De Brusselse ministerpost voor de promotie van meertaligheid is een unicum in Europa. Maar minister Sven Gatz zelf vindt het de logica zelve: “Brussel is na Dubai de meest kosmopolitische stad ter wereld. Onze hoofdstad telt ruim 180 nationaliteiten en er worden meer dan 100 verschillende talen gesproken. In meer dan de helft van de huishoudens is meertaligheid dagelijkse realiteit.” Hij legt uit waarom we moeten blijven investeren in onze kennis van andere talen in het algemeen en het Nederlands of het Frans in het bijzonder.
Geregeld nodigt Cevora experts uit voor een zogeheten Learning Snack: een licht verteerbare webcast vol interessante en actuele inzichten die aansluiten bij het opleidingsaanbod van de organisatie. Op 8 juni 2021 kwam Brussels minister Sven Gatz vertellen over het belang van meertaligheid
Meertaligheid als unieke grondstof
Brussels minister voor Financiën, Begroting, Openbaar Ambt en de Promotie van Meertaligheid Sven Gatz houdt een pleidooi voor meertaligheid. Omdat het een professionele bonus is en tegelijk een unieke persoonlijke verrijking. Als geboren en getogen Brusselaar weet hij bovendien als geen ander welke lessen uit dat laboratorium voor meertaligheid te trekken vallen. Voor andere grootsteden én de rest van ons land.
In de loop der jaren zag Sven Gatz de houding over taal in zijn stad trouwens grondig evolueren: “De jonge generatie springt erg relaxed om met de talenmix. Het is mooi om te zien dat taal voor hen niet langer die splijtstof is, maar een grondstof. Op deze positieve trend moeten we meesurfen om te investeren in een betere drietaligheid van Brussel: kennis van Nederlands en Frans én van de wereldtaal Engels. En ook het belang van de talrijke thuistalen mogen we niet uit het oog verliezen.”
Taal van de gesprekspartner spreken doet wonderen
Sven Gatz: “Beetje bij beetje is het Engels tussen onze landstalen in komen te staan. Ook de komende jaren zal de wereldtaal verder terrein winnen in ons land, wat absoluut niet erg is. Maar een eenzijdige focus op dat Engels onder het mom van ‘lingua franca’? Daar ben ik dan weer geen voorstander van. Ook op de andere talen moeten we blijven inzetten.”
Je hebt zoveel meer impact als je de taal van je gesprekspartner spreekt
“Natuurlijk kunnen Nederlandstaligen en Franstaligen perfect vergaderen in het Engels. Maar bij de verdediging van een complex dossier of in een commercieel gesprek heeft je werknemer zoveel meer impact als hij de taal van zijn gesprekspartner spreekt. Want dan praat hij pas echt van mens tot mens. Voor jobs met taaleisen vraagt ruim de helft van de werkgevers dan ook terecht een goede kennis van Frans, Nederlands én Engels.”
Oefenen stimuleren met tal van kleine ingrepen
Er is veel koudwatervrees om de andere grote landstaal – Nederlands of Frans dus – te spreken op de werkvloer. Hoe kan je die als werkgever wegnemen?
Sven Gatz: “De oefenkansen vergroten moet hier de boodschap zijn. Dat kan met praktische taalopleidingen, uiteraard, maar ook met tal van kleine ingrepen. Organiseer wekelijks een meeting in de andere landstaal, of wissel halfweg van taal wanneer Nederlandstalige en Franstalige collega’s samen vergaderen.”
De boodschap? De oefenkansen vergroten met tal van kleine ingrepen
“Uit een poll tijdens de Learning Snack blijkt dat werkgevers de zin van meertaligheid op de werkvloer wel inzien. Zo voelt de overgrote meerderheid er wel iets voor om een anderstalige stagiair in te schakelen. Toch gebeurt dat in de realiteit nog veel te weinig. Wat houdt werkgevers precies tegen? Dat moeten we zien te achterhalen, om er vervolgens met concrete acties verandering in te brengen.”
Onderwijssysteem kan niet alle noden invullen
De voorbije jaren boerde de kennis van het Nederlands en het Frans achteruit bij jonge werknemers. Kan het onderwijs nog een tandje bijsteken?
Sven Gatz: “Natuurlijk valt er in het onderwijs nog winst te boeken. Om de meertaligheid te verbeteren, bekijken we binnen Brussel heel concreet de mogelijkheden om leerkrachten en leerlingen uit te wisselen tussen Nederlandstalige en Franstalige scholen.”
“Maar het onderwijs kan onmogelijk tegemoetkomen aan de soms heel specifieke vereisten van werkgevers qua vakjargon. Daar kunnen sectorfederaties en paritaire comités in de bres springen met opleidingen in vakspecifieke talenkennis voor hun bedrijven.”
Meertaligheid als unieke menselijke vaardigheid
Tot slot, zal artificiële intelligentie talenkennis op termijn overbodig maken?
Sven Gatz: “De technologie zal reuzenstappen blijven zetten. Dus binnen afzienbare tijd wordt het wellicht wel mogelijk om quasi feilloos te communiceren via software. Maar het intellectuele plezier om een andere taal te spreken en met een moedertaalspreker in dialoog te gaan, dat zal een computer nooit kunnen vervangen.”
Een nieuwe taal aanleren is een persoonlijke verrijking die de deur openzet naar een groter en meer divers netwerk
“Bekijk talenkennis dan ook niet louter als een professionele skill. Het is bovenal een unieke menselijke vaardigheid. Een nieuwe taal aanleren is een persoonlijke verrijking die de deur openzet naar een groter en diverser netwerk.”
(Copyright foto’s: Thomas Nolf)
