Ik heb het nogal voor mentorship. Ik geloof in het concept omdat zowel de mentor als de mentee erbij winnen. De truc is om een ‘good fit’ te vinden en dat is niet altijd gemakkelijk. Dikwijls gaat het ook om mensen met een goed gevulde agenda die je moet overtuigen om tijd in jou te investeren, want meestal gaat het om een persoonlijke band. Enkele criteria voor een goede mentor en tips om die aan te trekken.
De criteria voor een goede mentor
Een goede mentor is iemand met oprechte motieven die ook werkelijk iets kan bijdragen tot de startup en waar het op een persoonlijk vlak mee klikt.
Nog belangrijk om te vermelden: pin je niet vast op één mentor of op de potentiële mentors binnen zijn netwerk die hij je zelf aanraadt. Blijf denken voor jezelf. Diversiteit helpt hier enorm. Want anders blijf je in hetzelfde netwerk vissen en krijg je misschien eenzijdige inzichten. Zoek mensen uit verschillende sectoren met verschillende achtergronden en specialiteiten.
- Bewezen expertise door resultaten of kennisdeling. Minstens één van je mentors moet verder staan dan jij in dezelfde niche of markt. Iemand die de slagen van de zweep al kent en je zo voor bepaalde valkuilen kan behoeden. Ze hoeven dit echter niet allemaal te zijn. Een mentor die jouw sector niet goed kent, maar je bijvoorbeeld helpt om een probleem van verschillende hoeken te bekijken, kan enorm waardevol zijn, een creatieve denker dus. Verder zijn media-experts, financieel experts en dergelijke ook van onschatbare waarde. Vaak ontdek je deze mensen door artikels en blogs te volgen.
- Oprechte motieven. Iemand die zichzelf aanbiedt als mentor moet je extra onder de loep nemen. Vooral als je op het punt staat om een kapitaalronde af te werken. Egotrippers kunnen dan weer wel waardevol zijn, aangezien het slagen van je startup hun eigen imago zal verrijken. Maar weet dan met welk type je te maken hebt en let op dat zijn ego niet het enige motief is. Het komt erop neer dat je mentors moet vinden die vooral in jou geloven als founder, daarna in je startup en je mensen en daarna pas in de mogelijke voordelen die hij zelf zou krijgen.
- Ruimte en tijd om mentor te zijn. Je hebt niets aan een mentor die nooit tijd heeft voor je. Bespreek dit voldoende vooraf en maak concrete afspraken. Bijvoorbeeld één keer per kwartaal gaan lunchen.
Hoe trek je zo’n mentors aan?
Het komt erop neer dat je vooral het lef moet hebben om de eerste stap te zetten. De manier waarop hangt af van het type persoon met wie je te maken hebt. Is het iemand die zelden in real life te zien is, maar vooral digitaal, dan doe je het daar. Is het iemand die veel spreekt op events, dan kan dit de ideale gelegenheid zijn. Een paar concrete acties die het overwegen waard zijn. Deze zijn niet de enige, louter een aanzet. Creatief denken is hier de boodschap!
- Geef ze erkenning voor advies, ook al was die niet rechtstreeks naar jou gericht. Heb je veel geleerd van iemand via zijn blogposts, presentaties of gewoon zijn carrière, erken dan publiekelijk wat je van zijn inzichten geïmplementeerd hebt. Je doet dit via een eigen blogpost, waarna je hem via een Twittermention (of mail) op de hoogte brengt. Of vermeld hem eventueel in een persbericht wanneer je ver wil gaan.
- Heb je al investeerders? Vraag het aan hen. Dikwijls weten je investeerders perfect waar je startup nood aan heeft, of aan welk soort advies. Investors hebben meestal ook een stevig netwerk. Vraag aan hen of ze je aan iemand willen introduceren. Een tip: bekijk de Linkedin contacten van je investors, bepaal wie jij zelf interessant vindt en vraag hen vervolgens om je specifiek aan die persoon voor te stellen. Zo ben je minder vaag in je vraagstelling en gaat het sneller vooruit. Het helpt ook bij de introductie als de investor kan vermelden dat je specifiek naar hem hebt gevraagd.
