Een bevrijdingsapotheose dringt zich op: “Tijd om de vlag te planten en onze medewerkers te bevrijden”

Na een intens coronajaar blikt Yves Vekemans, founding partner bij employee engagement specialist Herculean Alliance, terug op het hobbelige parcours dat hij en zijn collega’s het voorbije jaar aflegden. Hij lijst zijn persoonlijk bevindingen op, telt zijn zegeningen en staaft bovenal waarom 2021 bevrijding moét brengen. “De Roaring Twenties mogen wat mij betreft aanbreken.”

Leiderschapscrisis

De eerste maanden in de coronacrisis heb ik gewoon geluisterd. Spreken was voor mij geen optie, want ik begreep het probleem en zijn omvang niet. En ik was niet de enige, dat was duidelijk. We zagen de horrorbeelden op tv en keken lijdzaam toe hoe de leiders van ons land de macht gaven aan allerhande experten die geen kaas gegeten hebben van hoe je een land bestuurt.

Wat mij vooral frappeerde, was dat COVID-19 een onderliggend probleem naar boven bracht, namelijk de leiderschapscrisis in ons land. Leiders naar wie we opkeken, reageerden vaak angstig en vertwijfeld. En dat straalde af op de bevolking. Anderen, vaak van wie we het niet meteen verwachtten, traden dan weer op de voorgrond en vielen op door een sterke communicatiestijl en besluitvaardigheid. Wat mij persoonlijk het hardst opviel, is de polarisering die zich in onze tolerante samenleving begon te nestelen. Blijkbaar leefden er een pak meer onderhuidse spanningen en uitdagingen dan we vermoedden.

Niet terugplooien maar investeren

Mijn team en ikzelf gebruikten in de eerste maanden de extra tijd die vrij kwam om nog harder te werken. Op dat moment ging ik - en velen met mij - ervan uit dat ons jaarlijks bedrijfsfestival Hercules Trophy in juni de ideale rebound kon zijn. We dachten toen nog dat het najaar een explosie zou geven aan events. Bedrijven zouden de vereenzaming van hun mensen oplossen met o.a. onze programma’s, workshops en events, ondersteund door ons platform.

Ik vertelde onze aandeelhouders dat we niet zouden terugplooien, maar investeren. Om daarna hoger te springen. Tegelijk hielden we er ook stilletjes rekening mee dat we de echte rebound pas konden verwachten in de lente van 2022. We investeerden in onze mensen, onze klantenrelaties, de Employee Engagement Awards en het employee engagement platform. Phygital, de combinatie van fysieke en digitale ervaringen, predikten wij al 15 jaar, dus die digitale transformatie hadden we al achter de rug.

Spijtig genoeg kwam er geen rebound in juni, noch in september.

Weg met de silocultuur!

Achteraf zullen we dit alles ongetwijfeld netjes sociologisch en psychologisch kunnen analyseren. Maar als je te midden van de storm zit, is het toch wel koffiedik kijken. Geleidelijk aan sijpelde in de lente van vorig jaar het besef binnen dat er van overheidswege geen beslissing zou genomen worden over de eventsector.

Toen duidelijk werd dat Hercules Trophy niet zou kunnen doorgaan, stak mijn woede op. Ik vermoed dat dit normaal en noodzakelijk is in een verwerkingsproces, maar de onrechtvaardigheid van dit alles was nog het ergst. For the record: er was geen enkele reden om de evenementen in volle zomer niet te laten doorgaan. Ik zag onze vrijheden te grabbel gegooid, de mainstream media op hun slechtst, het ontbreken van leiderschap en zelfs een verklikkerscultuur. Als we dergelijke patronen zien bij de klanten die we begeleiden, dan noemen we dat een silocultuur. Een cultuur waar angst regeert. Daar wil je zo snel mogelijk van weg, want angst is de slechtste raadgever.

Sinds ik startte als ondernemer, maakte ik al een aantal ernstige economische en financiële crisissen mee. Elk van die crisissen beschouw ik als een wake-upcall. Ik geef ze ook een naam, dat leerde ik van de Chileense schrijfster Isabelle Allende. Door ze te benoemen maak ik er een leermoment van. En vanaf dat moment schiet mijn intrinsieke motivatie de lucht in, om vervolgens hyper-gefocust en kalm te worden.

Ik ben nogal fan van de Change methodologie Theory U en ik geloof dat elk obstakel voor een ontwaking zorgt. Het punt is om daarna hoger te springen en die negatieve energie om te zetten in positieve energie met een hogere amplitude. Noem het gerust anti-fragiel.

