Naar aanleiding van de Trefdag Digitaal Vlaanderen, die op 26 november jongstleden om voor de hand liggende redenen voor het eerst volledig digitaal plaatsvond, mocht Bloovi enkele vragen stellen aan Vlaams Minister-President Jan Jambon, die ook Vlaams Minister van Digitalisering is. “We moeten Vlaanderen laten opklimmen tot de absolute wereldtop in datatech met technologieën als artificiële intelligentie, robotica en internet-of-things. Want daar gaan wij het verschil maken”, aldus Jambon.

Het minste wat we kunnen zeggen, is dat 2020 een uitzonderlijk jaar was. Hoe kijkt u daar naar als minister van digitalisering?

“COVID-19 was duidelijk een game changer. Iedereen die in de digitale sector actief is, zal dat vast en zeker ook ondervonden hebben. Digitale transformatie is niet langer een optie, het is letterlijk een noodzaak geworden voor onze samenleving en onze economie. De coronacrisis heeft ons op dat vlak misschien wel 10 jaar vooruit in de tijd gezet.”

“Wij moeten mee die sprong voorwaarts nemen en alle mensen, van 3 tot 103 jaar, warm maken voor deze digitale oplossingen. We moeten ze laten voelen dat het ook hun eigen leven beter maakt. In het relancebeleid hebben we daarom ook een speerpunt gemaakt van de digitale transformatie. En dat begint allereerst bij onszelf, de overheid. Wij moeten het voorbeeld geven voor een supereenvoudige ‘low touch’ dienstverlening.”

Wat bedoelt u met ‘low touch’?

“Op dit moment moeten mensen voor heel wat aanvragen, aangiftes of vergunningen zich nog steeds fysiek verplaatsen naar een loket. Anno 2020 kan dat eigenlijk niet langer. En als het vandaag al wel digitaal kan verlopen, moeten burgers en bedrijven nog vaak hun weg zoeken in de vele digitale loketten en sites die er zijn.”

“Stel nu dat we alle dienstverlening van de overheid ‘digital first’ aanbieden? Niet omdat we het uitsluitend digitaal willen aanbieden. Ik geloof daar ook niet, er zullen altijd alternatieven nodig zijn. Wel omdat digitale diensten het leven van burgers gemakkelijker kunnen maken, en veel zaken zo automatisch mogelijk kunnen laten verlopen. Dat is wat ik bedoel met ‘low touch’.”

(Photo by Bart Meeus)

“Daarom is het onze vaste ambitie om het project ‘Mijn Burgerprofiel’ tot dé loketoplossing te maken voor alle Vlaamse en lokale overheden. Waar je alles met betrekking tot de overheid - Vlaams, federaal of lokaal - kunt regelen, opvolgen en aanvragen. Op dit moment zijn al 65 Vlaamse en lokale overheden aangesloten op ‘Mijn Burgerprofiel’. We streven naar 100% en bij deze doe ik dan ook een warme oproep aan alle overheden om samen mee die stap te zetten. Laat ons samen dat ‘digital first’-principe, die ‘low touch’ overheid nu realiseren.”

“De samenwerking rond het Groeipakket is daar een mooi voorbeeld van: door gegevensdeling verloopt de dienstverlening zo automatisch mogelijk, en alle informatie naar de burger wordt getoond in ‘Mijn Burgerprofiel.’ Daar willen we naartoe evolueren.”

U sprak daarnet over de noodzaak om Vlaanderen digitaal te transformeren. Doen we het dan zo slecht?

“Absoluut niet! De Europese benchmarks zetten Vlaanderen op digitaal vlak in de betere helft. De top 5 zijn voornamelijk landen die noordelijk van ons liggen met Finland, Zweden, Denemarken en Nederland. Ik heb het afgelopen jaar duidelijk gezien dat Vlaanderen enkele sterke troeven in handen heeft. Door de juiste kaarten te spelen en enkele radicale keuzes te maken, kunnen wij mee in de spits lopen. Vlaanderen hoort thuis in die top 5 van Europa.”

Steeds meer draait de wereld op basis van data: het maakt onze economie performanter, het stimuleert innovatie en zorgt voor nieuwe welvaart. Maar tegelijk is data iets vluchtig, we hebben het niet onder controle

“Neem nu onze kennis over Solid, waar we trouwens ook met ‘Mijn Burgerprofiel’ mee experimenteren. Solid is het nieuwe project van Tim Berners-Lee, de uitvinder van het World Wide Web. Ik volg het al een tijd van nabij en het is een bijzonder interessante technologie omdat ze ons anders doet nadenken over hoe we data gebruiken en delen met mekaar. Steeds meer draait de wereld op basis van data: het maakt onze economie performanter, het stimuleert innovatie en zorgt voor nieuwe welvaart. Maar tegelijk is data iets vluchtig: het glipt precies tussen onze handen door, we hebben het niet onder controle.”

“Solid verandert dat: burgers en bedrijven worden terug de baas over hun eigen data. Zij zitten aan het controlepaneel van hun data en drukken op de knoppen wie wanneer welke data mag hebben. Het is een heel beloftevolle technologie, én deels op Vlaamse grond uitgevonden: met onze knowhow, onze knappe koppen, universiteiten en bedrijven. Vlaanderen is frontrunner op het vlak van die innovatieve datadeling. Vanuit de Vlaamse overheid gaan we er zelf de komende jaren ook verder mee aan de slag. We moeten deze technologie dan ook de nodige ruimte geven om te kunnen groeien.”

In de septemberverklaring sprak u ook over een Vlaams data-nutsbedrijf. Waarom is zo’n nutsbedrijf een goed idee?

“Steeds meer draait de wereld om digitale data, zowel bij de overheid als in de privé. Maar die data zit vaak nog te versnipperd en is lastig vindbaar. Onze voorgangers zijn erin geslaagd om voor hun tijd uitstekende mobiliteitsnetten, rioleringen, netwerken voor gas-, elektriciteits- en kabeldistributie aan te leggen. Nu is het aan onze generatie om Vlaanderen digitaal te ontsluiten. We moeten alle mogelijke data vlot, veilig en privacybestendig laten stromen. Zo kunnen fantastische digitale toepassingen het levenslicht kunnen zien.”

We moeten Vlaanderen laten opklimmen tot de wereldtop van de datatech met technologieën als artificiële intelligentie, robotica en internet-of-things. Daar gaan wij het verschil maken

“Concreet gaan we daarom twee zaken doen. Eén: we richten binnenkort een Vlaams data-nutsbedrijf op. Dat nutsbedrijf moet innovatieve oplossingen uitwerken voor datadeling en dataverwerking en is dus een aanvullend aanbod op wat de private spelers vandaag aanbieden. We moeten Vlaanderen laten opklimmen tot de wereldtop van de datatech, met technologieën als artificiële intelligentie, robotica en internet-of-things. Daar gaan wij het verschil maken.”

“En twee: we gaan ook binnen de overheid de krachten bundelen tot één sterk agentschap dat overheidsdiensten en besturen kan ondersteunen bij hun digitale transformatie. We brengen de oplossingen van het huidige Informatie Vlaanderen samen met de ICT- en data-producten van Het Facilitair Bedrijf. Door alle kennis en competenties te bundelen realiseren we één motor die Vlaanderen sneller digitaal kan transformeren.”