Digitale innovatie: je verwacht het overal, behalve bij je accountant of fiscalist. “Een stevige inschattingsfout”, vinden ze bij het Hasseltse advieskantoor Van Havermaet, dat dienstverlening aanbiedt op fiscaal, financieel, sociaal en juridisch vlak. En dus hebben ze daar de jacht geopend op een 'king/queen of the future'. Geen publiciteitsstunt, maar een nieuwe grote stap op het innovatiepad dat deze stevige kmo, die intussen 200 mensen tewerkstelt, zes jaar geleden insloeg.
Een M/V die een lans breekt voor de laatste digitale trends en voor wie innovatie een levensweg is. Het klinkt als een vacature waardoor elke digital native zich zou kunnen aangesproken kunnen en waarmee je als bedrijf misschien ook nog wel de kranten haalt. “Klopt niet,” zegt Elke Sweldens, HR-directeur bij Van Havermaet dat de voorbije jaren groeide als kool. “Deze vacature past in een veel bredere strategie waarbinnen innovatie een van de voornaamste pijlers is. Met het oog daarop hebben we de voorbije jaren al heel wat acties opgezet.”
Mini-incubator
Het meest opvallende initiatief daarbij was wellicht de oprichting van een mini-incubator binnen het bedrijf. Concreet gaat het om een aparte entiteit die de intussen meer dan tweehonderd medewerkers van Van Havermaet echt de kans moet bieden om een aantal innovatieve producten en diensten te ontwikkelen. “Ze worden daarbij een aantal uren vrijgesteld van hun normale takenpakket om zich binnen een soort micro-bedrijfje ongestoord op allerlei vormen van product- of diensteninnovatie te kunnen toeleggen”, verduidelijkt Sweldens. “Let wel, dit is ook geen vrijheid-blijheid. Het is daadwerkelijk de bedoeling dat hier binnen een welbepaalde termijn – reken zowat een jaar – innovaties uit voortspruiten die we kunnen integreren binnen onze business of die we kunnen vermarkten, en die op termijn dus ook financieel gaan renderen.”
Innovatie heeft nu eenmaal een ander klimaat nodig dan de harde consultancy, en daarvoor moet je dus ook een aparte structuur opzetten, met een andere manier van werken en van rapporteren
“Innovatie heeft nu eenmaal een ander klimaat nodig dan de harde consultancy, en daarvoor moet je dus ook een aparte structuur opzetten, met een andere manier van werken en van rapporteren. Iedere werknemer kan zich hiervoor aanmelden, diploma of achtergrond spelen geen rol.”
Focus op impact van digitalisering
Een 'king/queen of the future' op de payroll en een mini-incubator op de bedrijfsvloer: het zijn vondsten die je eerder bij een hip technologiebedrijf verwacht dan bij een kmo die gepokt en gemazeld is in de consultancy. “Eigenlijk hebben we een zestal jaar geleden al beslist om ons binnen het bedrijf met een kernteam veel sterker te gaan focussen op de digitalisering, en op de potentiële impact daarvan op onze business”, vertelt algemeen directeur Kristof Meesters. “Omdat we toen al beseften dat we stevig van koers zouden moeten veranderen, ook al zijn we dan geen technologiebedrijf.”
“Het is net omdat we in een people’s business zitten dat de nood aan een andere aanpak zo groot is: willen we blijven groeien en een meerwaarde blijven bieden aan onze klanten, dan moeten we op heel wat vlakken het geweer van schouder durven te veranderen. Bijvoorbeeld door bepaalde procedures te digitaliseren of te robotiseren. Nieuwe technologie zal ons toelaten om onze klanten -bijvoorbeeld dankzij een doorgedreven dataverwerking - nieuwe inzichten te verschaffen.”
Kennisvoorspellers in plaats van kennisverwerkers
“Binnenkort zullen we geen kennisverwerkers meer zijn, we moeten kennisvoorspellers worden”, stelt de Meesters. “Vandaag worden we vooral nog betaald om onze klanten antwoorden te bieden op hun vragen, maar in de toekomst zal de focus almaar meer verschuiven naar het stellen van de juiste vragen.”
