“Door te investeren in persoonlijk leiderschap bereiden we onze organisatie voor op de uitdagingen van de toekomst”

(Photo by Hannes Verstraete)

De Karel de Grote Hogeschool (KdG) in Antwerpen bereidt haar personeelsleden en studenten voor op de toekomstige arbeidsmarkt met ‘persoonlijk leiderschap’. “Door in te zetten op persoonlijk leiderschap willen we onze studenten en medewerkers ruimte geven om zelf verantwoordelijkheid te dragen voor hun ontwikkeling en loopbaan”, zegt HR-beleidsmedewerker Saskia Vercammen.

De Karel de Grote Hogeschool beleefde de voorbije jaren een sterke groei. De hogeschool telt intussen meer dan 1.300 medewerkers, waarvan ongeveer 70% onderwijzend personeel. “Die groei, maar ook de snel veranderende samenleving en arbeidsmarkt, toenemende diversiteit en digitalisering … zijn allemaal belangrijke aanleidingen voor de nieuwe focus op persoonlijk leiderschap”, vertelt Saskia Vercammen, HR-beleidsmedewerker bij de Antwerpse hogeschool. “Om de twee jaar organiseren we een werknemersenquête, waarin we peilen naar de tevredenheid van onze medewerkers. Zo meten we de temperatuur in onze organisatie.” 

Hieruit blijkt dat ons talent voor samenwerken en de groeiende autonomie binnen KdG zaken zijn om trots op te zijn. Op vlak van autonomie hebben we reeds stappen gezet en hier willen we ook blijven op inzetten, omdat dit ons ook helpt om met de werkdruk om te gaan. Ook zijn we er fier op dat uit de medewerkersbevraging blijkt dat onze organisatie sterk gericht is op leren en kansen bieden aan medewerkers. We willen onze medewerkers en studenten de ruimte geven om hun eigen positie in te nemen en eigen keuzes te maken. De resultaten uit de medewerkersbevraging worden in de verschillende teams en opleidingen besproken, zodat elk team zelf kan bepalen welke acties ze hier willen aan koppelen. KdG-breed willen we verder inzetten op informeel leergedrag en een open feedbackcultuur.”

Een veranderende context

In diezelfde periode stelde de hogeschool ook vast dat de omringende maatschappelijke context in sneltempo veranderde. Saskia Vercammen: “De samenleving in Antwerpen wijzigt momenteel snel. Er is veel meer culturele diversiteit dan enkele jaren geleden. Maar ook de globalisering en de digitalisering nemen snel toe. Dat heeft uiteraard een impact op de arbeidsmarkt. We moeten onze studenten niet langer louter een beroep aanleren, maar hen klaarstomen met de competenties van de toekomst”

“Ook voor ons onderwijzend personeel verschuift de focus. Waar de docent vroeger vooral kennisoverdrager was, neemt hij nu meer en meer een coachende rol op. Onze docenten zetten studenten aan tot kritisch nadenken, maken hen mediawijs en zetten hen aan om levenslang te blijven leren. De competenties van de docent veranderen dus ook mee in die snel evoluerende context. Door te investeren in persoonlijk leiderschap, geven we docenten ruimte om stappen te zetten naar aanpassingen. Alleen zo kunnen we ons als organisatie voorbereiden op de toekomst.”

Ruimte voor fouten

Hoe wil de hogeschool dat persoonlijke leiderschap aanmoedigen? “Medewerkers en studenten krijgen de ruimte om hun ambities waar te maken, om samen te werken, om eigenaarschap en verantwoordelijkheid op te nemen. Als we willen dat mensen verandering omarmen en zelfstandig experimenteren, dan betekent dat ook dat je fouten mag maken. En als we willen dat mensen voldoende vertrouwen krijgen om zich te ontwikkelen, dan mogen we hen niet forceren naar een domein waar ze niet goed in zijn, maar moeten we hen inzetten op de domeinen waarvoor ze aanleg hebben en waarvoor ze passie voelen.”

Doordat we al een aantal jaren zo sterk groeien, zijn bepaalde opleidingen erg groot geworden”, verklaart Vercammen. “Dat heeft geleid tot situaties waarbij één leidinggevende veertig tot vijftig medewerkers, of meer, onder zich heeft. In de context van persoonlijk leiderschap moeten onze leidinggevenden hun mensen kunnen begeleiden, coachen en faciliteren. Je begrijpt dat dat een uitdaging zaak is als je zoveel mensen moet managen en daarnaast ook nog de kwaliteit van het onderwijs moet garanderen, netwerken, onderzoek leiden, instaan voor maatschappelijke dienstverlening en ga zo maar door.”

“Idealiter moet een opleiding één opleidingshoofd voor twintig docenten hebben. Dat gaat ons van vandaag op morgen niet lukken, daar hebben we eenvoudigweg de middelen niet voor”, zegt Vercammen. “Om dat te kunnen bereiken, zijn we momenteel een groeipad aan het uitwerken. Anderzijds is dit een perfecte aanleiding om te onderzoeken welke verantwoordelijkheden een leidinggevende allemaal heeft, en ons af te vragen of al die verantwoordelijkheden wel bij hem of haar moeten liggen. Dat is immers tegenstrijdig met persoonlijk leiderschap. We zijn daarom aan het onderzoeken wat we écht van die leidinggevende functie verwachten, en wat het team eigenlijk perfect zelf kan opnemen. Om dat waar te maken, zullen we veel meer moeten samenwerken, nog zo’n pijler van persoonlijk leiderschap. Je niet alleen fixeren op die kleine schakel van de ketting waar jij voor verantwoordelijk bent, maar initiatief nemen om over het muurtje te kijken en je op het grotere plaatje richten.”

Waar staat Vercammen eigenlijk zelf in dat persoonlijk leiderschap, willen we tot slot weten. “Absoluut nog in de leerfase”, lacht ze. “Gelukkig heb ik een leidinggevende die hier zelf zeer sterk in gelooft. Zij coacht ons team voortdurend in het opnemen van dat leiderschap. Vertrouwen en ruimte krijgen om jezelf te ontwikkelen, maar toch altijd iemand hebben om op terug te vallen als dat nodig is of als je twijfels hebt. Dat is cruciaal om de nodige stappen te kunnen zetten in je zelfontwikkeling.”

Wil je meer weten over persoonlijk leiderschap en de missie en waarden van de Karel de Grote Hogeschool? Lees hun manifesto hier na, of ontdek hun vacatures en bouw zelf mee aan de hogeschool van de toekomst … en aan jezelf.