Hoe dit Belgisch algoritme op basis van iemand schrijfstijl de soft skills van sollicitanten inschat en hiermee op de radar van Amazon verschijnt

Jochen Roef, CEO & co-founder van Traicie

There’s nowhere to hide. Tenminste: niet achter wollig woordgebruik op een cv of een LinkedIn pagina. Traicie is een zelflerend algoritme dat je persoonlijkheid detecteert via een diepgaande analyse van je schrijfstijl. De tool helpt recruiters sneller en objectiever aan een geknipte kandidaat voor de job, een handig instrument dat ook in het buitenland niet onopgemerkt bleef want mogelijks mag Traicie binnenkort Amazon tot z’n klanten rekenen. Een dubbelinterview met CEO en co-founder Jochen Roef en language engineer Guy De Pauw (Textgain) die meehielp bij de ontwikkeling. “Puur op basis van stijlkenmerken kan ons algoritme de auteur van een tekst ontmaskeren.”

Persoonlijkheid en werkstijl in kaart brengen

Jarenlang zocht psycholoog Jochen Roef naar een waterdichte, niet manipuleerbare persoonlijkheidstest. “Uit teksten op LinkedIn kon ik taalpatronen, woordvormen en zinsconstructies detecteren. Ik ben toen bij verschillende universiteiten gaan polsen of ze belangstelling hadden voor een applicatie.”

“Bij Universiteit Antwerpen was men geïnteresseerd om er een psycholinguïstische toepassing voor te ontwikkelen. Textgain had al een aantal Natural Language Processing (NLP) algoritmes klaar waarmee ze iemands geslacht, leeftijd, persoonlijkheid en opleidingsniveau uit tekst konden distilleren. Voor ons een gezamenlijke basis om verder te bouwen op een algoritme dat persoonlijkheid en werkstijl in kaart brengt.”

“Twintig jaar lang heb ik als onderzoeker in computationele linguïstiek aan de UA gewerkt”, zegt Guy De Pauw. “Met Textgain, wat een spin-off is, ontwikkelen we Natural Language Processing technologie. En dit niet alleen voor commerciële toepassingen: de laatste tijd concentreren we ons op de detectie van haatspraak en desinformatie op social media. Sowieso zijn het altijd domeinen met maatschappelijke meerwaarde.”

Van hard naar soft skills

Traicie is gebouwd op NLP-technologie en versnelt en verfijnt rekrutering en selectie op basis van taalpatroonherkenning. Daar worden niet enkel de werkgever maar ook de kandidaat beter van, benadrukken beide heren.

“De arbeidsmarkt vraagt om een vernieuwde manier van rekruteren”, stelt Roef. “Er is een enorme kloof tussen wie een job zoekt en de openstaande vacatures. Rekruteerders gaan traditioneel op zoek naar de competenties die een kandidaat nodig zal hebben in de job. Dat model werkt niet meer. De skill gap is vaak zo groot dat je haast niemand meer vindt die aan die objectieve criteria beantwoordt.”

Dan komt het erop aan om iemand te vinden die heel snel kan léren: hire for attitude & train for skill. Traicie kan nagaan welke talenten en natuurlijke werkstijl een kandidaat in huis heeft. “Beschik je als student ICT over een developer mindset? Heb je als kandidaat-verpleegkundige een zorgzame persoonlijkheid met een dito werkstijl? Dan zit er een klik aan te komen. Waar vroeger gerekruteerd werd op een competentiematch, verschuift dat nu naar een suitability match: checken of een kandidaat op basis van zijn soft skills uit het juiste hout is gesneden voor de job. Dat kan deze technologie.”

De persoon achter de schrijfstijl

Traicie zorgt voor de verfijning van de voorspellende waarden van een cv en gaat verder dan de bestaande cv parsing of cv-extractietechnologie die razendsnel een vereiste competentie vindt in een curriculul vitae. “Het gaat niet over hoe iemand zichzelf omschrijft, wel over de manier waarop die dat doet”, beklemtoont Roef.

“Het idee is niet nieuw”, pikt De Pauw in. “Er is al heel wat onderzoek verschenen rond het voorspellen van persoonlijkheidskenmerken en het recupereren van kenmerken uit iemands schrijfstijl. Met wisselend succes. We hadden bij Textgain al technologie ontwikkeld voor persoonlijkheidsprofilering op sociale media. Specifiek aan Traicie is de persoonlijkheidstypologie en de focus op één bepaald teksttype, dus we hoeven hier niet heel breed te gaan. Maar net daardoor kun je wel diep gaan.”

