“Uiteindelijk zijn wij hier allemaal erfgenamen van bange wezels die 200 jaar geleden de grote plas niet zijn durven oversteken.” Het was een opmerkelijke uitspraak van nexxworks Partner Peter Hinssen in een interview met De Morgen. Ook in februari 2017 op What’s Next?! Conference hoorde Mischa Verheijden hem al spreken over de vluchtende Antwerpenaren die Nederland de zeventiende eeuwse Gouden Eeuw deden beleven en vervolgens de grote plas zijn overgestoken. Hij belde met Peter om te horen welk punt hij wil maken.

Peter: “Durven dromen, durven handelen. Waarom durven sommige mensen het wel en anderen niet? Dat fascineert me meer dan ooit. Als ik praat over wat ik zie en meemaak, kom ik heel veel mensen tegen die zeggen: ‘jaja, maar zo zitten wij niet in elkaar' of ‘dat zit niet in onze aard' en als je dan praat over wat er zou kunnen gebeuren, dan is het heel vaak 'dat durven wij niet' of 'dat soort risico zouden wij niet nemen'. En die antwoorden fascineren me meer dan ooit.”

Optimisme is een morele plicht

“Ik heb een genuanceerd beeld van wat er in de Verenigde Staten gebeurt, maar daar is een bepaalde openheid om naar de toekomst te kijken en vooral het geloof dat het beter kan: optimism is a moral duty. Dat zit er al heel lang in. Elke taxichauffeur of receptionist heeft het gevoel dat het kan en mag. Iedereen heeft een idee en is optimistisch. Als je dan terug hier komt, is er die clash met het soms bijna somber doemdenken. Hoe komt dat? Zit dat ergens in onze volksaard? En kunnen we die aard, die cultuur veranderen?

Zo spreken we ook over bedrijfscultuur. Ik heb het plezier gehad om in mijn carrière honderden bedrijven te leren kennen. Misschien wel het leukste dat ik in mijn leven heb mogen doen. Dat is bijna gluren bij de buren. Je komt ergens en binnen de kortste keren voel je iets, ruik je iets en merk je iets.

In die bedrijfsculturen zitten enorme verschillen. Voor een stukje afhankelijk van de sector: over het algemeen zal een verzekeringsmaatschappij voorzichtiger zijn dan een marketingbureau. Een bank voorzichtiger zijn dan een retailer. Maar ook binnen bedrijven in dezelfde sector zijn er gigantische verschillen: KBC heeft een heel andere cultuur dan BNP Paribas of Belfius.

Dan is het heel makkelijk om te zeggen dat cultuur veranderen heel moeilijk is. Maar ik ben ervan overtuigd dat een bedrijfscultuur groeit en enorm wordt gedomineerd door leiderschap.

In de VS is zo goed als iedereen optimistisch. Als je dan naar België terugkomt, is er die clash met het soms bijna somber doemdenken.

In de twintigste eeuw was er een heel andere dynamiek. Sinds de Tweede Wereldoorlog ging het maar over één ding en dat was groeien, groeien, groeien. Alles ging over schaal en heel veel bedrijfsculturen zijn gebouwd op schaal.

Je ziet zowel in een klein bedrijf als dat van ons, nexxworks, als in grote bedrijven met duizenden mensen dat er mensen zijn binnengehaald die hetzelfde geloof hebben, die dezelfde cultuur hebben en vaak dezelfde profielen hebben om naar dingen te kijken. Vandaag is de cultuur helemaal anders en zien we meer en meer dat bedrijven die durven, misschien wel de bedrijven van de eenentwintigste eeuw zijn.

Vandaag is een van de core elementen om naar dingen te kijken nu net risico nemen, durven, innoveren, veranderen. Durft een organisatie het risico te nemen om aan verandering te doen? Wat betekent dat voor de cultuur? Zijn we in België daarbij meer erfelijk belast met een bepaalde cultuur, een pessimisme of doemdenken? “

Western Theory

“Ik heb daar geprobeerd in de geschiedenis te graven. Mijn vrouw is dierenarts en is veel met het genetische bezig. Ze toonde me een tijdje terug een artikel waarin stond dat er een genetische marker is die aangeeft of je wil geloven of niet. Mensen in primitieve culturen met een sjamaan bijvoorbeeld wilden geloven dat dat een verbetering gaf. Die mensen waren ook vaak degenen die beter werden. They want to believe.

