Hoeveel uren zit u tijdens een gemiddelde werkdag onafgebroken aan uw bureau? Een hele dag stilzitten zonder lichamelijke beweging is niet gezond voor ons hart. Daarom zouden we ook tijdens de werkuren wat meer moeten bewegen. Enkele kleine aanpassingen kunnen al een aanzienlijk verschil maken. De ‘Week van het Hartritme’, van 17 tot 21 juni, is de ideale gelegenheid om in actie te schieten.

De arts James A. Levine noemde zitten ooit het nieuwe roken. Dat is natuurlijk wat kort door de bocht, want roken is als gewoonte veel dodelijker. Maar we onderschatten wel eens het effect van een hele dag stilzitten op onze gezondheid. Het menselijk lichaam is immers ontwikkeld om langdurig te bewegen, en het bewegen van onze spieren verbetert onze conditie. Ons hart moet een hele dag het bloed in onze onderste ledematen naar omhoog pompen, en dat gaat vlotter wanneer we onze kuitspieren actief gebruiken.

Risico’s

Het is dan ook niet verwonderlijk dat verschillende wetenschappelijke studies al hebben bewezen dat een gebrek aan beweging nefast is voor de gezondheid. Een Fins onderzoek toonde in 2012 bijvoorbeeld aan dat jong volwassen computergebruikers vaker last hebben van musculoskeletale aandoeningen, die matige tot ernstige pijn kunnen veroorzaken. Andere studies concludeerden dan weer dat de kans op vroegtijdig overlijden afneemt bij mensen die een lopende bezigheid hebben.

In 2016 verzamelde het medisch vakblad The Lancet de gegevens van dertien studies bij in totaal meer dan een miljoen mensen. De conclusie was duidelijk: stilzitten verhoogt de kans op vroegtijdig overlijden aanzienlijk. Vooral mensen die acht uur of meer per dag geen beweging hebben, zitten in de risicogroep. Maar er was ook goed nieuws, want het risico blijkt niet toe te nemen bij mensen die dagelijks 60 tot 75 minuten intensief bewegen. Ook als ze de rest van de dag op een bureaustoel moeten zitten.

Bewegen op het werk

Je hoeft dus niet meteen van job te veranderen als u tijdens een werkdag veel stilzit, al is het toch aangeraden om wat meer te bewegen. Als arbeidsarts merk ik dat daar slechts weinig aandacht aan wordt besteed, maar alles begint bij een mentaliteitsverandering bij jou en jouw collega’s. Met een paar eenvoudige aanpassingen in jouw levensstijl op de werkvloer kom je al heel ver. Hier zijn enkele tips om meteen in actie te schieten.

  • Begin bij jezelf: neem je dagelijks de lift om zo snel mogelijk achter je bureau te kunnen zitten? Waarom niet eens af en toe de trap gebruiken? Je verbrandt er calorieën mee en bent intensief in beweging. Probeer collega’s te overtuigen om samen via de trap te gaan. Zo heb je gezelschap en help je ook hen aan extra beweging. Kleine veranderingen in je dagelijkse gewoonten kunnen een verschil maken.
  • Bespreek het met jouw werkgever: meer bewegen tijdens de werkuren is niet simpel als deze gewoonte niet door de werkgever ondersteund wordt. Je zou bijvoorbeeld al eens wandelend kunnen vergaderen, maar dat is natuurlijk een beetje vreemd als iedereen gewend is om in een vergaderzaaltje plaats te nemen. Jouw baas zou dat soort actieve vergaderingen juist kunnen stimuleren. Vraag jouw werkgever ook of het eventueel mogelijk is om in aangepaste bureaus te investeren. Er bestaan tafels die je met een druk op een knop elektronisch in hoogte kunt aanpassen. Zo zou je afwisselend eens een uur zittend en staand kunnen werken. Ergonomisch is dat echt heel goed.
  • Neem een actieve pauze: misschien is het niet mogelijk om tijdens het werk veel te bewegen, maar dan moet je zeker tijdens de pauze vermijden om weer stil te zitten. Plan elke middag bijvoorbeeld een half uurtje beweging in. En zet dat misschien ook letterlijk in uw agenda. We zijn immers meer geneigd om iets te doen als het in onze kalender staat. Anders komt het er vaak niet van. Ook nu kan je collega’s weer stimuleren om met je mee te doen.
  • Stel actieve groepsactiviteiten voor: op sommige plaatsen is het de gewoonte om op het einde van de week met de collega’s iets te gaan drinken. Dat is uitstekend om de sociale contacten te verbeteren, maar heb je al eens aan een actieve groepsactiviteit gedacht? Je zou samen kunnen gaan sporten, of stel jouw werkgever voor om bijvoorbeeld wekelijks een yogasessie te organiseren. Dat hoeft helemaal geen intensieve bezigheid te zijn, zodat iedereen – sportief of niet – kan deelnemen.
  • Koop een stappenteller: meten is weten! Stappentellers zijn ideaal om ons bewust te maken van het feit dat we niet genoeg bewegen. Hou jezelf een doel voor ogen en probeer dat tegen het einde van de dag te bereiken. Zo heb je weer een extra reden om tijdens de werkuren wat meer te bewegen. Om die extra stappen te bereiken, zou je de auto bijvoorbeeld eens wat verder kunnen parkeren. Of eventueel met de fiets of te voet komen werken, als dat mogelijk is.

Alleen maar voordelen

De ‘Week van het Hartritme’ is een mooie kans om deze tips eens uit te proberen. Je zal er bovendien niet alleen op lange termijn voordelen van ondervinden. Studies hebben bijvoorbeeld uitgewezen dat we productiever zijn na wat beweging. Met een actieve pauze bereik je dus veel meer dan wanneer je vlijtig en onafgebroken doorwerkt.

Als je de tijd neemt om heel even buiten te gaan wandelen, dan zal ook jouw nachtrust zeker verbeteren. Een half uurtje zonlicht heeft een erg positief effect op ons bioritme. En als je beter slaapt, zal je daar zowel op het werk als privé de vruchten van plukken.