Topondernemers zijn hot in België. Ze schitteren in diverse televisieprogramma's, komen uitgebreid aan het woord in kranten en tijdschriften, en worden door starters aanbeden als waren het rockgoden. Maar vaak laten deze vertrouwde sterren aan het ondernemersfirmament ons niet zo makkelijk toe in hun persoonlijke leefwereld, hebben we geen flauw benul van wat ze in hun vrije tijd doen, wat hun favoriete boek is en aan welke hobby ze graag geld spenderen. Je komt het allemaal te weten in onze rubriek ‘vijf op een rij’. Deze week: Mieke De Ketelaere, Program Director Artificial Intelligence bij de wereldvermaarde Leuvense onderzoeks- en innovatiehub imec.
Hoe kan je naast je drukke ondernemersbestaan het best ontspannen?
“Ik kan me best ontspannen door af en toe een 'me-time moment' in te lassen. Afhankelijk van het weer trek ik dan de natuur in voor een wandeling helemaal alleen in het bos. Bij regenweer kan ik ervan genieten een Flow Magazine te kopen en dit in een gezellig koffiehuis helemaal uit te lezen.”
“Het klinkt misschien cliché, maar ik merk in mijn drukke bestaan dat ik op privévlak de meeste energie krijg van de simpelste dingen rondom mij: kuikentjes grootbrengen met de kinderen, een gezelschapspel spelen met vrienden, een nieuw recept uitproberen,....”
Waaraan geef je graag geld uit?
“Ik geef graag geld uit aan dingen die me uit mijn comfortzone halen en doen nadenken over relevante maar niet-technische vraagstukken. Niet enkel voor mijzelf maar ook voor m'n gezin.”
“Neem nu verre reizen. Dan heb ik het niet over all-inclusive vakanties, wel over avontuurlijke reizen die we elke twee jaar met het gezin maken en waarbij we het ene jaar de reis met z'n allen gedeeltelijk voorbereiden en uittekenen, en het jaar daarop in de praktijk brengen. Op zo'n verre reis, waar er nog genoeg plaats is voor verrassingen gaan we samen op zoek naar nieuwe ervaringen op vlak van cultuur, natuur,.... Dat is een echte win-win waar je als gezin sterker uitkomt, en waar je ook de kinderen een mooie bagage kan meegeven voor de toekomst. Het helpt je bepaalde theoretische opvattingen die je meekreeg uit geschiedenis- of aardrijkskundelessen even 'door eigen ervaring' af te checken of aan te vullen.”
“Een tweede voorbeeld zijn films: in ons gezin heeft iedereen zo zijn eigen smaak. Zelf kijk graag naar verhalen die me kunnen meenemen in een andere context dan mijn leven, maar die toch realistisch genoeg blijven. Verhalen die me op het moment zelf meer vragen geven dan antwoorden. En die mij bepaalde vooroordelen en mispercepties waarmee we allemaal leven in twijfel doen trekken.”
“En dan heb je uiteraard nog boeken, waarvoor ik geen tijd heb om ze allemaal te lezen, maar die hetzelfde effect hebben als films of reizen.”
Welk recent boek kan je iedereen aanraden? Waarom?
“In het kader van mijn werk rond AI lees ik extreem veel over de vraag wat intelligentie is, en vooral met een focus over de weg die we nog af te leggen hebben om onze systemen in de juiste richting te ontwikkelen. Eens je erin duikt, kan je zien dat we in een fantastische tijd leven waarin onderzoekers uit de verschillende stromingen - connectivisten, darwinisten, enzovoort -het lang niet eens zijn met elkaar. En dat levert natuurlijk fantastische food for thought op.”
In het kader van mijn werk rond AI lees ik extreem veel over de vraag wat intelligentie is, en vooral met een focus over de weg die we nog af te leggen hebben om onze systemen in de juiste richting te ontwikkelen
“Afgelopen zomer las ik op aanraden van een collega 'On Intelligence' van Jeff Hawkins. Hij ontwikkelde een krachtige theorie over hoe het menselijk brein werkt en wat intelligentie is. Hawkins richtte zich op de neocortex omdat hij denkt dat alle essentiële aspecten van intelligentie in de neocortex voorkomen. Omdat hij, net zoals ik, vooral een connectivist is, ik denk ik dan: 'Juist, zo zit het en daar gaan we heen'.”
