Dado Van Peteghem en Omar Mohout over corporate venturing: “Start-ups kunnen ook veel opsteken van de cultuur bij de grote jongens”

Vandaag slaan steeds meer bedrijven de handen in elkaar met start-ups onder de noemer van corporate venturing. “Een slim idee, maar in de praktijk gaan beide partijen vaak onbezonnen te werk”, stellen Omar Mohout en Dado Van Peteghem die samen het boek ‘Corporate venturing: accelerate growth through collaboration with startups’ schreven. “Je zou ervan verschieten hoe ad hoc corporate venturing soms gebeurt. Terwijl er net een duidelijk doel en een strategische benadering moeten zijn.”

Moederschip versus speedbootjes

Voor wie niet helemaal mee is welke rol corporate venturing daarin kan spelen: ruwweg neemt een onderneming een belang in een start-up of werken beide partijen intensief samen om een concurrentieel voordeel te winnen, vaak door innovatie. Want iederéén weet dat je vandaag niet snel genoeg kunt innoveren. Een flexibele en agile manier van werken is een must geworden. De kmo’s en grotere bedrijven die dat al beseffen, hebben volgens Van Peteghem en Mohout geen andere keuze dan slim samen te werken met start-ups.

“Samen met Jo Caudron schreef ik in 2014 een boek over digitale transformatie”, blikt Van Peteghem terug. “In dat boek pasten we een mooi metafoor toe van het grote bedrijf - het moederschip - versus de start-up, de kleine speedboot. Zowel als kmo of als grotere speler vertoon je waarschijnlijk wel kenmerken van een grote boot. Je processen staan op punt, maar kennen wellicht een langere doorlooptijd. Een andere koers varen is zeer moeilijk. De business gaat er voorspelbaar, maar weinig toekomstbestendig aan toe. Simpelweg omdat innovatie en verandering moeilijk zijn door te drijven.”

“En de speedbootjes zijn natuurlijk de start-ups waarmee je je als bedrijf moet laten omringen”, vult Mohout aan. “In het boek omschrijven we dat als ‘outside-in’ innovatie. Heel belangrijk: want organisaties die zich willen klaarstomen voor de toekomst, richten zich vaak uitsluitend op ‘inside-out’ vernieuwing. Maar het mag geen ‘of-of’ verhaal zijn.”

Van Peteghem knikt. “Wij geloven dus dat je een tweeledig model nodig hebt. Een start-up wordt dikwijls niet afgeremd door complexe procedures, legacy of hiërarchie. Grote spelers hebben de speedbootjes nodig om zichzelf ervan te verzekeren dat ze morgen nog bestaan.”

Samenwerken geen optie maar een must

De voordelen lijken onbetwistbaar voor beide partijen. Start-ups hebben toegang tot resources en kapitaal van de grotere bedrijven, terwijl die laatste veel sneller kunnen innoveren. Toch leert de realiteit Mohout en Van Peteghem dat bedrijven corporate venturing niet altijd even serieus nemen. “Jammer genoeg geloven veel corporates dat deze filosofie een trend is”, zucht Mohout. “Ik druk hen steevast op het hart dat niemand het huidige markttempo nog aankan. De bedrijven die vandaag de markt en de sector disrupten, zijn amper drie tot vijf jaar oud.”

“En zo is samenwerken in de vorm van corporate venturing voor corporates eenvoudigweg een must, en niet langer een optie. Maar die term betekent niet per se dat je als bedrijf een start-up moet overnemen. Ik vergelijk het met een romantische relatie: je flirt eerst, dan ga je op date, je gaat een relatie aan en een tijd later trouw je pas. Je kunt dus ook eerst diensten kopen van een start-up, en vervolgens nauw samenwerken door middel van bijvoorbeeld co-creatie. Het eindresultaat kan een overname zijn, maar dat hoeft niet.”

Misverstanden in de praktijk

En dat is volgens de ondernemers zeker niet het enige misverstand dat er rond corporate venturing heerst. Naar eigen zeggen zien ze bedrijven en start-ups telkens in dezelfde valkuilen lopen. “De vergelijking met een huwelijk gaat ook op voor fysieke ontmoetingen”, licht Mohout toe. “Ik kan me amper voorstellen dat een start-up met een corporate in zee gaat, en ze na de handtekening op papier elkaar nauwelijks zien. Digitale transformatie en innovatie vragen een cultuurverandering. En die kan enkel tot stand komen als beide partijen elkaar regelmatig ontmoeten.”

