Het ‘Superman-syndroom’ van de Vlaamse ondernemer: “Het zit er zo ingebakken om vooral geen hulp te vragen, terwijl dat net een teken van sterkte is”

Bert Vandebuerie (Connexi) & Wim Audenaert (AM-Team)

Een ondernemersparcours is zelden een rechte lijn naar succes. De vele ups and downs, constante uitdagingen en zo nu en dan eens een muur waar je tegenaan loopt: de meeste ondernemers kennen het wel en doen elke dag hun uiterste best om het schip op de juiste koers te houden. Wat de meeste ondernemers echter nalaten, is openlijk praten over zaken waar ze mee worstelen. “Als Vlamingen hebben we geleerd dat vooral niet te doen”, bevestigt Bert Vandebuerie van ondernemerscommunity Connexi. Nochtans kan het heel bevrijdend werken, zo ervoer ook Wim Audenaert, co-founder & CEO van AM-Team. “Het besef dat ik geen Superman ben en dat vooral ook niet hoef te zijn, was een enorme opluchting.”

Grootste uitdagingen voor ondernemers

Bert Vandebuerie richtte Connexi op in 2015. Zo’n zes jaar en 350 ondernemers die zijn programma’s volgden later, ziet hij enkele duidelijke trends op vlak van uitdagingen waar ondernemers vandaag de dag tegenaan lopen. Op nummer één in het rijtje? “Alles wat met het persoonlijk kompas van de ondernemer te maken heeft”, antwoord Vandebuerie. “Waar wil ik naartoe, welke richting wil ik uit, wat wil ik echt doen? Daarmee staat of valt jouw ondernemerschap want als je voor jezelf niet weet waar je persoonlijk naartoe wilt, dan zal dat al helemaal niet duidelijk zijn voor de anderen in je bedrijf.”

Op plaats twee staat alles wat met sales en marketing te maken heeft, vervolgt Vandebuerie. “Het is één iets om te weten waar je naartoe wilt en welke strategie je gaat aannemen, het is iets helemaal anders om je product of dienst dan in de markt te zetten en verkocht te krijgen. Nog heel wat ondernemers hebben moeite om hun aanpak rond sales en marketing te bepalen en daarop in te zetten.”

Maar ook interne structuur en organisatie - wie welke rol moet vervullen, hoe de communicatie moet verlopen - blijft een uitdaging. Net als de samenstelling van het team. “Hoe neem je de juiste mensen aan? Welke profielen heb je nodig? Een goed team samenstellen, is niet gemakkelijk. Ik zie in onze community dat dit dan ook zeker in de top vijf van grootste uitdagingen hoort vandaag de dag”, beaamt Vandebuerie. “En om het rijtje af te sluiten, is er natuurlijk ook nog alles wat met financiering te maken heeft. Werk je met of zonder investeerders? Hoe kan je nog geld ophalen? Hoe zit het met de cashflow?”

Altijd weer opnieuw

Wim Audenaert, co-founder en CEO van het Gentse bedrijf AM-Team dat simulatieservices biedt aan de water-, farma-, en biotechindustrie, knikt wanneer hij Bert Vandebuerie de grootste uitdagingen hoort opsommen. “Herkenbaar”, geeft hij toe. “En weet je, die uitdagingen bieden zich om de beurt aan en altijd weer opnieuw. Als je denkt ‘goed, dat heb ik nu aangepakt’, dan staat de volgende challenge alweer voor de deur. Na een tijdje komt het hele rijtje terug, maar dan in grotere proporties omdat ook je bedrijf groter wordt.”

Audenaert vergelijkt ondernemen met jongleren. “Je moet ballen in de lucht houden en zorgen dat geen enkele valt, maar in het ondernemen worden de ballen wel telkens zwaarder want je krijgt meer klanten, meer personeel, enzovoort”, getuigt hij. “Bij AM-Team zijn we vier jaar geleden begonnen met twee mensen die geen ervaring hadden in het ondernemen, nu zijn we met 23 waarvan de meesten er pas de laatste twee jaar zijn bijgekomen. Dus ja, dat is best stevig!”

Veel uitdagingen op je bord

Hoe moet je mensen interviewen voor een job? Hoe introduceer je een bedrijfscultuur en hoe weet je dat sollicitanten bij die cultuur passen? Welk loon moeten die mensen hebben? Moeten we managers aanstellen - en hoe manage je managers? Het zijn enkele van de vragen die Wim Audenaert zichzelf de afgelopen jaren al vaak heeft gesteld.

En hoewel hij als ondernemer al heel snel zijn plan heeft kunnen trekken - “zoals elke ondernemer snel leert” - heeft hij het afgelopen jaar ook gemerkt dat het soms te veel kan worden. “Je moet heel veel zelf uitzoeken of uitvinden. Geen idee of iets gaat werken maar je dient er tegelijk wel voor te zorgen dat je zelfzeker overkomt.”

