Deze ondernemerscoach richt zich op een segment dat zelden wordt bereikt: “Geslacht, geld en etniciteit bepalen nog te vaak of iemand ondernemer wordt”

Eline Goethals

Je hebt veel mensen die - al dan niet luidop - dromen van een eigen onderneming maar er nooit echt voor gaan. Faalangst, een beperkte kennis en het spreekwoordelijke duwtje in de rug liggen doorgaans aan de basis. Daarom richt marketing- en businessstrateeg Eline Goethals (28) zich op een segment dat maar zelden wordt bereikt: zij die wel willen maar niet durven ondernemen. De afgelopen jaren coachte Goethals ruim 40 jongeren bij het opstarten van hun eigen zaak én lanceert ze nu ook ‘On it’, een werkboek dat iedereen meeneemt van (geen) idee tot succesvol bedrijf. “Ondernemen is zeker geen rocket science, er zijn gewoon een aantal fundamentals die je moet weten.”

Van dierenarts naar strateeg

Momenteel woont Eline Goethals in Toronto waar ze de kost verdient als Strategy Director voor FCB Global, het op twee na oudste reclamebureau in de VS. Maar de kaarten lagen ooit anders voor de 28-jarige Antwerpse. “Het doel was altijd om dierenarts te worden, tot iemand uit de eventsector me aansprak en vol overtuiging zei dat die wereld iets voor mij was”, vertelt Goethals. “Ik heb toen een studentenjob in de eventsector gedaan, bij Stad Antwerpen een schaatsbaan uitgebaat en ben zelfs Communicatiewetenschappen gaan studeren.”

Ook de ondernemersmicrobe had ze al snel te pakken. “Toen Antwerpen jongerenhoofdstad van Europa was, deed ik mee aan een wedstrijd die ik ook gewonnen heb. Mijn idee? In het pre-Facebook tijdperk was het voor Antwerpse jongeren moeilijk om te weten welke evenementen of feestjes de moeite waren. Daarom wou ik een online magazine creëren, Wanu.be, dat het heel makkelijk maakt om te zien wat er allemaal te doen is en waarin ook verslagen van de afgelopen evenementen stonden. Op ons hoogtepunt waren er maar liefst 30 jongeren aan het schrijven en filmen voor Wanu.”

Het is zo dat Eline Goethals ontdekte dat de digitale wereld haar mateloos interesseerde, en meer specifiek wat mensen nu precies aanspoort om iets te kopen. “Ik ben me gaan verdiepen in consumentenpsychologie en belandde via die weg bij reclamebureau LDV United. Daarna heb ik ook enkele jaren bij Happiness Brussels gewerkt dat onder FCB Global, mijn huidige werkgever, valt. Zo heb ik dan in januari de sprong gemaakt naar FCB Toronto met als gevolg dat ik sinds begin dit jaar in Canada woon en werk.”

Uitdaging met maatschappelijke missie

Ofschoon haar rol als strateeg Eline Goethals helemaal op het lijf is geschreven, had ze toch het gevoel dat er iets ontbrak. “Na enkele jaren te hebben gewerkt voor corporate klanten met collega’s die vaak een pak ouder waren, besefte ik dat ik de chaos en de jongeren miste en was ik daarom op zoek naar een extra uitdaging voor na de uren”, geeft ze toe. “Net op dat moment was Sihame El Kaouakibi, een vriendin van mij en oprichtster van de dansschool Let’s Go Urban, op zoek naar iemand om ondernemerslessen te geven. Zij kreeg namelijk heel wat vragen, maar zag tegelijk ook dat het niet helemaal goed liep bij de jongeren die de sprong al gewaagd hadden.”

“Aangezien ik zelf een onderneming heb gehad en in mijn dagelijkse job heel erg bezig ben met het bedenken van business- en marketingstrategieën en bekijken hoe een onderneming aansluiting vindt bij een markt, dacht ik wel dat ik daarbij kon helpen.”

“We hebben het voor alle duidelijkheid over jongeren die niet altijd steun en middelen van thuis krijgen, nooit een ondernemersopleiding volgden en geen of slechts een half idee hebben, maar wel voldoende ambitie tonen”, beklemtoont Goethals.

Geen eenvoudige opgave dus, maar de Antwerpse is iemand die van aanpakken weet. “We doopten het project ‘Urban Dreamers’ en hebben ondertussen al vier jaargangen achter de rug. Elk jaar zag er al anders uit, want een onderneming starten is een vrij fundamenteel proces en om deze jongeren mee te nemen in zoiets moet je wat experimenteren. Ondertussen denk ik de succesformule gevonden te hebben”, glundert ze.

Nog veel onontgonnen potentieel

Die succesformule goot Eline Goethals nu ook in de vorm van een werkboek met als titel ‘On it’. “Nu ik weet wat mensen helpt, wat hen net te hard pusht en wat de juiste chronologie is, wil ik nog meer individuen helpen om van dromer naar ondernemer te gaan”, maakt ze duidelijk. “Uiteindelijk is ondernemen niet gigantisch moeilijk. Er zijn gewoon enkele systemen die je onder de knie moet hebben en waar je rekening mee moet houden. Daarom wou ik een boek schrijven dat je echt bij de hand neemt en boordevol oefeningen en challenges zit, zodat je na het lezen ervan een stevige basis hebt voor jouw business plan.”

