Deze Brugse ondernemer waagt zich op zijn 60ste aan een nieuw avontuur: “Het moet niet meer, maar wat zou ik anders doen?”

Broers Frits (links) en Bart Vanhaverbeke (©Kurt Desplenter)

Dertig jaar lang leverde Bart Vanhaverbeke met zijn bedrijf MEXT allerhande EHBO-materiaal aan bedrijven, vandaag maakt hij met zijn nieuwste onderneming HelmetPlus revolutionaire fietshelmen. Nog voor deze twee succesverhalen leerde hij al wat doorzetten was, in zijn eerste, minder lucratieve businessavontuur. “Ik was 21 en ondernemen was toen al een must, dus heb ik maar een feestzaal overgenomen. Vijf jaar lang heb ik ‘de universiteit van hoe het niet moet’ gevolgd”, aldus Vanhaverbeke.

Kies een pad en zorg dat je de beste bent

Na die minder positieve ervaring trok Bart Vanhaverbeke zich even terug uit het ondernemersveld, en probeerde hij het bij enkele werkgevers, maar dat was - om het zacht uit te drukken - niet helemaal zijn ding. “Vanuit het niets heb ik toen, samen met een vennoot, MEXT opgestart. Het was een kwestie van dag en nacht bezig zijn, opportuniteiten zoeken en grijpen en vooral hard werken”, vertelt hij over die periode.

MEXT levert EHBO-materiaal aan bedrijven. “Dertig jaar lang zijn we exact dat blijven doen, en dat is onze sterkte geweest. De les die ik daaruit heb getrokken is dat je bij je leest moet blijven: focus je op één pad, en zorg ervoor dat je de beste bent. Structuur is altijd de basis geweest voor mijn ondernemerschap.”

Ondertussen is de overname al een aantal jaren rond, al blijft Vanhaverbeke aandeelhouder. Beslissen om zijn onderneming (deels) los te laten, was niet makkelijk. “Mijn co-founder en ik waren altijd al zielsverwanten in het ondernemen: ik deed de sales, hij de administratie, hij was voorzichtig, en ik eerder avontuurlijk. We vulden elkaar perfect aan.” Maar het afscheid kwam voor het duo op het juiste moment. “Ik heb nooit gewerkt, zeg ik altijd, ik beleefde puur plezier, maar MEXT vroeg wel energie van ons, die we er op een gegeven moment niet meer konden instoppen.” Want een baas, moet zich vooral op de werkvloer begeven, vindt Vanhaverbeke. “Een patron moet het licht ‘s morgens aansteken, en ‘s avonds weer uitdoen. Als je dat niet doet, ben je verkeerd bezig.”

Ook wanneer motivatie van een werknemer verandert, moet je dat als bedrijfsleider in een vroeg stadium opmerken, aldus Vanhaverbeke. “Je moet ertussen zitten, want als je de problematiek niet meekrijgt, kan je ook geen oplossingen vinden. Bij mij hoefden mijn medewerkers niet snel aan te kloppen met problemen, ik ging zelf op weg om ze te detecteren.”

Van zeilhelm tot fietshelm

Waarom hij dan op zijn zestigste alsnog in een nieuw ondernemersavontuur is gesprongen? “Wat zou ik anders doen? Ondernemen is de aard van het beestje.” Het nieuwe onderwerp van zijn ondernemersdrift vond hij in zijn zeilboot. In Frankrijk ontmoette hij een ontwerper van helmen, waarmee hij in eerste instantie een helm met ingebouwd communicatiesysteem wilde bouwen, bedoeld voor zeilers. “Maar dat is een hele specifieke markt en om daarin een bedrijf op te starten, is not done.”

Hij liet het idee rusten, maar niet voor lang, want met zijn nieuwe elektrische fiets, kwam er ook een nieuwe opportuniteit tevoorschijn: “Als mijn vrouw achter mij rijdt, en naar mij roept welke richting we uit moeten, hoor ik haar vaak niet, door de afstand, het verkeer of de wind. Dat was voor mij het teken om die helmen met communicatiesysteem opnieuw op te rakelen.”

