“Als je van gelukkige, gemotiveerde werknemers ook nog geëngageerde medewerkers maakt, kan je als onderneming écht potten breken”

Inge Van Belle, co-founder Herculean Alliance

Hoe kan je het engagement van je medewerkers boosten in deze bizarre, hybride coronatijden? Het is zo’n beetje de heilige graal waar elke onderneming vandaag naar op zoek is. Herculean Alliance is al twintig jaar bezig met het meten en versterken van employee engagement. “Veel Belgische bedrijven hebben geen idee hoe het zit het met engagement van hun werknemers”, zegt co-founder Inge Van Belle. “Als je dat niet eens weet, hoe kan je het dan versterken?”

Focus op employee engagement

We praten met Inge Van Belle vanuit Dubai, waar Herculean Alliance sinds 2013 een eigen kantoor heeft. Aan het begin van het gesprek wil ze eerst en vooral een populair misverstand rechtzetten. “Ik zie heel veel bedrijven die werkgeluk, jobtevredenheid en employee engagement door elkaar heen gebruiken. Ze zijn sterk verweven, maar het zijn géén synoniemen. Wij focussen ons met Herculean Alliance op employee engagement omdat daar de grootste impact en dus ook de grootste winst voor ondernemingen ligt.”

“Een werknemer kan perfect gelukkig zijn met zijn job, uitstekend overeenkomen met zijn collega’s, maar toch totaal niet geëngageerd zijn. Je zou kunnen stellen: die werknemer doet zijn job graag en goed, wat is dan het probleem? Dat is een terechte vraag, maar zo laat je veel kansen liggen. Want als die goeie, gemotiveerde medewerker ook nog eens geëngageerd is, kan je als onderneming nog veel meer potten breken.”

Meer retentie, sterker merk, hogere productiviteit

Van Belle ziet vier belangrijke voordelen voor bedrijven met geëngageerde medewerkers. “De retentie ligt om te beginnen een pak hoger. Geëngageerde medewerkers blijven langer aan boord. Ze voelen zich verbonden met hun werkgever en zien geen reden om andere oorden op te zoeken. Bedrijven die investeren in employee engagement moeten veel minder tijd en geld steken in rekrutering. Het kost je veel minder om werknemers te houden dan er telkens weer nieuwe te moeten zoeken.”

Het tweede grote voordeel is dat geëngageerde medewerkers ook vaak een grotere klantenfocus hebben, stelt Van Belle. “Hun engagement voor hun bedrijf straalt af op de klanten, waardoor die meer gaan kopen en het bedrijf langer trouw blijven. Ook de klantenretentie gaat dus omhoog. Passie is besmettelijk. Ze kruipt in de muren. Toekomstige klanten en toekomstige medewerkers zien en voelen dat. Dat is meteen ook voordeel nummer drie: je merk wordt sterker van geëngageerde medewerkers.”

Tenslotte wijzen talloze onderzoeken uit dat geëngageerde werknemers productiever zijn, klinkt het. “Die productiviteitswinst kan oplopen tot 51%. Dat is onwaarschijnlijk veel. Maar zelfs als de productiviteit met 5% stijgt, is die impact al heel erg groot. Geëngageerde werknemers zijn intrinsiek gemotiveerd om te innoveren, ze ontpoppen zich veel sneller tot intrapreneurs.”

Drijfveren voor employee engagement

Herculean Alliance bouwde de voorbije 20 jaar een internationaal ecosysteem op van experts, organiseert zelf evenementen voor bedrijven en ontwikkelde een online platform dat employee engagement meet en versterkt. “Dat eerste luik, het meten, is cruciaal”, benadrukt Van Belle. “Belgische organisaties meten veel te weinig. Veel bedrijven zijn ervan overtuigd dat ze hun medewerkers door en door kennen, zowat alle managers verzekeren ons dat ze heel dicht bij hun mensen staan. Maar veel ondernemingen hebben er geen idee van hoe het zit het met engagement van hun medewerkers. Als je dat niet weet, hoe kan je het dan versterken? Vandaar ons initiatief van de Employee Engagement Awards, waar we bedrijven via een traject helpen om de betrokkenheid van de medewerkers in kaart te brengen.”

Het platform brengt 12 verschillende parameters in kaart, die allemaal een impact hebben op het engagement van medewerkers. Hoe groot die impact is, verschilt van organisatie tot organisatie en van medewerker tot medewerker, legt Van Belle uit. “Wat engagement drijft, is subjectief. Je zit op de werkvloer met vier verschillende generaties en een steeds grotere diversiteit, al die medewerkers worden door andere dingen getriggerd en gemotiveerd. In tegenstelling tot wat heel veel mensen denken, blijkt verloning niet de belangrijke drijfveer te zijn. Het is eerder een hygiënefactor: het loon moet fair zijn, maar vanaf een bepaalde hoogte is het geen accelerator meer voor employee engagement.”

