Dit zijn de 5 basiselementen van een sterk idee:

Bam! Daar staat hij weer. De vierde keer al in drie weken tijd, want amper zo lang werkt Johan nog maar in jouw team. ‘Jonkie’ Johan noem je hem schertsend, maar dan enkel in het bijzijn van je vertrouwde collega’s. Van een gebrek aan engagement kan je hem bezwaarlijk beschuldigen. En steeds weer met datzelfde enthousiasme, met diezelfde kinderlijke en ontwapenende glimlach op zijn gezicht loopt hij je kantoor binnen: “Baas, ik heb eens nagedacht en kreeg plots een schitterend idee”.

... Niet opnieuw, denk je. Maar dat zeg je niet. Creatief leiderschap en zo. Je oordeel uitstellen, luisteren en vragen stellen, verder bouwen. Want zo geef je prille ideeën de kans om te groeien. Jawel, het is de eerste en misschien wel belangrijkste basisvaardigheid van creatief denken. Weg met die ‘ja maar’, we gaan voor de ‘ja en’! Dat hebben we netjes geleerd. De knop omdraaien dus.

Nee, niet alle ideeën zijn pareltjes. Althans niet meteen, we moeten ze een beetje koesteren, of ‘greenhousen’ zoals dat heet. Wanneer je ideeën in een creatief proces giet, kan je je de luxe permitteren om je oordeel uit te stellen tot de selectiefase. Goed voor jonkie Johan, want wellicht worden zijn ideeën veel kansrijker op die manier. Helaas geen dagelijkse realiteit in de meeste organisaties. Productiviteit en zo. Maar hoe moet je als leidinggevende dan oordelen ‘on the spot’? Welke criteria ga je handhaven om een correct oordeel te vellen?

Er zijn een aantal basiselementen waaraan elk goed idee moet voldoen.

1. Anders én beter

Een goed idee moet op z’n minst een verandering teweeg brengen. En tegelijk moet die verandering een bepaald niveau van verbetering inhouden. Het idee op zich hoeft niet noodzakelijk volledig nieuw en uniek zijn. In de meeste gevallen gaat het zelfs om kleine alteraties, minuscule verbeteringen aan een product, een dienst, een structuur, een proces. Grote disruptieve ideeën worden niet elke dag geboren.

2. Waarde leveren

De verbetering waarover hierboven sprake, moet ook een meerwaarde leveren. Iemand - of een bepaalde doelgroep - moet er beter van worden en die verbetering ook toelaten. Dat laatste klinkt wat vreemd misschien, maar het accepteren van de verandering en verbetering is cruciaal in het al dan niet welslagen van het idee. Heel wat innovatieve producten en diensten zijn net daardoor een vroege dood gestorven.

3. Realistisch

Honger en oorlog voorgoed uit de wereld helpen, een teleportatiemachine bouwen of een pil ontwikkelen die ons onsterfelijk maakt… Het zijn geweldige ideeën waar slimme mensen ergens op deze aardbol ongetwijfeld op aan het broeden zijn. Maar passen ze binnen jouw structuur, jouw context en jouw mogelijkheden? Die kans is wellicht klein. En daarom zijn zulke ideeën – voor jou althans – van weinig waarde en kunnen we ze bezwaarlijk als goede ideeën bestempelen. Dromen moeten we koesteren, ideeën moeten landen.

4. Evenwichtige kosten-baten balans

Wanneer een idee meer tijd, energie en geld kost om het te ontwikkelen dan het ooit zal opbrengen, kunnen we het best afvoeren. Tenzij het om een experiment gaat, of een (noodzakelijk) onderdeel is van een groter geheel. Die kosten-baten balans moet in evenwicht zijn. En eveneens aan de gebruikerszijde is niemand bereid een te hoge prijs te betalen, ook al gaat het om een wereldschokkende innovatie.

5. Eenvoud

In onze wereld van vandaag worden we overstelpt met prikkels. Geweldig complex en vermoeiend. Intuïtief gaan we daarom op zoek naar eenvoud. Een goed idee is bijgevolg simpel en bevattelijk. Tenminste voor de gebruiker. Niet zomaar wordt er vandaag veel gepraat over begrippen als useability en design thinking. Eenvoud wint altijd van complexiteit.