel. Fictie is een krachtig wapen om mensen aan het denken te zetten. Het eeuwige leven? Een digitale staatsgreep? Waar zijn we eigenlijk allemaal mee bezig? Vandaag zijn Facebook en co ijzersterk in het manipuleren van onze gedachten. Maar ze doen dat op een indirecte manier. In de toekomst gaan zij of nieuwe technologische spelers misschien rechtstreeks ingrijpen in de processen in onze hersenen. Daar moeten we ernstig over nadenken.”

“We hebben veel te lang gewacht om het debat te voeren over wat er gebeurt met onze persoonlijke data, hoe die bedrijven in geen tijd enorm rijk en machtig hebben gemaakt. Overheden proberen de Googles van deze wereld nu aan banden te leggen, maar het is heel moeilijk om die klok nog terug te draaien. Dat is klein bier met wat er nog in aantocht is, de technologie van de toekomst is ongelooflijk krachtig. Laat ons nu al nadenken hoe we de gevaren kunnen indammen, voor het te laat is en we te afhankelijk zijn geworden van artificiële intelligentie en andere technologieën.”

Deel één van een trilogie

Heeft de kersverse thrillerauteur de smaak nu te pakken gekregen? Zit er een carrièreswitch aan te komen? Van Belleghem lacht. “I won’t quit my dayjob. Ik blijf lezingen geven en bedrijven adviseren over de customer experience. De evoluties op dat domein blijf ik fascinerend vinden, ik ben dat nog lang niet beu. Maar ik kan al wel verklappen dat er nog twee boeken zitten aan te komen. ‘Eternal’ slaat aan, we zitten al meteen aan de tweede druk, en de uitgeverij heeft me gevraagd om er een trilogie van te maken.”

“Dat was nooit mijn bedoeling, ik had geen masterplan voor een tweede en derde boek. Met dit ene boek heb ik mijn droom al waargemaakt. Maar ik heb nog hele veel inspiratie en mijn fantasie is nog lang niet op. Bovendien heeft mijn hoofdpersonage Romy boek één overleefd. Dus er zitten nog minstens twee andere boeken rond haar in de pijplijn.”