Of hoe Audenaert het nog verwoordt: “Je moet als ondernemer zien dat de zon altijd schijnt in je bedrijf, terwijl het in je binnenste vaak aan het onweren is. Je krijgt veel uitdagingen op je bord, maar je hebt weinig mensen om die mee te delen.”

En zelfs al heb je die mensen, dan nog is het moeilijk om zomaar je ziel bloot te leggen, voegt Bert Vandebuerie eraan toe. “De Vlaming deelt zijn gevoelens of problemen liever niet, we kroppen het nog liever op omdat we denken dat we anders zwak zouden overkomen.”

“Je reinste onzin!”

Hij haalt hier een torenhoog cliché over wij Vlamingen naar boven, weet Vandebuerie ook wel, “maar het is niet voor niets een cliché hé. Ik noem het ook vaak het Superman-syndroom: de ondernemer denkt dat hij het allemaal zelf moet doen, dat hij alles zelf moet uitzoeken en moet weten en kunnen redden. Je reinste onzin natuurlijk! Het zit er bij ons ingebakken om vooral geen hulp te vragen, maar in mijn ogen is dat net een teken van sterkte.”

Niet alleen dat, het is ook gewoon efficiënter om hulp te vragen, vindt Vandebuerie. “Bij Connexi komen een heleboel ondernemers samen die sowieso al eens met die uitdagingen geconfronteerd zijn geweest. Zij kunnen in geuren en kleuren vertellen hoe zij ermee zijn omgegaan, welke acties ze hebben genomen. Je krijgt dus ondernemersadvies van andere ondernemers, ideaal toch? Dat is van in het begin de opzet geweest van Connexi, omdat ik ervan overtuigd ben dat advies van ondernemers aan ondernemers de meeste waarde heeft.”

Vandebuerie wil daarmee geen mensen tegen de schenen schoppen die zelf geen ondernemer zijn maar wel advies bieden. “Helemaal niet”, zegt hij. “Maar vergelijk het met mensen die geen kinderen hebben en dan advies geven over ouderschap aan mensen met kinderen. Of een sommelier die je een wijn aanbeveelt die hij zelf nog niet heeft geproefd. Dat wringt, toch? Met Connexi richten we ons op ondernemers die drie tot vijf jaar bezig zijn en tussen de tien en honderd medewerkers hebben, want zij hebben het rijtje van uitdagingen al eens doorlopen, maar zijn ook nog geen ouwe rotten in het ondernemen. Ze kunnen dus nog leren van anderen en aan anderen veel leren.”

Concrete uitkomsten

Dat jezelf openstellen en praten met andere ondernemers hélpt, daar is Wim Audenaert het beste voorbeeld van. “Voor mij was het in de eerste plaats een wake-up call: het besef dat ik geen Superman ben, en dat vooral ook niet moet zijn. Dat je ook in jouw sterkste domeinen eens kan breken en dat dat normaal is”, vertelt de CEO van AM-Team. “Ik voelde mij ineens menselijk. Klinkt dat raar? Ik weet het niet. Maar het voelde goed om mijn harnas af te zetten en met andere ondernemers te kunnen praten over uitdagingen en moeilijkheden. Het was bevrijdend.”

Maar los van dit persoonlijk inzicht, heeft de ondernemer ook heel concrete uitkomsten kunnen bereiken: “We hadden dringend nood aan een businessplan. Het is misschien straf om te zeggen, maar tot deze zomer hadden we dat eigenlijk niet. We hebben het altijd op de lange baan geschoven, ook al was het dringend nodig. Bij Connexi ben ik daarin ook een beetje wakkergeschud om er mij eens aan te zetten. Ondertussen staan we al heel ver in ons businessplan en heeft die roadmap al een gigantische impact gehad op ons bedrijf en hoe we de dingen de komende tijd zullen aanpakken.”

Vanuit iets heel simpel

Fantastisch om te zien, vindt Bert Vandebuerie het, als hij ondernemers ziet vooruitgaan en groeien door dingen aan te pakken die hij of zij via Connexi heeft ingezien. “Mensen zijn rapper geneigd om actie te ondernemen als ze op voorhand hebben bepaald wat ze gaan doen en dat ook hebben gedeeld met de groep.”

“Ze hebben het duwtje in de rug van de andere ondernemers om ermee aan de slag te gaan. Het komt volledig uit zichzelf, niemand legt hen iets op, niemand zegt ‘dat mòet zo of zo’, maar mensen bieden advies, geven raad. Als je dan resultaten ziet, dan is dat mooi. En vooral omdat je weet dat het komt vanuit iets heel simpel: gewoon jezelf openstellen en praten met anderen.”