Dat de diamantsector een gesloten bastion is waar alleen familiebedrijven weten te overleven, is een lang vervlogen cliché. Hoewel innovatie er soms moeizaam gaat door onderlinge concurrentie, is ze er wél. Dat zie je aan de deelnemers aan de innovatietrajecten die door Stad Antwerpen op poten worden gezet. Geselecteerde projecten krijgen een jaar lang begeleiding van innovatiebureau Verhaert om hun idee op de rails te krijgen. Een kans die Alexander Appels en Jan De Henau van Chroma Diamonds met twee handen grepen. “Onze sterke internationale reputatie kan alleen maar helpen om ons doel te bereiken: dé referentie worden voor kleurdiamant.”

Chroma Diamonds is een jong bedrijf in de erg traditionele Antwerpse diamantwijk, dat zich specialiseert in kleurdiamant. Alexander Appels en Jan De Henau leerden elkaar kennen tijdens hun studies productontwikkeling, en kwamen na die studies bij dezelfde diamantfirma terecht. Vijf jaar geleden besloot Alexander Appels samen met twee slijpers de sprong te wagen en een eigen bedrijf te starten. Kort daarna vervoegde ook Jan de Henau het team. “We specialiseren ons in de nichemarkt van de kleurendiamant”, vertelt eerstgenoemde. “Omdat die iets creatiever is”, vult zijn co-founder Jan De Henau aan.

Dat het duo in de diamant belandde, is puur toeval. “Ik had een advertentie in de krant zien staan”, herinnert De Henau zich. “Nog nooit had ik een diamant van dichtbij gezien, dus werd ik nieuwsgierig. Het bleek een fascinerende wereld te zijn.” Appels knikt. “Vroeger was de diamantwereld een erg gesloten wereld, maar dat is de laatste jaren fel veranderd. Er zijn mensen van buitenaf nodig om de sector draaiende te houden.”

Vroeger was de diamantwereld een erg gesloten wereld, maar dat is de laatste jaren fel veranderd. Er zijn mensen van buitenaf nodig om de sector draaiende te houden

Chroma Diamonds kan rekenen op twee ervaren slijpers. “Zij namen redelijk wat ervaring en vakkennis mee, alsook hun eigen klantenbasis, waardoor de bal al snel aan het rollen ging”, vertelt Appels. “We doen twee dingen: ruwe of geslepen stenen aannemen van derde partijen en daar het beste van maken. En de laatste jaren kopen we ook zelf diamanten aan in de markt om die te slijpen en door te verkopen.”

Subjectieve beoordeling met een prijskaartje

Zeker wat betreft de stenen van anderen hebben de twee het vertrouwen van de sector gewonnen. “Wat we de laatste jaren hebben gemaakt, is redelijk indrukwekkend”, zegt De Henau. “Klanten komen bij ons met hoge verwachtingen. De waarde van hun diamant wordt immers bepaald door onder andere de kleur en intensiteit van die kleur, en laat die nu net (deels) afhangen van het slijpwerk én van de mensen in het grading bureau, zo vernemen we. Want zij zijn het die de diamant een officiële kleur toewijzen, en dus ook definitief mee de waarde bepalen.

“Dat toewijzen van een kleur gebeurt nog deels subjectief”, legt Appels uit. “Sommige parameters van de kleur worden gemeten, maar de doorslag wordt gegeven door een persoon. Kleuren worden bepaald aan de hand van een body colour - bijvoorbeeld roze of oranjeroze - en binnen elke kleur zijn er nog eens verschillende intensiteiten. De grenzen tussen die verschillende kleuren zijn erg dun, en sommige stenen zitten echt precies op die grens. Als dan de ene kleur het dubbele waard is van de andere, dan moet je echt het gevecht aangaan met het grading bureau om je gelijk te krijgen.”

“Het meest vooraanstaande bureau dat ingeschakeld wordt voor het certificeren van kleurdiamanten is in New York gevestigd, en we merken dat mensen daar betere resultaten kunnen krijgen dan wij omdat zij er regelmatig langslopen om er te discussiëren over de steen. Dat is soms frustrerend”, steekt De Henau niet weg.

