Bij het oprichten van je eigen onderneming komt heel wat kijken. Nu je eindelijk jouw droom in een concreet project gaat omtoveren, wil je natuurlijk dat alles perfect verloopt. De start is misschien wel de grootste uitdaging en financiële fouten zijn snel gemaakt. Deze financiële tips helpen je als startende ondernemer alvast een eind op weg.
1. Denk goed na over de ondernemingsvorm
De eerste echte beslissing die je moet nemen als je een zaak opstart, is onder welke juridische vorm je dat zal doen. De ondernemingsvorm die je kiest, heeft namelijk een grote impact op hoe je te werk zal gaan en beïnvloedt ook je financiën. Je kan kiezen om een eenmanszaak of een vennootschap op te richten. Onder dat laatste heb je dan nog verschillende soorten, zoals de besloten vennootschap (bv), de naamloze vennootschap (nv), de coöperatieve vennootschap (cv) of de maatschap.
Zonder al te veel in detail te treden, is het wel belangrijk om te weten dat elke vorm zijn (financiële) voor- en nadelen heeft. Richt je een eenmanszaak op? Dan is de oprichting en boekhouding redelijk eenvoudig en is de winst meteen beschikbaar, maar dan draag je ook zelf alle financiële risico’s en vallen al jouw inkomsten onder de (hoge) personenbelasting. In een vennootschap daarentegen ben je maar beperkt aansprakelijk en kan je de fiscaliteit en jouw inkomsten optimaliseren. Daar staat wel een complexere oprichting, een moeilijkere boekhouding en een hoger startkapitaal tegenover.
2. Stel een duidelijk businessplan op
Wil je zelf een onderneming opstarten? Dan is een goed en doordacht businessplan de eerste sleutel tot succes. Dankzij een ondernemingsplan krijg je niet alleen zelf een duidelijk overzicht van je plannen, maar kan je ook banken of investeerders gemakkelijker overtuigen om geld te investeren in jouw project.
Er zijn enkele basiselementen die niet kunnen ontbreken in een businessplan:
- Beschrijving van je project: maak lezers - en dus investeerders en banken - warm met een aantrekkelijke beschrijving van jouw idee. Vertel welke producten of diensten je op de markt wilt brengen en vergeet ook zeker niet te vermelden waarom jij uniek bent ten opzichte van je concurrenten.
- Beschrijving van je onderneming: vertel meer over je startup, maar vertel ook over jezelf, de persoon achter het bedrijf.
- Strategie: stel een duidelijke missie op waarin je beschrijft waarvoor je onderneming staat. Toon ook aan waar je naartoe wilt met een pakkende visie. Maak vervolgens concrete doelstellingen die je zullen helpen om je toekomstplannen te bereiken.
- Marktanalyse: onderzoek de markt en de sector via een interne en externe analyse. Dat kan via een SWOT-analyse, waarbij je de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen van je onderneming beschrijft. Analyseer ook zeker de concurrenten en de doelgroepen die je wilt bereiken.
- Marketingplan: in het marketingplan leg je uit hoe je jouw producten of diensten in de markt zal plaatsen. Welke prijs ga je vragen? Waar ga je jouw producten of diensten aanbieden? Hoe ga je ze promoten?
- Financieel plan: leg uit hoeveel geld je nodig hebt om je onderneming op te starten en waar je dat geld gaat halen. Maak ook een opsomming van je vaste en variabele kosten en breng ook je geschatte inkomsten in kaart.
3. Ken de verschillende soorten financiering
Als je een onderneming wilt oprichten, heb je natuurlijk startkapitaal nodig. Het is altijd een goed idee en in vele gevallen ook noodzakelijk dat je eerst en vooral over wat eigen middelen beschikt om in je start-up te stoppen. Met een goed business- en financieel plan onder de arm wordt het ook al een stuk eenvoudiger om bij banken aan te kloppen voor een lening. Ook investeerders zien je net iets liever komen als je goed voorbereid bent.
Naast kredietgevers of investeerders kunnen ook familie, vrienden of kennissen je helpen via een Winwinlening of medeaandeelhouderschap. Je hebt misschien al gehoord van Friends, Family & Fools? Wel, dat zijn zij. Verder kan je geld ophalen via crowdfunding, waarbij je dan geld inzamelt bij het grote publiek. Ten slotte helpt ook de overheid heel wat startende ondernemingen via allerlei subsidies en steunmaatregelen.