“Tot ik daarna het boek 'The Master Algorithm' van Pedro Domingos las. Dat gaat over het feit dat in de beste onderzoekslaboratoria en universiteiten ter wereld een race gaande is om het ultieme leeralgoritme uit te vinden: één algoritme dat in staat is kennis van gegevens te ontdekken en alles te doen wat we willen, en waarin de 5 stromingen van AI samenkomen. Op zo moment ga je door een 'control-alt-delete'-moment met jezelf, waarbij je begint te twijfelen of Hawkins het wel bij het rechte eind heeft. En zo gaat dit maar door binnen een domein als AI waar er nog zoveel werk en onderzoek te verrichten is. Gewoon zalig vind ik dat!”
“Toch durf ik vaak klassiekers zoals 'The road less travelled' af en toe terug door te nemen, om mezelf scherp te houden waarom we bepaalde dingen doen in het leven. Het boek gaat over het feit dat het confronteren en oplossen van problemen een pijnlijk proces is dat de meesten van ons proberen te vermijden. Het vermijden van resolutie resulteert in meer pijn en een onvermogen om mentaal te groeien. Scott Peck, een psychiater, put hierbij sterk uit zijn eigen professionele ervaring en suggereert manieren waarop het onder ogen zien van onze moeilijkheden - en het lijden door de veranderingen - ons in staat kan stellen een hoger niveau van zelfinzicht te bereiken. Hij bespreekt de aard van liefdevolle relaties - hoe afhankelijkheid van liefde te onderscheiden, hoe je je eigen persoon kunt worden en hoe je een gevoeliger ouder kunt zijn. Het is een boek dat je kan laten zien hoe je de realiteit omarmt en toch tot rust kan komen om hierdoor een 'rijker' leven te hebben. In ons drukke bestaan vergeten we soms hierbij stil te staan.”
Wie tip jij als een beloftevolle start-up waar we de komende jaren nog veel zullen van horen?
“En dat vraag je iemand die in de AI-wereld actief is, waar de meeste start-ups zich bevinden (lacht)!? Het zou incorrect zijn er ééntje uit te halen, dus laat me toe de vraag anders te stellen: wat is de slaagkans van een start-up in AI? Soms wordt het vergeten, maar de 4 S-succesfactoren voor AI-projecten zijn: Sustainability, Security and Safety, Speed of Innovation en Society’s Acceptance.”
Die verticale oplossingen moeten er natuurlijk zijn, maar mijn persoonlijke voorkeur gaat naar start-ups die meer inzoomen op de horizontale noden om alles te laten samenwerken in de intergeconnecteerde wereld
“Op het moment dat één van de vier S-factoren ontbreekt, geloof ik minder in de slaagkans van de start-up. Op dit moment gaan teveel investeringen naar verticale AI start-ups: niche-oplossingen die specifiek op één probleem inzoomen, niet langer in de cloud maar meer en meer ook on the edge - daar waar de IoT-devices en sensoren zich bevinden. Die verticale oplossingen moeten er natuurlijk zijn, maar mijn voorkeur gaat naar start-ups die meer inzoomen op de horizontale noden om alles te laten samenwerken in de intergeconnecteerde wereld.”
“Tenslotte moeten bijvoorbeeld autonome wagens van verschillende merken met elkaar kunnen communiceren om het verkeer veilig te laten verlopen, moeten wearables en sensoren van verschillende fabrikanten naadloos samenwerken om preventieve geneeskunde te kunnen aanbieden, en ga zo maar door. Het wordt steeds duidelijker dat er een verkeerde afstemming ontstaat tussen wat zakelijke klanten van AI verwachten on the edge en wat er momenteel op de markt beschikbaar is.”
Op welke realisatie ben je zelf het meest trots?
Ik kreeg destijds conservatieve opvoeding, dus ging ik vanaf mijn studententijd verder op zoek naar de diepere zin van het leven. Iemand gaf me toen de tip: “Het leven is leeg, je moet het zelf invullen om het interessant maken. Hierbij moet je omgekeerd tewerk gaan en elke dag leven alsof je morgen zou komen te sterven. Wat wil je dan bereikt hebben? Wat wil je dan allemaal gedaan en gezien hebben?”
“Met deze insteek start je elke dag vol energie om die punten op jouw lijst te realiseren. Het geeft je ook innerlijk een enorme rust, want je gaat niet door het leven met de stelling van 'had ik maar'.”
“Dus het feit dat ik alle opportuniteiten zelf heb gegrepen - zolang die in lijn lagen met mijn lijst - en daar volledig autonoom over heb beslist, zorgt ervoor dat ik met mezelf zeer goed overweg kan. Wat een belangrijke basis is om stabiel in het leven te staan en te kunnen geven, zowel thuis als op het werk.”