Het doel? Objectieve metingen

Dat proces willen de productontwikkelaars nu aanpakken, met een toestel dat objectieve metingen verzorgt. “We willen een computer laten oordelen in plaats van een mens, aan de hand van een database en de nodige input”, vertelt Appels. “Hoe meer input je erin stopt, hoe slimmer het toestel wordt. Met andere woorden is het een toestel dat gebruik maakt van artificiële intelligentie.”

Het idee was er al lang, maar kreeg een welkom duwtje in de rug door het innovatietraject van Stad Antwerpen. “Het zaadje was al een tijdje geplant en het idee om het uit te werken groeide, maar de subsidie is de finale push geweest om echt aan de slag te gaan.”

Het toestel moet over een één jaar in gebruik worden genomen. “De eerste fase, waarin we nu zitten, zijn de onderhandelingen met de investeerder. Met BRD Diamond lijkt het erop dat we een solide en toekomstgerichte partner hebben gevonden die op dezelfde golflengte zit, ons verhaal wil volgen en verder ons project mee wil helpen uitbouwen”, aldus De Henau. “De ontwikkeling is redelijk kostelijk, dus willen we ook onderzoeken of we voor subsidies in aanmerking komen. Daarna komt de ontwikkeling zelf, maar omdat verschillende onderdelen uit China komen, zit daar ook wat vertraging op.” Het duo gaat nauw samenwerken met de ontwikkelaar om het toestel te testen. “En eens dat er is, wordt het steeds objectiever door meer stenen te scannen.”

Wie komt eerst met de oplossing?

Voorlopig willen de founders van Chroma Diamonds het toestel vooral zelf in gebruik nemen om een objectief argument te creëren waarmee ze naar het grading bureau kunnen stappen. De Henau: “Als je een vandaag een steen opstuurt naar het bureau en je krijgt een grade maar je bent niet akkoord, kan je vragen om te herbekijken. Het kan dan zomaar zijn dat je een dag later een andere kleur toegewezen krijgt. Het is te gek dat die grades zo laks worden uitgedeeld.”

In een ideale wereld werkt het bureau zelf natuurlijk ook met een objectief toestel, maar dat is voorlopig toekomstmuziek. “Onze investeerder heeft erover gedacht om het met een grading instantie te bekijken, maar die beweren dat ze zelf met zoiets bezig zijn.” Bovendien zou hun innovatie niet commercieel aangeboden kunnen worden omdat het om een non-profitorganisatie gaat.

Innoveren? Da’s ieder voor zich

Sowieso is innoveren in de sector niet vanzelfsprekend, stelt De Henau. “Er is heel lang niet zo veel innovatie geweest, al zijn er nu wel een paar bedrijven die een enorme boost hebben gehad. Er wordt ondertussen dus meer op ingezet, maar het is wel vaak ieder voor zich.”

“Dat is inderdaad het probleem”, beaamt Appels. “Je weet wel dat mensen met dingen bezig zijn, maar ze houden het meestal voor zichzelf. Al snap ik wel dat ieder zijn eigen traject wil varen.”

Maar die innovatie is wel waarin Antwerpen zich wil - of zelfs moet - onderscheiden, vindt Appels. “Qua arbeidskracht kan België niet meer opboksen tegen lageloonlanden. Voorlopig vertrouwen klanten voor echt dure stenen nog op de expertise hier. Maar of dat blijft duren, is maar de vraag.”

Die sterke internationale reputatie kan alleen maar helpen om ons doel te bereiken: dé referentie worden voor kleurdiamant

Al maken de twee ondernemers zichzelf nog niet te veel zorgen. “Soms komen mensen die hun steen hebben laten slijpen in Israël of India nadien toch nog naar hier om te herslijpen, dus ik denk dat we wel goed zitten”, zegt De Henau. “Die sterke internationale reputatie kan alleen maar helpen om ons doel te bereiken: dé referentie worden voor kleurdiamant. Er zijn misschien tien bedrijven op de wereld die zich daarin specialiseren, maar wij willen vooral bereiken dat mensen daarbij eerst aan ons denken.”