Ik ben ervan overtuigd dat er in de VS een heleboel mensen zijn who want to believe. Dat dat genetische, geschiedkundige en demografische zo’n enorme impact heeft gehad, fascineert me.

Als je dat dan doortrekt, dan zie je dat er bijna constant evoluties zijn van ‘willen mensen geloven in een betere toekomst’. Ik heb dan de Gouden Eeuw genomen. In de nasleep van de Val van Antwerpen in 1585 was er een scheiding en is het merendeel van de bevolking naar Amsterdam getrokken. Dat waren de mensen die zich niet wilden neerleggen bij een status quo en die durfden dromen dat er iets beters moest zijn.

Dan zie je dat het calvinisme enorm groeit en er weer een heleboel mensen de plas durfden oversteken en van daar weer de Rocky Mountains over trokken. Helemaal in lijn met de Western Theory van Turner die stelt dat de mensen die naar het westen trokken, wilden geloven. En ik ben ervan overtuigd dat er in de VS een heleboel mensen zijn who want to believe. Dat dat genetische, geschiedkundige en demografische zo’n enorme impact heeft gehad, fascineert me.”

De Zijderoutes

“Ik heb net het boek De Zijderoutes van Peter Frankopan gelezen. Een enorm dikke turf van meer dan 700 bladzijden. Die man is een fantastisch geschiedkundige. Hij maakt duidelijk dat we in het westen zijn opgevoed met een heel eenvoudig principe, namelijk dat het Romeinse Rijk de basis is van alle beschavingen en dat die nog een klein beetje geleerd hebben van de Grieken.

Als je Frankopan leest, besef je dat we een totaal stuk van de geschiedenis niet kennen. Wat wij hier in de geschiedenisles krijgen, is eigenlijk gewoon propaganda voor het Romeinse Rijk.

Frankopan begint helemaal anders: vanuit de situatie in Perzië en de evolutie van de zijderoutes. Mijn zoon leert nu over die regio en wat leert hij, vijf dingen: de Perzen en Meden, de Tigris en de Eufraat en Mesopotamië als basis van de beschaving. Dat is alles.

Als je dan Frankopan leest, besef je dat we een totaal stuk van de geschiedenis niet kennen. Het is een regio waar ondernemerschap, wetenschap en religie een enorme flux hebben gekregen. Wat wij hier in de geschiedenisles krijgen, is dus eigenlijk gewoon propaganda voor het Romeinse Rijk.

En wat is er op dit moment aan het gebeuren: Europa wordt overspoeld door vluchtelingen. Die vluchtelingen zijn nu net de mensen die durven dromen dat het ergens anders beter is. Zij zijn degenen waar we heel goed naar moeten kijken, omdat zij de cultuur hebben van te durven dromen en te durven doen.”

Do something scary everyday

“Ik ben in België geboren en toen ik een jaar of 5 was, zijn we naar Amerika getrokken. Eerst naar Louisiana en toen ik een tiener was naar Californië. Dan ben ik op mijn vijftiende via Saudi-Arabië terug naar België gekomen om bij mijn grootouders te gaan wonen.

In Saudi-Arabië kon ik moeilijk aarden. Als ik dan nu de Zijderoutes leer kennen, denk ik dat ik misschien iets beter mijn best had moeten doen om die dimensie nog wat meer uit te diepen. Maar kijk, that's life. Als je uit Californië komt op je vijftiende en je komt in een land waar je mama niet meer met de auto mag rijden ... Dat was zo'n cultuurschok dat ik daar op die leeftijd niet mee om kon.

We worden misschien niet altijd verwend als we risico's nemen, maar ik denk dat we het op een bepaalde manier kunnen trainen. Af en toe uit je comfortzone stappen is iets waar we langzaam aan kunnen wennen.

We hebben te weinig mensen die die dimensies kennen. Daarom is het belangrijk kinderen een zo breed mogelijke blik te geven en ze zoveel mogelijk te stimuleren een outside view te hebben.

We worden misschien niet altijd verwend als we risico's nemen, maar ik denk dat we het op een bepaalde manier kunnen trainen. Af en toe uit je comfortzone stappen is iets waar we langzaam aan kunnen wennen. Do something scary everyday, ik weet niet meer welke Amerikaanse presidentsvrouw het zei, maar ik vind het een schitterende uitspraak. Misschien moeten we gewoon een gewenningstraining ontwikkelen om onszelf te stimuleren dat meer te doen.”