Met dat boek wil ze ondernemen vooral een pak toegankelijker maken. “Mijn belangrijkste vereiste was dat iedereen het boek moet kunnen lezen. Elke 16-jarige, elke 90-jarige, maar ook iedereen die absoluut geen voorkennis heeft. Ik merk namelijk dat ondernemen nog steeds niet voor iedereen even bereikbaar is”, zucht de auteur. “Want de factoren die bepalen of jij ondernemer wordt of niet zijn helaas nog steeds geslacht, geld en etniciteit. Als jouw ouders al ondernemer zijn, is de kans bovendien 60% groter dat ook jij ondernemer wordt.”

Een studie uit 2018 van de UGent toont nochtans aan dat er in onze samenleving nog heel wat onontgonnen ondernemerspotentieel rondloopt. “Dat onderzoek wees uit dat 60% van de studenten ondernemen als een wenselijke carrière ziet, terwijl slechts 5% ook effectief de stap zet. Er is dus nog heel wat werk aan de winkel”, stelt Goethals.

Ondernemen kan nog laagdrempeliger

Vandaag de dag zijn er al heel wat initiatieven die hetzelfde potentieel hebben gespot en startende ondernemers willen helpen. Toch blijven volgens Eline Goethals ook hier nog heel wat mensen in de kou staan. “Dat zulke programma’s bestaan is fantastisch, maar de drempel blijft in mijn ogen te hoog”, stelt ze. “Dit gaat namelijk vaak gepaard met een intakegesprek of een pitch waarbij toch al zekere kennis vereist is of waarbij je al op een bepaald punt staat in jouw ondernemersverhaal.”

De trigger die meer twijfelende starters zal toelaten om alsnog te ondernemen, ligt dus elders. “Er zit nog steeds een gat tussen nul komma nul kennis hebben en aansluiting vinden bij zo’n programma of organisatie. Het is de fase die daar net voor komt, namelijk het evolueren van dromer naar een concreet idee, waarin we jongeren moeten begeleiden als we ondernemen laagdrempeliger willen maken”, meent Eline Goethals. “Daarom werken we bijvoorbeeld ook samen met Start it @KBC, omdat ‘On it’ het perfecte voortraject is.”

Misvattingen over ondernemen

Naast kennis en geld is faalangst een andere belangrijke oorzaak die mensen tegenhoudt om te ondernemen. “Wat ik heel vaak zie bij mijn leerlingen is een gebrek aan zelfvertrouwen”, zegt Goethals. “Ze zijn bang om te falen, maar ook dat hun idee niet ‘speciaal’ genoeg is. Ze krijgen haast een paniekaanval als ze niet meteen met de nieuwe Facebook op de proppen kunnen komen en dat is zonde.”

Onze visie op ondernemen maakte de afgelopen jaren dan ook een enorme evolutie door. “Sinds de komst van Sillicon Valley verwijst iedereen naar Elon Musk of Mark Zuckerberg als het over bewonderenswaardige ondernemers gaat, maar we vergeten daarbij dat deze ideeën die wij als innovatief en disruptief beschouwen vaak slechts een kleine iteratie zijn op een bestaand idee.”

“Bovendien is de kans groot dat een ondernemer niet slechts één onderneming start. Iemand die begint met het uitbaten van een nagelstudio doet misschien enorm veel ervaring op en richt twee jaar later een beauty on demand app op die ons leven verandert. Als we hier dus was nuchterder in kunnen staan, zal de druk minder groot zijn”, vindt Goethals.

Ondernemen is een mindset

Ook de typische Belgische ondernemersmentaliteit doet ons vertrouwen geen goed, stelt Goethals vast. “Sinds ik in Canada woon en werk, heb ik gemerkt dat we in België eigenlijk heel streng voor elkaar zijn. Als je ondernemer wil zijn, moet je het meteen goed doen en liefst van al in hoofdberoep.”

“In Canada daarentegen is het perfect normaal om een side hustle te hebben of na een mislukte poging opnieuw voor een baas te gaan werken. We moeten dus dringend meer noties van ondernemen toelaten en komaf maken met dat enge zwart-witdenken”, maakt ze duidelijk.

Door al deze misvattingen en hoge verwachtingen durven we onszelf bijna geen ondernemer meer te noemen, aldus Goethals. “Veel mensen starten twee dagen met ondernemen om meteen daarna hun droom weer op te bergen. Ze doen even research en laten het dan weer voor wat het is. Ervoor uitkomen dat we aan iets sleutelen, doen we al zeker niet. Het lijkt alsof iedereen het gevoel heeft dat je pas echt ondernemer bent wanneer je een bloeiende zaak hebt met minstens tien medewerkers op de payroll.”

“Voor mij is ondernemen een mindset”, besluit Eline Goethals. “Je gaat toch ook niet enkel de coureurs die deelnemen aan de Ronde van Frankrijk als fietser beschouwen. Met ‘On it’ hoop ik dus een aan-knop te bieden die mensen doet inzien dat ook zij zichzelf een ondernemer mogen noemen en ze dat knopje gerust aan mogen laten staan.”