“Beschouw Traicie als een gespecialiseerde vorm van auteursattributie’, vervolgt hij. “Van een tekst waarvan je niet weet wie die geschreven heeft, kan je op basis van stijlkenmerken de auteur ontmaskeren. Ken je de reeks Mindhunter op Netflix? Wel, eenzelfde principe past Traicie toe, maar dan op het niveau van soft skill-detectie.”

De basis van wie je echt bent

Wie zichzelf graag als empatisch en betrokken omschrijft in zijn cv, maar eigenlijk een egoïstische nerd is, valt snel door de mand. Maar hoe precies, is complex. It’s computational linguistics! “Allereerst is het algoritme opgebouwd op basis van vocabularium dat gelinkt is aan welbepaalde persoonskenmerken en gedragsstijlen”, legt Roef uit.

“Een tweede niveau is het niveau van syntax, de taalpatronen die je onbewust toepast. Bijvoorbeeld: de ratio tussen het aantal infinitieven gedeeld door het aantal vervoegde werkwoorden in je cv. Op die twee niveaus - vocabularium en syntaxregels - die wij op een cv loslaten, kan een recruiter voorspellingen doen.”

Je kan als kandidaat proberen om Traicie te omzeilen, maar waarom zou je dat willen? “Dan kom je terecht in een job waar je binnen de drie maanden een burn-out riskeert. Dat is misschien ook de filosofische vraag: heeft het überhaupt zin om je anders voor te doen dan je bent? Want Traicie vertelt de basis van wie jij echt bent, zodat je een job kan scoren waaruit je heel veel energie zal halen.”

Als een kind dat je een taal aanleert

Bedenking: gaan we dan niet tevéél voorbij aan hard skills? Je wil je wel door een chirurg laten opereren die zijn diploma behaald heeft. “Uiteraard, maar voor veel jobs waar soft skills een voorspellende waarde hebben, is Traicie heel nuttig”, zegt Roef. “Natuurlijk gebeurt de werving en selectie niet enkel op basis van onze technologie. Uiteindelijk ligt de finale beslissing nog steeds bij de rekruteerder. Die weet via Traicie voor 80% waar hij of zijn aan toe is en moet zich enkel nog op die 20% concentreren – de essentie. Kevin Wheeler, de Amerikaanse oprichter van The Future of Talent Institute, verwoordt het als volgt: door technologie krijgt de mens meer tijd om mens te zijn.”

Language engineering wordt nog verder verfijnd. Om de zoveel maanden is er een nieuwe revolutie binnen dit domein, stelt Guy De Pauw. “Ken je Generative Pre-trained Transformer 3 of kortweg GPT-3?”, vraagt hij. “Dat is een massief taalmodel dat behoorlijk realistische teksten kan schrijven. Semantische verbanden, grammatica,… het is als een kind dat je een taal aanleert, maar dan op basis van miljarden teksten in tientallen verschillende talen tegelijkertijd.”

Ook profielen onder de radar

De moraalfilosofe Katleen Gabriels stelde in een interview met Bloovi dat elk AI-ontwerp een morele keuze is. Emotieherkennende software maakt nog veel fouten, dus het is te vroeg om het te commercialiseren, vindt ze. “Taalcontext is erg belangrijk voor een juist resultaat” geeft Guy De Pauw toe. “Dat maakt Natural Language Processing zo moeilijk en ambigu. Met een sentimentsanalyse kun je achterhalen of iemand positief dan wel negatief over iets voor een review.”

“In de review van een smartphone bijvoorbeeld is het woord ‘dun’ positief, maar in een hotelreview is dat niet zo – de muren waren erg dun. Snap je? We worden er beter in om dat op te lossen, maar we zijn er nog niet. Daardoor ontstaan nog veel misverstanden.”

“Het is een heel biasgevoelige context”, beaamt Roef. “Wat Tracie doet, is niet perfect, maar wel goed. Vanaf twee tekstdocumenten – bijvoorbeeld LinkedIn en een cv – halen we meer dan 80 procent herkenning. De grote lijnen kloppen. Traicie ziet meer dan een mens. Maar het systeem maakt nog fouten in de vorm van kandidaten die hij als geschikt ziet, maar dat in feite niet zijn.”