HelmetPLUS zag twee jaar geleden het levenslicht. Die lancering verliep anders dan de EHBO-pakketten dertig jaar geleden. “In plaats van ons eerst te focussen op het product, hebben we ons beziggehouden met de shell van ons bedrijf. Hoe gaan we ervoor zorgen dat mensen ons kennen, hoe benaderen we hen, en hoe kunnen we dat traject automatiseren om een zo laag mogelijke personeelskost te hebben, met toch de juiste controlesystemen? Want aftersales is het allerbelangrijkste. Je moet je woord kunnen houden”, stelt de West-Vlaamse rasondernemer.

Het internet is een gokkast

In het begin dacht Bart Vanhaverbeke eraan om zijn revolutionaire fietshelmen uitsluitend via internet te verkopen. “We hebben daar veel geld ingestopt, maar online verkoop is als een gokkast: hoe meer geld je erin stopt, hoe meer je kwijt bent. Om dat waar te maken moet je ofwel een heel grote naamsbekendheid hebben, ofwel enorme sponsorcampagnes opzetten. Onmogelijk met onze winstmarges.”

“Dus hebben we onmiddellijk bijgestuurd, en zijn we naar de fietswinkels zelf gestapt. Op een zestal maanden tijd hebben we zo een netwerk van 300 verdelers, met perfecte aftersales, uitgebouwd. Ik amuseer mij te pletter, want het is weer net als vroeger: de kerels op de baan aansturen, hen bellen om te vragen hoeveel bezoekjes ze hebben gedaan en hoeveel klanten ze hebben overtuigd”, lacht Vanhaverbeke.

Hoewel, net als vroeger is misschien wat overdreven, voegt hij er meteen aan toe. “Het ondernemerslandschap is sterk veranderd in vergelijking met dertig jaar geleden. We hebben hoe langer hoe meer verplichtingen. Het ondernemen an sich wordt zo aan banden gelegd door een verstrengde wetgeving, en dat is soms jammer.”

Maar er zijn ook positieve veranderingen, beseft hij. “Toen we startten met MExT hadden we budget voor 1 PC waar je net patience mee kon spelen. En we hadden één 017-lijn: dat was een grote bak die 100.000 Belgische frank kostte, maar communicatie was zo belangrijk dat al ons geld opging aan telefoons. Tegenwoordig zijn de communicatiemogelijkheden eindeloos en ben je, zowel voor klanten als consumenten, heel makkelijk bereikbaar.”

Meer productie in Europa

Het grote verschil zit in dit geval uiteraard ook in de soort onderneming, benadrukt Vanhaverbeke. “Bij MEXT hadden we innoverende producten en leverden we een meerwaarde. Voor HelmetPLUS ligt de uitdaging in zowel innovatie als trendgevoeligheid detecteren en daarop inspelen. Daarvoor zijn we voorlopig nog genoodzaakt om bestaande modellen te gaan halen bij fabrikanten, en die te perfectioneren en te verkopen.”

En die fabrikanten zitten vaak buiten het Europese continent, aldus Vanhaverbeke. “Maar ik ben ervan overtuigd dat we in de EU terug zelf moeten gaan produceren. Als je containers vult met helmen, zitten die snel vol en als je dat moet doorrekenen, wordt het zeer duur. Heb je de productie zelf in de hand, dan kan je met kleinere volumes werken en kan je sneller inspelen op evoluties op de markt.”

En dat is belangrijk, op de markt waarop hij zich nu bevindt. “EHBO-koffers zijn sinds de jaren ‘40 niet of amper veranderd, maar de markt waar we nu inzitten is veel modieuzer geworden. Dat is een nieuwe dynamiek, en het zorgt ervoor dat het product een pak boeiender is dan EHBO-materiaal.”

Het doel is om dé referentie te worden op de Europese markt, stelt Vanhaverbeke. “We zijn nu aan het zaaien, zodat we over drie jaar kunnen oogsten. Contacten leggen, partners zoeken,... En op het moment dat we meer volume kunnen creëren, willen we ook eigen modellen maken, deze op de Europese markt brengen en veel later misschien ook commercialiseren buiten Europa.”