- Stuur gewoon zelf eens een mail? Ik ken een paar mensen bij wie dit gewerkt heeft. Je hebt een mentor op het oog en je hebt een email adres. Stuur een korte (!) mail met een beknopt beschrijving van wat je doet , wat je voor hem kan doen en wat hij voor jou zou kunnen doen. Belangrijk is om het kort te houden en met correcte spelling. Niets wat meer afknapt voor een drukke ondernemer dan een ellenlange mail vol fouten. Dan staat de delete-knop nooit ver weg.
- Spreek ze aan op social media. Een voor de hand liggende. Maar wees hier wel wat creatief. Zeg niet gewoon: “@MentorXYZ, wil jij mijn mentor zijn?”. Je kan bijvoorbeeld wel verwijzen naar een interessante blogpost of presentatie met de vraag of hij even een koffie wil gaan drinken om er dieper op in te gaan. Vrees je voor publieke afgang bij afwijzing, vraag dan naar zijn contactgegevens. Ook al heb je die misschien al via Linkedin. Dan weet hij dat er een mail of een telefoontje volgt.
- Iemand interessant tussen je huidige klanten? Als je al een klantenbasis hebt (of pilot-customers), bekijk dan eens of daar niemand tussenzit. Het zal dan wellicht niet iemand zijn die met gelijkaardige activiteiten bezig is, maar je weet op zijn minst dat hij gelooft in je startup.
- Spreekt hij op een event? Ga kijken en spreek hem achteraf aan. Het ideale moment om zo’n vraag te stellen. De meeste sprekers zijn vrij euforisch achteraf (als het goed gegaan is tenminste) en hun ego werd pas gestreeld door de publieke aandacht. Vraag misschien niet op de man af of hij mentor wil zijn, als het de eerste keer is dat je hem ontmoet. Vermeld wat je precies zo interessant vond en vraag hem of hij de tijd zou vinden om eens op de koffie te gaan met je.
- Ga te rade bij Startup hubs. Inspirerende hubs zoals Idealabs en BetaGroup kunnen je misschien vooruit helpen. Spreek met de mensen van die hubs zelf, maar hang er vooral regelmatig rond en spreek met andere mensen. Misschien kom je spontaan je mentor tegen, of iemand die een introductie voor je kan of wil doen.
- Spreek een rivaal van een huidige mentor aan. Een minder conventionele tip die je best enkel toepast wanneer je zeker bent van het effect. Spreek er ook eerst over met die huidige mentor. Het principe rust op het benutten van vriendschappelijke rivaliteit. Vaak heb je ondernemers/mentors die op hetzelfde niveau opereren en die op een vriendschappelijke manier rivalen zijn van elkaar. Zoiets merk je vrij snel op social media. Let wel op het woordje “vriendschappelijk”. Probeer dit niet bij mensen die werkelijk elkaar de loef willen afsteken, dat creëert spanningen en dat heeft je startup niet nodig. Het resultaat is dat zo’n mentors elkaar willen overtreffen in hun mentorship om onderling op te scheppen en zo dat extraatje willen doen voor je.
Moet je een mentor betalen?
Tot slot even deze vraag beantwoorden. Het hangt van mentor tot mentor af. Vaak is publieke erkenning al voldoende, maar meestal is zelfs dat niet nodig. Goede mentors doen het omwille van het mentor-zijn zelf. Ze halen er op persoonlijk niveau voldoening uit en het helpt hen ook over hun eigen activiteiten na te denken.
Ontmoet je een kandidaat-mentor die iets terugverwacht, denk dan eerst goed na of deze persoon het wel waard is. Heb je nog geen kapitaal, dan kan je aandelen in de plaats stellen of een contract afsluiten, waarbij je een beloning vooropstelt wanneer een bepaald doel bereikt wordt. Bekijk ook de optie of je met de diensten die je startup aanbiedt iets kan doen. Misschien heeft hij klanten die geholpen zijn met je service of kan je zijn eigen business vooruit helpen.
Verwacht de mentor niets, maar geeft hij veel aan jou, schenk dan toch eens een boek. Betaal de lunch, geef hem af en toe publiekelijk erkenning enzovoort. Zo’n zaken kosten niet veel geld noch moeite en je verstevigt de relatie.