Danny Schoemans, oprichter van Atelier Tiny Living
Soms ben je de man op de juiste plek, met het juiste idee. Zoals Danny Schoemans, een Limburgse Brusselaar die zijn leven na een carrière als decorbouwer voor operavoorstelling een andere richting uitstuurde: de constructie van high-end tiny houses, en de begeleiding van doe-het-zelvers. Schoemans gaf zijn bedrijf de naam Atelier Tiny Living en kijkt na amper anderhalf jaar al tegen een dik gevuld orderboek. “Ik heb nooit een welomlijnd of groots plan gehad. Maar van Atelier Tiny Living wil ik wel de referentie maken wat betreft hoogkwalitatieve bouw van tiny houses én micro-wonen in België.”
Andere boeg
“Als schrijnwerker en interieurarchitect heb ik lange tijd in de decorbouw gewerkt, vooral voor operavoorstellingen”, start Schoemans zijn ondernemersverhaal. “Voor Atelier Tiny Living bestond mijn leven uit decorbouw, kleine klussen op werven én het verbouwen van mijn eigen huis. Ik had een goedgevulde agenda. Maar toen corona toesloeg en cultuurwereld op slot ging, zag ik al mijn decorbouwopdrachten in het water vallen.”
Schoemans is er de man niet voor om bij de pakken te gaan zitten. ‘Wat doe ik eigenlijk nog graag?’, vroeg hij zich af. Het antwoord: het ontwerpen van designobjecten. “Ik heb altijd al een grote interesse gehad in design”, zegt hij. “Maar aangezien die markt al zo verzadigd was, wist ik niet of ik die droom kon najagen.”
Hij waagde het er toch op, met de hulp van het Brusselse JobYourself, een springplank voor jonge ondernemers. “Bij JobYourself kun je je project 18 maanden lang testen, zonder verlies van je uitkering. Het plan was om designobjecten te maken uit hout van ontwortelde Brusselse parkbomen, op basis van een houtdraaitechniek. Lampen, schalen, potjes,.... Dat bleek toch iets moeizamer dan ik had verwacht. Door corona waren alle beurzen afgelast. Ik kon dan wel objecten maken, maar vond geen afzet. En ik zag het niet zitten om dagen alleen achter mijn draaibank te staan om dan mijn spullen online te verkopen.”
Ik heb altijd al een grote interesse gehad in design maar aangezien die markt al zo verzadigd was, wist ik niet of ik die droom kon najagen
Aangevuurd door een tip van zijn JobYourself-mentor Filip Monbaliu besloot Schoemans om het over een andere boeg te gooien. “Een Brussels bedrijfje dat tiny houses bouwde, zocht een schrijnwerker”, vertelt hij. “Ik solliciteerde, kreeg de job en ging er aan de slag. Lang heb ik er niet gewerkt, maar ik kreeg er wel de smaak te pakken. En ineens was de cirkel rond. Ik zou voortaan mijn liefde voor houtbewerking, design en interieur combineren, en heb toen Atelier Tiny Living opgericht.”
Plannen én kwaliteit: een gouden combinatie
Dankzij zijn achtergrond is zijn kijk op het bouwen van tiny houses meer technisch gekleurd, zegt Schoemans. “Ik ben bijvoorbeeld zeer gebeten door lean bouwen (bouwen zonder verspilling; nvdr) en high-performance constructies. Mijn interesse voor die high-performance aanpak is aangewakkerd tijdens een korte periode in Oostenrijk. De criteria waar woningen - ook tiny houses worden er beschouwd als volwaardige woningen - moeten aan voldoen zijn er veel strenger dan in België. Enkel al het klimaat heeft een grote invloed.”
“Voor mij was die Oostenrijkse aanpak een echte eye-opener: de voorbereiding van de houtskeletbouw gebeurt er volledig op een grote tafel, een techniek die nog niet toegepast werd in België. De voordelen zijn legio: het werkt veiliger, sneller en dus goedkoper, en je kunt alle stukken vooraf maken en ze ter plekke bij de klant assembleren. Atelier Tiny Living heeft die aanpak van meet af aan omarmd. Voor mij is het dé manier om high-end tiny houses te bouwen, voor een marktsegment waar mensen kiezen voor hoogkwalitatieve afwerkingen en materialen.”
Wat je zelf doet, doe je beter (met begeleiding)
Wat Atelier Tiny Living eveneens typeert, ligt in de manier waarop de founder omgaat met mensen die een tiny house bestellen: Schoemans wakkert de DIY-aanpak aan en geeft klanten de kans om de doe-het-zelver in zichzelf te ontdekken. “De combinatie van de industriële techniek met het doe-het-zelf-luik is uniek in België”, zegt hij met enige trots. “In Frankrijk zit iemand die een gelijkaardige aanpak hanteert, maar hij stelt enkel de plek ter beschikking en helpt pas als iemand een vraag heeft.”
“Atelier Tiny Living doet het anders: wij tekenen alle aspecten van het bouwproces vooraf uit en organiseren wekelijks een moment waarop we de doe-het-zelvers bijstaan. Voor ons is dat de meest werkbare situatie: de mensen die het atelier gebruiken, coveren de overheadkosten waardoor ik mij het gros van de tijd kan focussen op andere constructies. Met die aanpak kan ik Atelier Tiny Living de richting uit te sturen die ik voor ogen had: jaarlijks twee high-end tiny houses bouwen en tegelijk doe-het-zelvers begeleiden in het atelier.”
