Voor velen lijkt het een ver-van-mijn-bedshow, toch is het binnenkort echt realiteit. Jawel, het gaat hier wel degelijk over de futuristische machine, genaamd zelfrijdende auto. Die is in volle ontwikkeling en in Californië rijden de eerste prototypes rond. Maar kunnen we zonder zorgen in zo’n autonome wagen stappen of zullen we genadeloos crashen door een fout in het systeem?
Hoe is dat nu mogelijk, zo’n zelfrijdende auto? Het antwoord is poepsimpel: big data. De autofabrikanten vergaren continu data, afkomstig uit de honderden sensoren in onze auto’s. Nu ingezet om een goede customer experience te garanderen en ons lampje te laten branden wanneer we zonder benzine vallen. In de toekomst een absolute must om jouw prachtige bolide volledig autonoom te laden rijden. Daarvoor zijn er natuurlijk heel veel data nodig. Technici spreken zelfs in termen van maar liefst 1GB per seconde.
De onvoorspelbare factor: het menselijke brein
Echter, met enkel en alleen data van de huidige wagens zou de zelfrijdende auto nooit kunnen bestaan. Er zijn allerlei andere factoren en databronnen waarmee we rekening moeten houden. Denk maar aan de weersomstandigheden om de remsnelheid te perfectioneren, satellietbeelden om de verkeersdrukte in te schatten en 360° camera’s om de nabije omgeving te detecteren. Belangrijk hierbij is dat de data real-time verwerkt wordt. Snelheid is cruciaal want een hapering van slechts één milliseconde kan fataal zijn.
Bovenstaande data helpen de autonome wagen om complexe situaties in steden in te schatten en bovenal, daar correct op in te spelen. Toch is er nog een fundamenteel belangrijke, maar onvoorspelbare factor waar we over moeten waken: het menselijke brein. Fabrikanten doen al een tijdje onderzoek naar het gedrag van chauffeurs, voetgangers en fietsers. Een moeilijke taak want iedereen overtreedt de verkeersregels wel eens en als een voetganger door het rood stapt, kunnen we die niet zomaar omverrijden.
Machine learning to the rescue
Het menselijke brein is dus zo goed als onvoorspelbaar en daar moet die zelfrijdende machine best rekening mee houden. Gelukkig leven we in een tijd van baanbrekende technologische snufjes zoals machine learning waarbij de autonome wagen leert uit elke situatie en zo steeds slimmer wordt. We kunnen stellen dat die massa aan data dus de nieuwe brandstof voor onze voertuigen is om automatisch beslissingen te nemen en ons veilig van punt A naar punt B te brengen.
Die beslissingen ontstaan op verschillende manieren. In het geval van supervised learning leren we zelfrijdende auto’s om mensen te onderscheiden van andere objecten. Of proberen we de remsnelheid te meten afhankelijk van variabelen zoals snelheid, weersomstandigheden en afstand van de voorligger. Bij deze vorm van machine learning is er menselijke tussenkomst aanwezig en zoals iedereen weet: vergissen is menselijk.
Gelukkig bestaat er ook nog zoiets als unsupervised learning waardoor de slimme auto zelf onvoorziene verkeerssituaties leert inschatten. In een wereld waar hoverboards, segways en andere uitvindingen waarmee we ons verplaatsen niet meer weg te denken zijn uit het straatbeeld, is dat dus een absolute must.
Wat met onze veiligheid?
Ondanks de sterke technologie die achter zo’n auto zit, wekt die heel wat gevoelens bij ons op. Hoera, een gsm achter het stuur is geen taboe meer, we kunnen onze favoriete series bekijken en gezellig een potje manielen. Weg stress. Of toch niet? We staan alle controle af en leggen bewust ons leven in handen van, jawel, een machine. In mijn ogen ruilen we een gevoel van volledige controle in voor eentje vol angst.
Autoproducenten claimen dat er minder verkeersdoden zullen zijn en het verkeer veel vlotter zal verlopen. Die geclaime veiligheid roept toch nog enkele vragen bij mij op. Wie is er aansprakelijk bij een ongeval met een zelfsturende auto? Zullen de voertuigen zodanig perfect zijn waardoor we een airbag en zelfs gordels achterwege kunnen laten? Big data en machine learning zijn in de ogen van de fabrikanten misschien wel onfeilbaar, maar dat is het in die van de gewone mens zeker niet.
Oneindigheid aan verkeerssituaties
De komst van de zelfrijdende auto nadert, maar de weg is duidelijk nog lang. Vooral ethisch, maar ook juridisch en technologisch - kijk maar naar het eerste dodelijke ongeval dat vorig jaar plaatsvond in de Verenigde Staten - staat nog niet alles op punt. Daarom werken de constructeurs in 5 verschillende fases. Van automatisch parkeren (halleluja) en een supervisiefunctie waarbij we zelf nog kunnen ingrijpen tot machines die het volledig voor het zeggen hebben. Op die manier worden we geleidelijk aan klaargestoomd om binnen ettelijke jaren de zelfrijdende auto te aanvaarden.
Zullen de autofabrikanten erin slagen aan de hand van big data en machine learning de wagens instant te laten reageren op een oneindigheid aan verkeerssituaties? Kunnen ze onze veiligheid garanderen en kunnen wij de controle zomaar uit handen geven? Zij zijn overtuigd van wel, nu wij nog.
