Deze academicus leert zijn volk netwerken: “We moeten af van het stereotiepe beeld van de gladde, welbespraakte netwerker”

Pieterjan Bonne (© Kjell Deturck)

Gepokt en gemazeld in de academische wereld zet Pieterjan Bonne, docent, onderzoeker en beleidsmedewerker bij Arteveldehogeschool, nu ook zijn eerste stappen in het ondernemersveld. Met The Network Agency wil hij ondernemingen helpen om hun netwerk en dat van hun werknemers efficiënt in te zetten, uit te breiden en te onderhouden. En dat op een onderbouwde manier. “Dankzij mijn job aan de hogeschool kan ik evidence-based, practice-based én stakeholder-informed werken. En dat loont!”

Geen rocket science

“Weet je wat het is”, begint Pieterjan Bonne, “ik geef heel graag les. Ik verdiep mij graag in dingen, die ik dan wil doorgeven. Dat blijf ik doen voor de hogeschool, en dat wil ik ook doen met consultancy.” Hij ziet zijn jong bedrijf, The Network Agency, als een verlengde van zichzelf én van zijn academische carrière. “Ik kan heel snel goede bronnen vinden, samenvatten en vertalen naar de praktijk, en ben op de hoogte van recent wetenschappelijk onderzoek. Zo kan ik evicence-based werken.”

“Daarnaast ben ik via de hogeschool en ons netwerk van bedrijven ook stakeholder-informed. En ten derde kan ik het ook practice-based bekijken, niet alleen met mensen die ergens iets over weten, maar ook met bedrijven die dingen in de praktijk brengen. Die drie aspecten samen zou ik niet kunnen bieden als ik niet verbonden was aan een onderzoeksinstelling.”

“Mijn product is geen rocket science”, zegt Bonne. “Ik heb mij gewoon goed geïnformeerd en veel dingen samengebracht.” Die academische aanpak mist hij soms wat in de ondernemerswereld. “Alles gaat enorm snel, en er wordt vaak te weinig lang of diepgaand stilgestaan”, vindt hij. “Uiteindelijk heb je de twee nodig: de praktijk waarin veel beweegt, en mensen die kunnen stilstaan of doorgronden. Want door echt op een wetenschappelijke manier naar problemen te gaan kijken, spring je uiteindelijk verder.”

Advies in ruil voor feedback

The Network Agency zit officieel nog in de opstartfase, maar de ondernemer ging wel al zijn licht opsteken bij verschillende bedrijfsleiders uit zijn netwerk. “Ik had een proof of concept nodig, dus vroeg ik of ik bij bedrijfsleiders consultancy mocht gaan geven. In ruil daarvoor vroeg ik twee dingen. In de eerste plaats wilde ik feedback en als die goed was, vroeg ik of ik hun logo en een quote kon gebruiken op mijn website.”

En zo ging de bal aan het rollen. “Al ben ik de administratie nog allemaal aan het uitzoeken. Ik ben net vanochtend naar het bedrijfsloket geweest”, lacht Bonne. Hij pakt het allemaal aan op zijn eigen manier. “Ik zou kunnen gaan lezen op websites, en mij bezighouden met online zelftests van het ondernemingsloket, maar daar word ik niet enthousiast van. Dus heb ik gedaan waar ik wél warm van word: praten met mensen. Ik ben naar daar geweest, heb andere ondernemers aangesproken en ben zo gericht gaan zoeken naar wat ik nodig had. En nu staat het allemaal klaar om officieel te beginnen.”

Nooit meer netwerken met losse flodders

Maar wat doet de kersverse ondernemer dan precies? “Elke mens heeft een netwerk, en voor een bedrijf zijn al die contacten een grondstof: om nieuwe klanten te werven, om leveranciers te vinden, om medewerkers te zoeken,… Maar het probleem is dat er achter het gebruiken van dat netwerk, geen systeem zit. Er is helemaal geen doel en geen regie”, legt de ondernemer uit. “Als medewerkers bijvoorbeeld naar een beurs willen, moeten die medewerkers vaak nog zelf identificeren wat voor het bedrijf van belang is, naar voren durven stappen op het event zelf, en dan ook nog eens de relevante mensen zoeken om naar terug te koppelen. En er zijn er weinig die in alle drie die opzichten slagen.”

