Een ondernemingsplan schrijven doe je niet in een dag, daar komt heel wat denkwerk bij kijken. Veel starters worstelen bovendien met de vraag of ze zo’n businessplan echt nodig hebben, maar er zijn drie gegronde redenen om daar wel degelijk werk van te maken.

1. De bank

Je kan geen onderneming oprichten zonder een financieel plan. Jouw bankier zal zo’n plan vragen voor het openen van een bankrekening op naam van je nieuwe vennootschap. De bank moet namelijk een attest bezorgen voor het tekenen van de oprichtingsakte bij de notaris.

2. Financiering

Als je financiering zoekt voor de opstart, niet enkel via F-Money (vrienden, familie,...) maar ook via bijvoorbeeld een business angel (durfkapitaalverstrekker), crowdfunding, of publieke of private investeerders, dan zullen die in veel gevallen vragen dat je hen een goed onderbouwd ondernemingsplan voorlegt en toelicht. Een ondernemingsplan is het levende bewijs van je motivatie en het feit dat je er grondig hebt over nagedacht.

3. Jezelf

Een ondernemingsplan is een levende checklist. Net zoals een piloot die bij de opstart van de motoren van een vliegtuig en voor het opstijgen een hele lijst met checks moet afwerken, moet de ondernemer in spe opvolgen dat zij/hij alles heeft gedaan om de onderneming te starten en zo veilig mogelijk de eerste periode door te komen. Er zijn namelijk heel wat obstakels. Die identificeren en er op voorhand een oplossing voor vinden getuigt van doordacht ondernemerschap.

Een goed ondernemingsplan bevat 8 onderdelen:

1. De Management samenvatting

In maximum 20 lijnen leg je geloofwaardig de krachtlijnen uit die je nadien in het ondernemingsplan uitwerkt. Heel concreet gaat het over volgende zaken: wat (welke product of dienst) zal je aan wie (je klanten) aanbieden, waarom (het gat in de markt en onderscheidend vermogen ten aanzien van concurrentie), hoe (jezelf als ondernemer, jouw team en je businessmodel), wanneer (timing van de implementatie) en hoeveel (in volume, omzet en winstschatting).

2. Visie, wat is je idee en wie worden je klanten?

Leg zo duidelijk mogelijk jouw idee uit, zonder in details te vervallen: welk soort product of dienst wil je verkopen? Aan welke behoefte komt het tegemoet? Aan wie wil je het verkopen (met andere woorden: wie is de beoogde doelgroep)? Wat is er vernieuwend aan je product of dienst en hoe uniek is het?

3. Hoe ga je een idee in de markt zetten en wie zijn je onmiddellijke concurrenten?

Via welke verkoopkanalen (fysieke winkel, webwinkel, aan huis,…) ga je je product/dienst verkopen? Welke marketingacties ga je doen? Wie zijn je concurrenten en hoe ga je je onderscheiden zodat klanten bij jou kopen.

4. Wie ben je: jouw onderneming en jouw team?

Dit is het belangrijkste onderdeel: wie ben je en wie is jouw team. Dat vereist een kort cv en motivatie waarom je overtuigd bent dat je dit wil doen. Als er een volledig team achter jouw onderneming staat, is een beschrijving van de taakverdeling en de bekwaamheden zeker een must. Ook hoe je bepaalde tekorten in ervaring of kennis opvult – bijvoorbeeld met externe experts of andere mensen die hebben toegezegd je te ondersteunen in een welbepaalde taak – moet je zeker toevoegen.

5. Je bedrijfsmodel

Wat ga je zelf doen en wat ga je laten doen door andere ondernemingen en mensen? Je kan niet alles zelf doen, ook niet met een team. Kies welke kerntaken cruciaal zijn om zelf te doen en voor welke andere er goede spelers zijn in de markt die dat beter of goedkoper kunnen. Het maakt je plan sterker als je al garanties van zulke leveranciers kan vermelden en bovendien getuigt het van praktische vooruitziendheid.

6. Het implementatieplan

Hier leg je kort uit welke concrete stappen je gaat zetten voor, tijdens en na de opstartperiode.

7. Wat zijn de risico’s en hoe ga je ze inperken?

Als ondernemer moet je durven de risico’s bij naam te noemen. Het getuigt van goed ondernemerschap wanneer je de risico’s kent, maar vooral ook dat je er slim op anticipeert. Stel jezelf de vraag: ‘wat als dit of dat gebeurt, wat zou ik kunnen doen?’. Om enkele voorbeelden te noemen: de verkoop loopt trager (meer of betere marketingacties?), er is een kwaliteitsprobleem met het product (roep terug en verbeter), gebrek aan financiering (versterk je plan), enzovoort.

8. Financieel plan en financiering

Je kan een financieel plan het best vergelijken met de opmaak van een gezinsbudget: wat komt er wanneer aan geld binnen, wat gaat er wanneer uit aan dagelijkse besteding? Hoeveel blijft er over en kunnen we daarmee een lening voor bijvoorbeeld de gezinswoning (investering) afbetalen? En hoe gaat dat in tijd evolueren? Schat dus het verkoopvolume per jaar en bepaal je verkoopprijzen. Vervolgens raam je alle kosten en kijk welke investeringen je wil doen. Doe dit voor de eerste 5 jaren en geef aan wanneer je winst begint te maken. Als er geen winst is, herzie je uitgangspunten en maak het opnieuw zodat je kan aantonen dat je onderneming financieel leefbaar is.

Geef vooral ook aan hoeveel financiering je nodig hebt en waar je denkt die te kunnen vinden: via eigen middelen, familie, vrienden, banklening, business angel, crowdfunding, private of publieke investeerder.

Geloofwaardigheid is alles

Om te besluiten: schrijf jouw ondernemingsplan in je eigen woorden, toets zo veel mogelijk af met mensen in je naaste omgeving en laat je ondersteunen door experts indien nodig. Maar zorg er zeker voor dat je alles begrijpt en beheerst wat in je plan staat. Je geloofwaardigheid verdient alle aandacht: een toelichting gebracht met enthousiasme, motivatie, overtuiging en een goed praktisch inzicht is belangrijker dan een literair of technisch uitgewerkt en gedetailleerd plan.

Op de Nacht van de Inspiratie van Bizidee lichten we verder toe hoe je een goed ondernemingsplan kan opmaken.