Complexe zaken eenvoudig uitleggen is een gave. Of je moet ze in een wet of een formule stoppen. Sociale media blijken gemakkelijk te gebruiken, maar het is verdraaid moeilijk om hun juiste werking te duiden. Daarom hebben we het trucje van de formule even toegepast. Uiteraard zonder enige mathematische of wetenschappelijke ambitie…
Welke is nu de formule waarmee je sociale media kan verklaren? Dat zou de volgende kunnen zijn, lichtjes gebaseerd op hoe Facebook in elkaar zit.
(Post + Profile + Page) X (Push + Point + Ping) = Promote
Die formule vraagt om enige verduidelijking. Tussen de eerste haakjes staat een optelsom van 3 P’s. Post staat voor het aansluiten op een sociaal medium en er berichtjes, foto’s en filmpjes beginnen op plaatsen. En er zijn er genoeg : Twitter, Facebook, Instagram, YouTube, Snapchat, LinkedIn, noem maar op. Te veel eigenlijk om allemaal zelf te volgen.
Met de opeenvolging van handelingen kom je aan een profiel (Profile). Handelingen kunnen aantonen wat je leuk vindt, wat je niet aanstaat of welke commentaar je geeft.
Als je verder wil gaan en expliciet je personen of zaken wil aanprijzen, kan je een pagina (Page) aanmaken. De meerwaarde hiervan is me eerlijk gezegd niet altijd duidelijk. Onlangs hoorde ik in een debat de woordvoerder van een Vlaamse politieke partij zeggen dat het voor een politicus -al dan niet in spe- raadzamer is een profiel te hebben dan een pagina. Wegens 'authentieker', hét toverwoord op sociale media.
Wanneer je nu jouw boodschap wil kond maken aan veel meer mensen, dan moet je de eerste 3 P’s vermenigvuldigen met de optelsom van de volgende drie P’s. Push is wanneer je berichten begint te delen en anderen dat ook voor jou doen. Dan moet de draagkracht van je boodschap zodanig wervend zijn dat mensen dit ook spontaan willen doen en zo jouw boodschap een groter bereik geven. Daar eindigt het voor de meesten dan.
Bij Point kom je al op een professioneel of semi-professioneel niveau terecht. Point staat hier voor het werkwoord scherpen of spitsen : je gaat gecibleerd kopen op het sociaal medium. Daar kan je heel wat aankopen om je boodschap nog meer en gerichter uit te sturen : een gesponsorde pagina, advertentieruimte of specifieke contacten. Sociale media-bedrijven zijn tenslotte geen goede doelen. Integendeel, ze hebben een commercieel oogmerk en willen winst maken.
Tenslotte kom je uit op Ping. Je stuurt als een sonar een echo uit om na te gaan wie er is om je boodschap te ontvangen en er ontvankelijk voor is. Voor zo’n informatie zijn heel wat mensen en bedrijven bereid veel te betalen. En dat is nodig als promotie (Promote) wanneer je iets wil verkopen of wanneer je iemand wil overtuigen van je mening.
Voor mij stopt het voorlopig hier. Waarom? Omdat je dan tegen de grenzen van het wettelijke en het ethische dreigt te lopen. Cambridge Analytica -ongeveer iedereen kent die nu- heeft al bewezen dat je hierin heel ver kan gaan: bemoeizieke beïnvloeding, gebrek aan respect voor de private levenssfeer, misleiding. Geloof me: we hebben het einde nog niet gezien van waar de algoritmen van sociale media-bedrijven toe in staat zijn. Hopelijk zijn we als maatschappij in staat om hier verantwoord en democratisch mee om te gaan. Een onverholen oproep dus aan de verkozenen des volks.
Wie een andere formule heeft om sociale media te verklaren, mag het me gerust laten weten. Misschien bestaat die al en is die veel accurater. Toegegeven, één ding ontbreekt wel in mijn formule: de I van inhoud. De kracht van taal is minstens even sterk als de kracht van wiskunde. Een uitgepuurde tekst, overgoten met een sausje van geslaagde metaforen, fijne woordspelingen en gekruid met een vleugje ironie. Ik zou me laten verleiden, ook al besef ik heel goed dat dit mijn (geestelijke) gezondheid niet ten goede zal komen. Een verslaving? Dat zijn sociale media zeker…