Onze tip? Elke financieringsvorm heeft voor- en nadelen dus daar moet je jou genoeg in verdiepen.
4. Ken je financiële cijfers
Hoewel financieel inzicht hebben misschien niet voor iedereen is weggelegd, is het wel een absolute must voor ondernemers om hun financiële cijfers te kennen én te begrijpen. Je hoeft daarvoor niet zelf je eigen boekhouding te doen, maar je moet wel op de hoogte zijn van je cijfers om zakelijke en financiële beslissingen te kunnen nemen. Het helpt ook om je budget op te stellen en je daaraan te houden.
De eerste stap? Ken je kosten! Je hebt vaste kosten die er altijd zijn en ook altijd gelijk blijven, onafhankelijk van je omzet. Denk bijvoorbeeld aan de huurkosten van je bedrijfspand, de interesten van een lening of de premies van verzekeringen. Daarnaast heb je ook variabele kosten die stijgen of dalen met de activiteitsgraad van je onderneming. Dat zijn bijvoorbeeld grondstoffen die je nodig hebt voor de productie of transportkosten. Personeelskosten kunnen vast zijn, maar zijn soms ook variabel afhankelijk van of je plots meer of minder werknemers nodig hebt. Denk eraan dat je ook jezelf loon moet uitbetalen!
Daarnaast moet je ook jouw inkomsten analyseren. Komt er genoeg geld binnen om je kosten te dekken? Ligt de vraagprijs van je product of dienst hoog genoeg voor de inkomsten die je moet halen? Hou je op het einde nog genoeg winst over?
Door je cashflow te kennen, kan je anticiperen op eventuele problemen of kansen, voorspellingen maken en jouw doelstellingen en plannen aanpassen of bijsturen.
5. Bereid je voor op risico’s
Risico’s zijn niet te voorspellen en ook jij als startende ondernemer beschikt waarschijnlijk niet over een glazen bol. Het enige wat je kan doen is jou voorbereiden op verschillende risico’s en moeilijke situaties. Belangrijk is dat je genoeg reserves overhoudt op zowel je persoonlijke als zakelijke spaarrekening.
Veel risico’s zijn ook te verzekeren. Elke onderneming loopt andere risico’s, waardoor er soms verplichte verzekeringen zijn en andere die sterk aangeraden zijn. Voorbeelden van verplichte verzekeringen zijn de arbeidsongevallenverzekering als je personeel in dienst hebt en de verzekering burgerlijke aansprakelijkheid als je bedrijfsvoertuigen hebt.
Bepaalde sectoren moeten zich ook verplicht laten verzekeren voor bijvoorbeeld burgerlijke aansprakelijkheid die je beschermt als iemand een schadevergoeding van je eist. Natuurlijk zijn er nog veel meer verzekeringen. Jij als ondernemer kan het best beoordelen welke risico’s je bedrijf loopt en welke je wilt verzekeren. De soms hoge premies die je daarvoor dan moet betalen, wegen vaak niet op tegen de veel hogere verliezen die zouden kunnen voorvallen.
6. Houd privé en zakelijk gescheiden
Privé en zaken mengen is op weinig vlakken een goed idee. Zo ook niet als het over je financiën gaat. Het is dan ook aangeraden om aparte rekeningen te hebben voor jou als privépersoon en je onderneming. Je privérekening voor zaken gebruiken, geeft maar weinig overzicht over de financiën van je onderneming. Met een aparte zakelijke rekening daarentegen krijg je als ondernemer meteen inzicht in je inkomsten en uitgaven.
7. Durf financieel advies vragen
Een laatste tip? Vraag advies! Er is online heel veel goed en vaak gratis (financieel) advies beschikbaar voor startende ondernemingen. Zo kan je bijvoorbeeld bij Unizo, Vlaio of Voka aankloppen voor uitgebreid startersadvies. Kijk ook eens binnen je eigen netwerk. Wellicht ken je mensen uit je persoonlijke of professionele kringen die je zijn voorgegaan bij het opstarten van hun eigen onderneming. Zij hebben vast heel veel tips en tricks om te delen. Waarschijnlijk hebben ze ook heel wat fouten of obstakels gekend waaruit jij nu al kan leren.