“Want begrijp me niet verkeerd: ik ben er heilig van overtuigd dat start-ups ook wat kunnen opsteken van de cultuur bij de grote jongens. Daar gaat het er dikwijls te hiërarchisch aan toe, maar ze hebben wel de processen die bij start-ups soms nog ontbreken. Ik geloof dat fysieke ontmoetingen dus zorgen voor een mooie balans voor iedereen.”

Nog erger is het volgens Van Peteghem als er geen structurele scouting aanpak zit achter de corporate venture. “Je zou ervan verschieten hoe ad hoc corporate venturing soms gebeurt”, vertelt hij. “Start-ups komen op de radar van een groter bedrijf omdat een familielid van een start-up entrepreneur in het management van de corporate zetelt. Dat betekent dat de samenwerking dus voortkomt uit puur toeval. Terwijl er net een duidelijk doel en een strategische benadering moeten zijn.”

“Bedrijven die beweren dat corporate venturing een trend is, durven al eens op de kar te springen uit PR-overwegingen”, stelt Mohout. “Omdat ze willen pronken met een onbestaand, innovatief imago. Weet je wat het gevolg daarvan is? Ze doen dingen die ze zelf niet begrijpen. Niet alleen is dat ontzettend teleurstellend voor de start-up in kwestie, het creëert ook zero impact. Corporate venturing uit PR-overwegingen, op lange termijn keert het als een boemerang in je gezicht.”

“Toch is het ook niet slim om corporate venturing louter vanuit een financieel perspectief te overwegen”, nuanceert Van Peteghem. “Natuurlijk is dat mooi meegenomen, maar corporate venturing is vooral een instrument voor digitale transformatie. Voor een cultuur van wendbaarheid die aansluit op de snel veranderende markt. Om zo een volwaardig ecosysteem te bouwen. En ja, dat neemt tijd in beslag. Mensen hebben doorgaans de verwachting dat de klus in een week geklaard is. Corporate venturing is heus niet de heilige graal om in korte tijd te transformeren, maar het is een mooi begin. Snelheid mag geen doel zijn, want dan gaat het hoe dan ook de verkeerde kant op.”

Waardig alternatief voor venture capital?

Gelukkig zijn er ook geslaagde voorbeelden van corporate venturing. Van Peteghem kaart alvast de samenwerking aan tussen projectontwikkelaar Matexi en buurtplatform Hoplr. “Matexi heeft een mooie visie: ze wil duurzaam vastgoed ontwikkelen in buurten die inspireren om samen meer uit het leven te halen”, vertelt hij. Omdat ze net inzetten op het netwerk van verschillende buurten, leek een partnership met online buurtenplatform Hoplr een slim idee. Zo hoort het ook: samenwerken met start-ups omwille van de visie, en niet om de technologie die erachter zit.”

Wanneer ik de corporate venture tussen de Belgische car sharing dienst Poppy en D'Ieteren Auto voorleg, knikken Mohout en Van Peteghem heel enthousiast. Poppy-oprichters Moos Tits en Alexander Van Laer kozen na hun FLAVR-avontuur bewust voor corporate venturing. In een B2C-markt kan dat naar eigen zeggen zelfs interessanter zijn dan venture capital. “Als start-ups nood hebben aan externe financiering, dan moeten ze inderdaad ook aan corporates denken”, bevestigt Mohout. “Vandaag is dat geen standaard gegeven, maar wie als start-up aangeeft dat ze nog niet klaar is voor corporate venturing, is dat evenmin voor durfkapitaal. Sowieso moet je als start-up het juiste moment afwegen om de krachten te bundelen met een externe partner. En soms is dat venture capital, maar minstens zo vaak ook corporate venturing.”

“Natuurlijk zeggen VC’s steeds dat start-ups moeten wegblijven van corporates”, sneert Van Peteghem. “Wel, dat is complete onzin. Soms zijn corporates zelfs betere investeerders omdat ze meer te bieden hebben. Kapitaal is een ding, een netwerk en resources zoals big data een ander. Voor Speakersbase (een platform waar sprekers en organisaties elkaar kunnen vinden en een van Van Peteghems eigen start-ups, nvdr) zal er vroeg of laat een moment aanbreken waarop we externe financiering nodig hebben. Misschien wordt dat een durfkapitalist, of net een of ander groot mediabedrijf dat de volgende stap in digitale transformatie wil zetten. Who knows.”

Uitgeverij die Keure schenkt vijf exemplaren van ‘Corporate Venturing’ weg. Wil jij ook kans maken op een gratis boek? Vul dan snel onderstaande veldjes in! Meedoen kan tot en met dinsdag 14 augustus 2018.