Voor de onverbloemde waarheid over economische groei en ondernemerschap moet je bij Geert Noels zijn. De Antwerpse econoom richtte meer dan een decennium geleden Econopolis op, en voorspelde in één van zijn boeken de vorige economische crisis. In Techmag trekt hij niet alleen ‘vrijheid, blijheid’ in twijfel, hij laat af en toe ook een minder rationele kant van zichzelf zien. “Vlak voor ik vijftig werd, begon ik met vliegen als hobby. Beschouw het als een jeugddroom die ik in vervulling laat gaan.”
De rebellerende ondernemer
Al van kindsbeen af onderneemt Geert Noels. “Gezag en doorgedreven autoriteit waren niets voor mij: ik wilde hoogstaand buiten de lijntjes kleuren”, blikt hij terug. “Toch denk ik dat op jonge leeftijd een onderneming opstarten de grootste fout is die je kunt maken. Het is een onpopulaire mening, maar je doet er echt goed aan om eerst bij een bestaand bedrijf te werken. Niet alleen omdat je zo kennis en ervaring op doet, ook omdat je zo leert wat je vooral niét wil.”
Op jonge leeftijd een onderneming opstarten, is volgens mij de grootste fout is die je kunt maken. Je doet er echt goed aan om eerst bij een bestaand bedrijf te werken
Voor Noels betekende dat vooral hiërarchie. Een bedrijf met verschillende tussenlagen waarin hij weinig bewegingsvrijheid had. “Ik had dikwijls het gevoel dat anderen op mij parasiteerden. Dat ik een hoop mensen op mijn rug moest dragen, en het zo steeds moeilijker werd om vooruitgang te boeken. Je wil keihard je doel bereiken, maar dat wordt knap lastig als de draaglast zo enorm is. Terwijl je zonder zo’n zwaargewicht waarschijnlijk sneller en verder raakt.”
“Maar goed, te snel gaan is ook niet goed. Als iemand je daar attent op maakt, dan heb je er alle baat bij dat dat gebeurt wanneer je nog niet in je eigen onderneming zit. Anders ben je al twee marathons verder terwijl de rest van je team nog aan de start staat.”
Pijnlijke veranderingen
Tijdens het gesprek maakt Noels vaker de analogie tussen ondernemerschap en beleid. Dat er bij dat laatste wat schort, laat hij niet onbesproken. Hoewel er daar weinig verandert, is dat - in disruptieve tijden - overal ter wereld wél het geval. “Ja, er zijn een aantal interessante tendensen die vandaag en de komende jaren tig uitdagingen teweegbrengen”, beklemtoont hij. “Maar verandering is nu eenmaal nodig, alleen doet ze meer pijn dan ooit tevoren. Vroeger nam dat een tot tweee generaties in beslag, vandaag is alles exponentieel. En niet te vergeten: de macht ligt bij de grote instituten, wat zo’n beetje de rode draad is van gigantisme.”
Ik denk dat beleidsmakers vergeten dat je met een stukje discipline ook vrijheid kunt creëren. Laat hen keuzes maken, maar wel binnen een vast kader
Noels is er heilig van overtuigd dat elk van die veranderingen een pak draaglijker wordt als de samenleving sterker opereert binnen een bepaald raamwerk. “Vrijheid, blijheid neem ik met een flinke korrel zout. Ik denk dat beleidsmakers vergeten dat je met een stukje discipline ook vrijheid kunt creëren. Laat hen keuzes maken, maar wel binnen een vast kader. Maak kenbaar dat er veranderingen op til staan, maar dat de keuzevrijheid misschien ietsje beperkter is. En dat zo’n benadering nu eenmaal nodig is, als we willen vermijden dat de volgende generatie de prijs betaalt voor de manier waarop wij dingen hebben aangepakt.”
Oplossingen versus beperkingen
Toch pleit de ondernemer voor een meer positieve kijk. Sterker zelfs, hij noemt optimisme het beste overlevingsmechanisme. “Misschien wel het enige”, zegt Geert Noels fijntjes. “Optimisme betekent voor mij ook naar oplossingen kijken in plaats van naar problemen. Een iets minder ruime keuzevrijheid mag niemand een vrijgeleide geven om in termen van beperkingen te denken. Dat is onder andere het probleem van de ganse klimaatproblematiek. De ideeën voelen te beperkend aan. Ik denk dat oplossingen veel meer vrijheid geven. Verbied mensen niet om vlees te consumeren, leg hen even geslaagde alternatieven voor. Bestraf hen niet, beloon hen om bijvoorbeeld de fiets in plaats van de auto te nemen.”
“Ik hou van fietsen, vooral omdat het een mooi metafoor is in onze economie van vandaag. Ga je te veel naar links, dan verlies je evenwicht. Ga je te veel de rechtse kant op, dan dreig je evenzeer uit balans te gaan. En dat kan maar zolang duren tot je valt. Brandend actueel, noem ik die vergelijking.”
Meer weten? In de nieuwste Techmag heeft Geert Noels het ook nog over:
- Het belang van een kapitalistisch systeem
- De impact van coronavirus op de economie
- De definitie van echte politiek
- Waarom Geert piloot is
- En nog veel meer!
Benieuwd naar meer? Abonneer je op het Techmag YouTube-kanaal en mis geen enkel ondernemersverhaal!