“Omgekeerd: bij het voorspellen van bad performance slagen we erin om geen geschikte kandidaten meer uit te sluiten. Om het met de woorden van Fons Leroy te zeggen: je moet naar alle sterren kijken, niet enkel wat je met het blote oog kan zien. Het kan zijn dat je als verpleegkundige eens zes maanden out geweest bent, maar daarom ben je niet minder zorgzaam.”

Die geschikte profielen onder de radar ook meenemen, ligt niet voor de hand. Albert Heijn moet duizend cv's per dag analyseren, waar Traicie kan bij helpen door middel van soft skills analyse. “Met veelbelovende kandidaten gaat een rekruteerder in gesprek”, weet Jochen Roef. “Op basis van voorkennis en tijdwinst via Traicie kan je veel dieper en beter connecteren en dus gerichter kandidaten selecteren. IKEA krijgt een miljoen cv's per jaar opgestuurd. Ga je ervan uit dat elk cv een recruiter 30 seconden kost, dan heb je het over 30 miljoen seconden! Terwijl Traicie er 0,3 seconden per cv over doet. Zonder potentieel goede kandidaten uit te sluiten.”

Objectiverende gelijkmaker

Naast fouten en onnauwkeurigheden is er ook een risico op misbruik – en dan wordt het eng. Guy De Pauw is zich daar terdege van bewust. “Volgens Facebook klopt het profileringsverhaal van Cambridge Analytica niet en hoeven we daar niet bang voor te zijn. Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam hebben recent onze automatische persoonlijkheidsprofilering gebruikt om te onderzoeken of politieke advertenties op maat van dat persoonlijkheidstype beter binnenkomen. Wel, ze hebben nu voor het eerst bewezen dat dat wel werkt. Wat Zuckerberg ook mag beweren.”

“Het gaat inderdaad om gevoelige informatie”, erkent Roef. “Je kent iemands persoonlijkheidsstijl, je weet waar mensen ontvankelijk voor zijn. Maar we waken over de integriteit. En kijken vooral naar hoe language engineering goed gebruikt kan worden. Hoe kunnen we je helpen om te stoppen met roken? Of zorgen dat je je gordel omdoet in de auto? Dergelijke boodschappen op een persoonlijke manier laten binnenkomen, is wat Google en Facebook al doen, maar het zal nog veel verder gaan.”

“In het geval van Traicie is deze technologie een gelijkmaker die objectiveert”, vervolgt Jochen Roef. “Een hulp om vooroordelen en discriminatie de wereld uit te helpen. Traicie ziet jouw naam niet. Ben je man, vrouw, allochtoon, rolstoelgebruiker, topsporter, heb je wel of geen diploma, zitten er gaten in je cv? Traicie kijkt alleen naar hoe je schrijft en wat dat vertelt over waar je natuurlijk talent zit.”

Traicie weet het beter

Als recruiter of CEO kan Traicie je daarbij knap verrassen - door tégen je idee in te gaan. “In onze zoektocht naar een eerste sales development representative kwamen we in contact met ene Kevin Aerts. Na zijn cv door Traicie te halen, valt ons op dat hij ‘extern attribuerend’ is. Dat wil zeggen dat als er iets fout gaat je de neiging hebt om de schuld buiten jezelf te leggen. Ikzelf vind introspectie juist super belangrijk, dus ik vertel Kevin dat dat een breekpunt voor mij is.”

“Toen wat later een groot SaaS bedrijf ons om de soft skills benchmarking van hun top sales development representatives vroeg, een analyse die onze technologie kan volbrengen, leert Traicie ons dat hun belangrijkste kenmerk datzelfde ‘externe attributie’ is. Als CEO slik je dan je ego in en moet je toegeven dat Traicie het bij het rechte eind had. Kevin is intussen gelukkig bij ons in dienst getreden. Een schitterende werknemer, hij heeft zelfs de lead met Amazon binnengehaald. We zijn dus blij dat Traicie zei dat we hem een kans moesten geven.”

“Externe attributie heeft ook wel zin voor een sales vertegenwoordiger: Kevin stuurt dagelijks 100 mails en doet tientallen telefoontjes. Als je dan telkens bij een afwijzing de ‘schuld’ bij jezelf legt, wordt een burn-out onvermijdelijk. Net daardoor is hij top in die job. Een mooi voorbeeld van een situatie waar mijn eigen bias als hiring manager in de weg stond.”