Deze Gentse organisatie wil bedrijven zelfredzaam maken in online trainingen: “Lifelong learning is terecht een buzzword, maar breng het maar eens in de praktijk”

Het D-Teach team (© Jonas Lampens)

Het idee voor d-teach, de eerste digitale school van België, ontstond tien jaar geleden bij enkele student-ondernemers pedagogische wetenschappen aan de UGent. Dat was toen met een opleidingsaanbod voor kinderen van expats. Anno 2022 is d-teach uitgegroeid tot een internationale non-profitorganisatie die afstandsleren aanbiedt aan een wereldwijd publiek. In april zag ook de Academy het levenslicht: een e-learning design lab voor bedrijven en organisaties. “Veel ondernemingen experimenteren al met blended learning, de kunst is om dat in een duurzaam en strategisch traject te gieten”, zegt medeoprichtster Lieselot Declercq.

E-learning design lab

“Bij e-learning denken veel mensen aan online leermodules, maar het gaat veel breder dan dat”, benadrukt Lieselot Declercq aan het begin van het gesprek. “E-learning is ook het organiseren van online opleidingen, het installeren van een digitale cultuur, het eigenhandig opzetten van een virtual summit, enzovoort.”

“Wij willen organisaties daar zelfredzaam in maken via een Academy, die we hebben ontwikkeld in samenwerking met ITCILO, de internationale trainingsorganisatie van de Verenigde Naties.”

“De belangrijkste reden is dat er vandaag geen professionele opleiding voor online leerkrachten bestaat, en dat terwijl e-learning nog nooit zo belangrijk geweest is en de nood aan kwaliteitsonderwijs nooit zo groot”, stelt Declercq. “De markt is continu in verandering en mensen moeten zich flexibel aanpassen aan de nieuw jobvereisten. Ook bedrijven moeten nadenken over hun opleidingsaanbod als ze willen blijven groeien en de juiste talenten aantrekken.”

“Alleen: hoe organiseer je zoiets? Want lifelong learning is terecht een buzzword maar je moet het wel in de praktijk zien te brengen en de mensen meekrijgen in dat verhaal: ze dienen die opleiding te kunnen combineren met hobby’s, gezinsleven,… Daarom zijn online opleidingen ideaal omdat mensen de deur niet uit moeten om naar een fysieke locatie te gaan en omdat ze op je eigen tempo kunnen doen, op momenten die hen het beste uitkomen. Mijn grote droom? Dat mensen gelijk wat gelijk wanneer en gelijk waar kunnen leren. Om al die redenen hebben wij ons e-learning design lab opgezet, dat grotendeels uit webinars bestaat maar waarin peer learning even goed belangrijk is.”

Uniek in de wereld

d-teach focust al jarenlang op online lesgeven en trainen, maar stelde steeds meer vast dat bedrijven ook nood hadden aan de skills om online trainingen op te zetten. Ook al omdat corona aantoonde dat je als bedrijf moet kunnen blijven functioneren als er geen fysiek contact mogelijk is, en dat een online structuur bijgevolg cruciaal is.

“Dankzij een groeisubsidie van VLAIO hebben wij de sprong kunnen maken van online lesgever naar aanbieder van een Academy, waarin organisaties en organisaties op basis van onze expertise en good practices zélf ontdekken en leren hoe ze blended en hybride opleidingen aan kunnen bieden”, legt Declercq uit. “Onze missie is drieledig: adviseren rond specifieke topics, het helpen opzetten van een company training alsook zelf modules ontwikkelen. Volgens Flanders Investment & Trade zijn wij in Vlaanderen en bij uitbreiding in gans België de enige organisatie die én een online school heeft én een online expertisecentrum waarbij we online opleidingen aanbieden, én zelf modules ontwikkelt én daar onderzoek rond doet.”

Of d-teach dan niet in eigen vingers snijdt door bedrijven te leren om zelf online trainingen te ontwikkelen, want dat betekent dan toch dat het die zelf niet meer kan geven? “Ik begrijp de vraag”, antwoordt Declercq, “maar wij geloven dat er altijd specifieke noden zullen zijn, waarbij bedrijven een beroep zullen moeten doen op instructional designers, grafische vormgevers, UX-designers, software developers, enzovoort.”