“Wat eveneens vaak vergeten wordt: het activeren van de netwerken van je medewerkers. Als je bijvoorbeeld mensen wil werven, zitten die waarschijnlijk niet in het netwerk van jouw HR-medewerkers. Zoek je arbeiders, dan zal je bijvoorbeeld meer oogsten in het netwerk van je arbeiders. Daar moet je iets mee durven doen”, stelt Bonne. “Wat ik aanbied, is een kader om meer te halen uit de netwerken die je hebt. Om zo waarde te creëren voor het bedrijf, op de korte en zeker ook de lange termijn.”

Het langetermijndenken is niet gebruikelijk, weet hij. En toch is het nodig. “Als je twee jaar geleden bijvoorbeeld nog volledig afhankelijk was van de Chinese aanvoermarkt, die door de gezondheidscrisis volledig afgesloten werd, en je had op dat moment nog niet in kaart gebracht welke andere leveranciers er zijn of nog geen alternatieve contacten had opgebouwd… Dan liep je hopeloos achter.”

“Ik denk niet dat bedrijven de waarde van netwerken onderschatten maar wat ze niet doen, is er proactief mee aan de slag gaan omdat ze kijken naar de korte termijn en de langetermijnrendementen niet altijd zichtbaar zijn. Ze zien het belang van netwerken op individueel vlak, maar nog niet altijd voor de organisatie. Net omdat er nog geen cultuur bestaat om die netwerken optimaal om te zetten in winsten voor de organisatie.”

Practice what you preach

Ook zijn eigen bedrijf kan nog groeien als het op netwerkstrategie aankomt. “Ik heb zelf de balans nog niet gevonden tussen gezin, werk, onderzoek en mijn eigen onderneming. Ik weet bijvoorbeeld dat ik op LinkedIn vaker zou kunnen posten, maar dan ligt er nog werk voor een klant, en dan moet ik keuzes maken. Af en toe moet ik mezelf er terug op wijzen dat ik ook mijn eigen netwerk moet onderhouden”, lacht Bonne.

“Ik ben natuurlijk maar een eenmanszaak, ik doe het voor mezelf, maar in een groter bedrijf moet je dat dan inbedden. Zodat er een structuur is, waarop af en toe kan worden ingepikt. Als er dan bijvoorbeeld laaghangend fruit is, kan dat makkelijk worden geoogst. Door daar af en toe mee bezig te zijn, haal je al veel meer binnen dan andere bedrijven die rekenen op noodzaak en goodwill.”

Iedereen kan netwerken

Op de vraag of iedereen dat kan, een netwerk uitbouwen, is hij stellig. “We moeten af van het stereotiepe beeld van de gladde, welbespraakte netwerker”, stelt Bonne. “Ik ben dat zelf ook een beetje hé, ik durf naar mensen gaan, ik durf mij voorstellen, ik durf op mijn bek gaan. Dat is hoe ik ben. Maar iedereen kan netwerken, als je vertrekt van wie je oprecht bent. Anders wringt het. Kijk naar je eigen talenten, en bouw daarop verder.”

Hij geeft een voorbeeld: “Stel je bent introvert, maar je kan goed luisteren en noden detecteren, en je bent secuur in je opvolging. Als jij op een event met drie mensen hebt gepraat, en je weet van alle drie wie ze zijn, waar hun noden liggen en hoe jij hen kan helpen. Nadien volg je die contacten op, en krijg je nog af en toe een berichtje terug. Dat is ook netwerken. En dat is op lange termijn misschien zelfs waardevoller dan kaartjes oogsten van mensen waarvan je niet weet waarmee ze bezig zijn, laat staan of ze van waarde kunnen zijn.”

Wat je niet moet doen, is alleen je eigen verhaal doen en dan vertrekken, waarschuwt Bonne. “Dat is een fout die ik vroeger zelf gemaakt heb. Op dat moment toonde ik te weinig interesse in de ander. Ik vertrok te veel van wat ik kon aanbieden, in plaats van te vertrekken bij mijn gesprekspartners.”

Bonne zelf keek de kunst af van zijn ouders. “Van hen heb ik geleerd hoe je op een respectvolle manier contact legt met mensen, en hen in hun zelfwaarde laat. Mensen willen helpen, interesse durven tonen, oprecht luisteren en tijd maken ... gewoon toegankelijk zijn. Want dat is het eigenlijk”, besluit hij.