Toen de eerste klant een dik jaar geleden aanklopte, bleek meteen dat co-creatie een erg belangrijke plaats zou innemen in het bouwproces
Schoemans manier van werken blijkt net die mensen aan de trekken met wie hij graag samenwerkt. De aanpak van Atelier Tiny Living resoneert door de Brusselse rand, en ver daarbuiten. “Toen de eerste klant een dik jaar geleden aanklopte, bleek meteen dat co-creatie een erg belangrijke plaats zou innemen in het bouwproces. De klant wilde helemaal betrokken worden. En dat hebben we gedaan: alles samen uitgetekend, elke stap vastgelegd en dan pas beginnen bouwen. Voor mensen zonder ervaring is dat een grote opsteker omdat het alle technische twijfels of onduidelijkheden wegneemt. Dankzij het uitgekiende en zeer gedetailleerde stappenplan eindig je bij een heel helder bouwproces: een beetje als een groot, professioneel bouwpakket.”
De toekomst is klein
Vandaag schieten tiny houses als paddenstoelen uit de grond. Talloze mensen verlangen ernaar om anders, kleiner te wonen, dichter bij de natuur. De trend is vandaag in opmars, maar op een dag zal ook die hype weer gaan liggen. Schoemans houdt daar nu al rekening mee. Meer nog, het plan voor de toekomst ligt quasi uitgetekend op tafel.
“Atelier Tiny Living staat niet enkel voor het bouwen van tiny houses”, zegt hij. “Tiny living duidt ook op micro-wonen. Kleiner wonen vraagt om een heel andere, veel efficiëntere manier van het gebruik van ruimte. Meubels dienen aangepast, moeten slimmer gemaakt worden, zodat ze verschillende functionaliteiten kunnen invullen. Binnenkort maak ik bijvoorbeeld een Murphy-bed voor een klant met een kindje met een spierziekte. En daarna staat er een multi-functionele boekenkast op de planning.”
“Het uiteindelijke doel is om zelf studio’s te kopen en die te renoveren tot slimme studio’s, zoals je ziet in grote steden als Hongkong, waarin één ruimte verschillende functies inneemt. De tiny houses zijn eigenlijk de voorbode daarvan, in een niet-stedelijke context”, aldus Schoemans.
Lean bouwen met respect voor wie na ons komt
En de wetgeving? Het beweegt, maar in België blijkt alles wat trager te gaan dan elders. Op de ene plek mag het, op de andere niet. “Het is nog even koffiedik kijken”, verduidelijkt Schoemans. “Ik kan de wetgeving niet veranderen, maar ik kan er wel voor zorgen dat de tiny houses van Atelier Tiny Living helemaal aansluiten op de heersende bouwvoorschriften. En, zoals eerder al vermeld, hanteert Atelier Tiny Living daarbij de principes van lean bouwen.”
“Waar we veel aandacht voor hebben, is ‘hoe ga je om met afval?’ Een voorbeeld: je kunt bij de bouw van een huis je dak vooraf al bestellen en het gebruiken als structuur om al je materiaal in te stockeren. En daarna gebruik je dat dak waarvoor het echt moet dienen. We moeten echt meer aandacht beginnen te geven aan die economische en ecologische manier van bouwen.”
“Bij Atelier Tiny Living streven we naar een zo minieme ecologische voetafdruk. We gebruiken zo weinig mogelijk lijmen, en ontwerpen met tand en groef, zodat stukken perfect in elkaar passen. Als ambassadeur van build circulair.brussels - een organisatie die onderzoek verricht naar ‘lean bouwen’ - help ik graag mee om te sensibiliseren”, benadrukt Schoemans.
De kracht van samenwerken
Waar Schoemans zelf het meest voldoening uit haalt? “Vruchtbare samenwerkingen”, is het antwoord. “Dat staat misschien haaks op wat ondernemen voor veel mensen inhoudt. Voor mij zit de grote winst in de relatie die ik met mensen aanga.”
In mijn ervaring ligt de focus in de zakenwereld nog te veel op het halen van een cijfer dan wel op het menselijke aspect
“In mijn ervaring ligt de focus in de zakenwereld nog te veel op het halen van een cijfer en veel te weinig op het menselijke aspect. Presteren, presteren, presteren is niet mijn mantra. Openheid en delen wel. Het is in die optiek dat we met Atelier Tiny Living maandelijks een open dag organiseren, waarop mensen vrij kunnen binnenlopen. Komt er volk langs, dan geef ik een woordje uitleg. Komt er niemand, dan werk ik gewoon verder (lacht).”
“Ik denk dat het verlangen om mensen om me heen te hebben een erfenis is van op te groeien in een arbeidersklasse in Genk, tussen talloze nationaliteiten. Elkaar helpen met kleine dingen was er de normaalste zaak ter wereld. Afkomst, etniciteit, het bestond er niet. Iedereen zat in hetzelfde schuitje. Het is die gastvrijheid en die warmte die ik wil uitdragen bij elk project dat ik met Atelier Tiny Living aanga.”