Boodschap centraal

Veel bedrijven denken ook dat e-learning er louter in bestaat videocontent online te zetten zoals de rest dat doet, aldus Declercq. “Fout natuurlijk, elk bedrijf heeft een persoonlijk traject nodig. En daar kunnen wij ons meerwaarde in tonen. Bovendien moet ook de juiste manier van online training gekozen worden. Is een online module de beste oplossing? Of toch misschien beter mobile first? Of moet gamification - scenario based learning - overwogen worden? Over al die zaken sparren wij graag met bedrijven, om vervolgens het juiste opleidingstraject uit te werken, in lijn met de middelen, de mensen, de noden,…”

“Een ander inzicht dat wij graag meegeven, is dat bedrijven vaak heel wat zelf kunnen doen, bijvoorbeeld met PowerPoint visuals. Of dat online training écht niet ingewikkeld hoeft te zijn: zorg er gewoon voor dat de boodschap altijd centraal staat en dat vraagstelling prioriteit krijgt op aantal doorklikbeurten. Onze ondersteunende rol motiveren we ook door onze internationale ervaring: we zien dat België in vergelijking met andere landen op vlak van online leren nog in de kinderschoenen staat. Dat is ook de reden waarom wij tien jaar geleden met d-teach zijn gestart: er was letterlijk niemand in ons land die zich bezighield met online of blended leren. Daarom zijn we toen met een Australische partner in zee gegaan. Daar, en in de VS en Azië, zit e-learning enorm in de lift.”

Dedicated tijd en energie besteden

We evolueren steeds meer naar een evenwicht tussen thuis- en kantoorwerk, wat ons bij de vraag brengt of we ook naar een toekomst van blended leren gaan. Of ziet Lieselot Declercq analoog dan wel digitaal leren op termijn toch de bovenhand halen? “Ik ben ervan overtuigd dat de toekomst blended is: een combinatie van klassikale lesmomenten en e-learning.”

“Er zijn vandaag al heel veel bedrijven die radicaal de kaart van online trainingen trekken en daar mensen en middelen voor vrijmaken en zelfs hun strategie rond aanpassen. Anderzijds heb je evenzeer bedrijven die een eerder afwachtende houding aannemen of zelfs fysieke trainingen verkiezen. Vaak gaat het dan om praktijkgerichte bedrijven die bezig zijn met mechanica of machines. Maar ook daar zie ik blended mogelijkheden, bijvoorbeeld met VR en AR”, klinkt het.

“Vandaag wordt al duchtig geëxperimenteerd met online technieken, nu is het de kunst dat alles in een duurzaam en strategisch traject te gieten zodat het verankerd blijft en de organisatie kan doen groeien. Want vandaag bieden veel bedrijven online modules aan als extra mogelijkheid aan hun personeel, boven op het bestaande aanbod, maar zo kom je niet tot nieuwe skills en inzichten. Je moet daar echt dedicated tijd en energie aan besteden als je iedereen mee wil krijgen”, benadrukt Declercq.

“Naar dat moeilijke evenwicht zijn veel bedrijven nog op zoek. Een zoektocht die ze moeten doen, aangezien online zoveel mogelijkheden biedt naar schaalvergroting, innovatie en internationalisering toe. Inzetten op online is de toekomst van je organisatie veiligstellen. En e-learning is dé manier om je mensen te professionaliseren, bovendien op een gepersonaliseerde manier. Bijkomend voordeel is dat je er enorm veel tijd mee bespaart, als je met een online traject van twee à drie uur een volledige klassikale lesdag kunt uitsparen.”

Wat met metaverse?

Als we tenslotte kijken naar de toekomst van online trainingen, waar ziet Lieselot Declercq dan vooral mogelijkheden? Wat denkt ze bijvoorbeeld van de metaverse, waar onder meer avatars bij elkaar kunnen komen in virtuele klaslokalen. “Ik zie daar zeker potentieel en vind het belangrijk om die tendensen en innovaties nauwlettend in het oog te houden”, is het antwoord.

“Maar tegelijk bekijk ik het ook kritisch. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met de data van deelnemers aan zo’n metaverse? Met welke bedoeling lanceert het toch commerciële moederbedrijf Meta die metaverse, want daar zit altijd iets achter? Kortom, eerst moeten die vragen helder beantwoord worden en dienen mensen zich goed bewust te zijn van de mogelijke gevolgen die hun keuze voor dit of dat leerplatform met zich meebrengt”, aldus Declercq.