“De coronacrisis heeft sommige drijfveren weer belangrijker gemaakt en andere iets minder belangrijk. Flexibiliteit scoorde bijvoorbeeld altijd heel hoog, maar de voorbije twee jaar is die natuurlijk veel vanzelfsprekender geworden. Als ik een top drie zou moeten maken van de drijfveren die het engagement van medewerkers vandaag het sterkst aanwakkeren, dan zou ik zeggen: welzijn, leiderschap en purpose.”

Bye bye alwetende leider, welkom kwetsbare leider

Welzijn staat na twee jaar COVID-19 gelukkig helemaal bovenaan de agenda, merkt Van Belle op. “Bedrijven hebben oog voor de mentale gezondheid van hun medewerkers, ze lassen beweging in tijdens de werkuren, zorgen voor gezonde voeding,… Al die elementen hebben vandaag een groot effect op het engagement van medewerkers.”

“Ook leiderschap is belangrijker dan ooit. Daar hebben we tijdens de coronacrisis ook een kentering gezien. Je had de alwetende leiders, die de noodzaak voelden om hun medewerkers te verzekeren dat ze alle antwoorden en alle oplossingen hadden. Maar die leiders zijn door de mand gezakt, want niémand had alle antwoorden. Luisterende, dienende leiders die zich kwetsbaar durfden opstellen en die toegaven dat ze de wijsheid ook niet in pacht hadden, zagen het engagement van hun medewerkers veel sterker stijgen.”

“Purpose is vandaag een modewoord, maar eigenlijk komt het neer op de aloude vraag: ‘Moeder, waarom leven wij?’ Stel je de vraag hoe de wereld er zou uitzien als jouw bedrijf niét zou bestaan. Welk verschil maak je? Hoe kunnen jouw medewerkers daaraan bijdragen? Je moet je medewerkers voortdurend herinneren aan de reden waarom ze zo graag voor jouw bedrijf, en niet voor dat van een ander, wilden werken. Die ‘why’ moet je springlevend zien te houden.”

De Red Lions achterna

De co-founder van Herculean Alliance hamert erop dat het boosten van employee engagement volgehouden inspanningen vraagt. “Je moet blijven meten of je progressie maakt, of je het effect ziet van je inspanningen. Employee engagement vraagt ambachtswerk. Het is boetseren en blijven boetseren”, benadrukt Van Belle. “Dat besef groeit. Vroeger kwam ik wel eens bedrijven tegen die dachten dat ze met één vingerknip - één feestje of één uitstap - plots geëngageerde medewerkers kregen. Die zie ik vandaag niet meer. Maar het moet beginnen op het hoogste niveau, bij de CEO of bij de oprichter. Zijn zij niet overtuigd en zijn zij niet de trekkers, forget it.”

“Wij onderscheiden in ons maturiteitsmodel vijf verschillende culturen die employee engagement maken of kraken. Dat begint bij de silocultuur en het eindigt bij het hoogste niveau, bij wat we de ‘footprintcultuur’ noemen. Daar staan bijvoorbeeld de Red Lions, de Belgische hockeymannen die goud haalden op de Olympische Spelen. Ze gaan voor elkaar door het vuur, het team is belangrijker dan eender welke speler, het elftal is méér dan de som van elf individuen. Het zijn uithangborden en ambassadeurs voor hun land en hun sport. Dat soort van engagement is zeldzaam, maar je kan er wel naar streven.”

“Op een jaar tijd, of zelfs op een half jaar, kan je het employee engagement al fors opkrikken. De beste manier om medewerkers terug met elkaar te connecteren is via live evenementen, maar dat wil niet zeggen dat mensen niet digitaal een goeie connectie kunnen hebben met elkaar. Neem ons gesprek: jij zit in Antwerpen, ik in Dubai en toch hebben wij een aangename babbel.”

“De coronacrisis heeft ook voordelen: we gaan bewuster om met onze tijd”, merkt Van Belle op. “Vroeger was het auto in, parkeren, koffie nemen, vergadering binnenstappen,… Alles op automatische piloot. Nu denken we meer na of we dingen wel op de beste manier doen. Waar zijn we het productiefst? Hoe worden we het gelukkigst? Zo neemt het engagement van medewerkers ook toe.”

“Al blijf ik er rotsvast van overtuigd dat employee engagement nood heeft aan menselijk contact. Aan elkaar in de ogen kijken, aan samen een pint drinken. We zagen dat ook de voorbije twee jaar. Als we mensen op de momenten dat het kon fysiek samenbrachten, dan konden we hun engagement bijna live zien toenemen.”