“Ook onze klanten goochelen nu met AI en intelligente data, en hun softwaresystemen spuwen op verzoek ook gratis alle gewenste informatie en dashboards uit. Nogal wat bedrijven dreigen zo door de bomen het bos niet meer te zien. In de toekomst zullen ze bij ons vooral komen aankloppen om te vernemen welke vragen ze prioritair moeten stellen, en waarop ze vooral moeten focussen. Wij zitten hier op een schat aan informatie, maar daar moeten we nog veel meer uithalen dan we vandaag al doen.”
Iedereen binnen de organisatie wakker schudden
Om zelf ook future-proof te blijven, startte Van Havermaet enkele maanden terug dus een wat aparte zoektocht: het bedrijf ging op zoek naar een witte raaf, bij voorkeur van buiten de sector. Iemand die open en onbevangen een aantal nieuwe paden kan verkennen. “We gaan uitdrukkelijk op zoek naar een nieuwkomer omdat dit de beste garantie is dat hij of zij ook out of the box kan denken. Hoe je het ook draait of keert: als je al een tijdlang in een bepaald bedrijf of zelfs binnen een bepaalde sector meedraait, begin je doorgaans ook in bepaalde vaste denkpatronen te redeneren. Terwijl we net nood hebben aan frisse en heel vernieuwende ideeën,” legt Sweldens uit.
“Het diploma is van ondergeschikt belang, maar onze king/queen of the future moet uiteraard wel over de nodige kennis en expertise beschikken om de impact en verdere ontwikkeling van de digitale revolutie goed in te schatten. Iemand die niet verder komt dan Instagram of Twitter maakt weinig kans. Het is de bedoeling om nieuwe inzichten in business te vertalen, maar vraag me niet welk diploma of welke achtergrond je daarvoor nodig hebt. Interesses en competenties zijn hiervoor van veel grotere waarde dan de opleiding die je ooit gehad hebt.”
“Wijzelf kennen vooral onze sector, en meestal gaan we dan ook vooral op zoek naar innovatieve spelers binnen die vertrouwde sector. Terwijl dat in de toekomst niet langer zal volstaan, en wij er ook van overtuigd zijn dat we intussen blind blijven voor tal van interessante pistes en ideeën buiten onze eigen sector. Daarvoor heb je als bedrijf een buitenstaander nodig die carte blanche krijgt, en die het management en de medewerkers flink wakker kan schudden.”
Hiërarchische organisatiestructuur omgooien
“Ons onderwijs verandert vandaag te traag om de mensen klaar te maken voor de digitale revolutie,” vindt ook Meesters. “Masteropleidingen grossieren nog altijd in zeer technische vakken, terwijl het er anno 2019 vooral op aankomt om jongeren weerbaar te maken voor die razendsnel evoluerende digitale toekomst en hen te leren zich zo breed mogelijk open te stellen voor alle innovaties en veranderingen die op ons afkomen.”
Klinkt even goed als herkenbaar natuurlijk, maar hoeveel bedrijven én hun klanten zijn vandaag ook echt klaar om dat soort creatieve en disruptieve geesten aan boord te halen? “Daar heb je zeker een punt. Net daarom proberen wij ook al enige tijd om onze klassieke en hiërarchische organisatiestructuur om te gooien. Zoiets lukt niet van de ene dag op de anderen, maar we zijn hier dan ook al ruim vijf jaar mee bezig. In de nabije toekomst zullen het de creatievelingen zijn die de nodige impulsen moeten geven aan de meer operationele mensen in het bedrijf.”
“Vandaag laten we ons nog altijd leiden door ervaring, of door de markt, maar binnen afzienbare tijd zal dat niet meer volstaan. En dan zullen we die innovatie ook echt moeten meenemen in onze processen en structuren, en gaan medewerkers daarop ook gewaardeerd worden.”
Hoe beoordeel je nu zo’n kandidaat king/queen of the future? Het antwoord van Sweldens: “We leggen alle kandidaten een concrete case voor. Daarmee willen we hun technologische kennis beoordelen, maar tegelijk zullen ze moeten aantonen dat ze innovatieve ideeën ook echt naar de praktijk kunnen vertalen. En het dient gezegd: in de kandidaturen die we nu al binnenkregen, valt echt geen rode draad te bespeuren. Er zitten zowel de typische, heel creatieve profielen tussen als mensen met een heel atypische achtergrond. Elke nieuwe kandidatuur is toch altijd een beetje een verrassing (lacht).”