Rebooten in Dubai

Toen in september eindelijk een regering gevormd werd. schreef ik nog: “Meneer de Eerste Minister, het is een leiderschapscrisis. U hebt nu een divers team, u hebt het mandaat. Just do it.” Toen ik enkele weken later de goedbedoelde, maar totaal ongeloofwaardige, slogan ‘1 team van 11 miljoen Belgen’ zag, wist ik voldoende. Het zou nog een werk van heel lange adem worden.

Geduld is niet bepaald één van de deugden van een echte ondernemer. Een ticket naar de Verenigde Arabische Emiraten, waar we ondertussen al bijna 10 jaar actief waren, was voor mij de volgende stap. In stilte ging ik aan de slag om onze business in de woestijn versneld te rebooten. Vanuit België wordt vaak nogal argwanend gekeken naar Dubai en de andere Emiraten. ‘Een dictatuur, met strakke censuur, veel fake en blingbling’, en nog van die clichés.

Voor mij is het vooral een kruispunt tussen Oost en West. Een plaats waar vele culturen hebben leren samen leven en werken. Waar toptalent samenkomt om een droom te realiseren. Een land waar leiders beslissingen durven nemen. Inmiddels is ook mijn gezin verhuisd. Mijn twee co-founders leiden het team in België. Zo verspreiden we ons risico en kan ik focussen op hetgeen me het beste ligt: business bootstrappen.

Vergeven maar niet vergeten

Eind 2019 had ik ons team verwittigd dat ik onheil verwachtte. Maar dit scenario had niemand kunnen bedenken. Als het al bedacht is door een masterbrain, dan zeg ik bij deze: briljant en merci. En ik ben niet cynisch als ik dat zeg. Jawel, onze business zakte volledig in elkaar, maar dat is tijdelijk. Je ziet dat een hele business community wakker is geworden. Begrippen als leiderschap, open communicatie, data, mobiliteit, vertrouwen, welzijn krijgen eindelijk de aandacht die ze verdienen. Wij moeten alvast geen enkele CEO meer overtuigen dat employee engagement de nummer 1 prioriteit is.

Als ondernemer beschouw ik het als mijn morele taak om positief naar de toekomst te kijken. Dat betekent in de eerste plaats dat we mensen terug perspectief moeten bieden, naar het moment dat ze verlost geraken van het virus. En dat die Roaring Twenties dan inderdaad mogen aanbreken. Misschien is die term van de Twenties niet ideaal, wegens de connotatie met de decadentie van de jaren 20 uit de vorige eeuw.

Voor mij betekent dit eerder een nieuw decennium waarin we bewuster met de wereld en elkaar zullen omgaan. Een positieve aanpak waar minstens 30% van de populatie achterstaat en we een tipping point bereiken: dat is de enige uitweg uit deze clusterfuck. Als ik hardop mag dromen, dan denk ik aan een soort van New Deal. Een aanpak waarin geen enkel kamp zijn gezicht verliest en we dus niet op zoek gaan naar “de grote schuld”. Vergeven dus, maar niet vergeten.

Leiders moeten het voorbeeld geven

Ik krijg ook de indruk dat al veel mensen het daar ondertussen mee eens zijn. Maar de tipping point is nog niet bereikt. Ik hoop dat de lente daarvoor zal zorgen. De overgrote meerderheid zit nog vast in de woedefase. Sommigen geraken zelfs nog niet uit in de angstfase. Maar steeds meer mensen zitten al een stuk verder. Het worden nog interessante tijden dus. Maar er is geen alternatief: we moeten durven geloven en handelen naar een betere toekomst. Tous ensemble, om het met die andere slogan te zeggen. Die plicht hebben we naar onze kinderen. Het voorbeeld geven. Dat is wat van leiders verwacht wordt.

Onze bedoeling is nu om bedrijfsmensen perspectief te geven. Wij zijn klaar om de vlag te planten. Opnieuw gaan we voor een Hercules Trophy in juni. De symbolische waarde ervan om dit nog vóór de zomervakantie te doen is groot. Qua immuniteitsboost kan dat alvast tellen. Een ideale manier om de zogenaamde Team-Outs -naar analogie van de burn-outs- tegen te gaan, de neuzen terug in dezelfde richting te krijgen en collega’s terug te connecteren met elkaar én met de bedrijfsmissie.

De steun die we hiervoor krijgen, is hartverwarmend en geeft aan dat er een psychologische ommekeer zit aan te komen.