Schrijver en regisseur Ish Ait Hamou: “Als je te snel geld probeert te halen uit je passie, ga je die associëren met stress. Een passie is geen cash cow”

(Photo by Nadia El Makhfi)

Ish Ait Hamou verwierf bekendheid bij het grote publiek als choreograaf en jurylid bij het dansprogramma ‘So You Think You Can Dance’. De voorbije jaren verdween het dansen op de achtergrond en stortte de Brusselaar zich volledig op het schrijven. In 2014 debuteerde Ish met de roman Hard Hart en sindsdien publiceerde hij bestsellers als Cécile en Het moois dat we delen, die al aan meerdere drukken toe zijn. Zijn passie voor verhalen vertellen beperkt zich niet enkel tot schrijven of regisseren. Met zijn restaurant ‘Deux frères’ - tagline: comfort food and stories - wil hij de brug slaan tussen het culinaire en het literaire. De carrière van deze verhalenverteller pur sang heeft een organische evolutie gekend. In deze podcastaflevering van 50 Koffies geven we inzage in zijn parcours en laten we een man aan het woord die kraakhelder het belang van proactiviteit en personal branding uitlegt.

Wat is jouw passie?

“Het antwoord zit al in jouw vraag vervat. Mijn passie is verhalen vertellen. Ik ben constant bezig met personages en probeer mensen te ontleden, te begrijpen. Deze vraag houdt me dagdagelijks bezig: ‘waarom doet een mens wat hij of zij doet?’. Verhalen vertellen vond in het verleden plaats in mijn dans, mijn choreografieën. Dat evolueerde naar boeken, mijn restaurant, tv-werk,… Ik zal altijd manieren zoeken én vinden om verhalen de wereld in te sturen.”

Jij kreeg het voor elkaar om van je passie je beroep te maken. Hoe heb je dat gedaan gekregen?

“Dat was een heel organische evolutie. Het begon als een hobby: ik ben beginnen dansen toen ik 14 jaar was, en sinds ik 12 jaar ben schrijf ik. Die passie of die liefde neemt dan uiteindelijk een plek in je leven in. Je geeft dansles en ineens besef je dat je daar een factuur voor mag opmaken en dat iets je beroep is geworden (lacht). Zo is dat exact bij mij gegroeid. Ik investeerde in mezelf en in mijn talent en begon echt te waken over mijn passie. Op een later moment ben ik wel keuzes beginnen maken: dansopdrachten nam ik bijvoorbeeld niet meer aan omdat ik me eerder op het schrijven wou focussen.”

Was daar een reden voor? Had je het idee dat je bepaalde zaken niet kon combineren?

“In Vlaanderen heerst het hokjesdenken toch wel nog vaak. In België hebben we geen Amerikaans model, waarin je zowel een Oscar of een Emmy kunt winnen en ook gerespecteerd kunt worden in een Broadway-stuk. In Vlaanderen is het eerder: je bent of een BV, of je bent een danser, of je maakt deel uit van het literaire landschap.”

“De misvatting is helaas vaak: een danser die schrijft kan bij voorbaat geen goed boek schrijven. Waarom dit idee heerst, vind ik moeilijk te achterhalen. Volgens mij is het cultureel bepaald. In België hebben we het moeilijk met multidisciplinair te zijn, of met ‘multi’ in het algemeen. Je kunt niet én Marokkaan én Vlaming zijn, of die beide identiteiten lijken moeilijk verzoenbaar. Het is alsof er wordt neergekeken op het idee van ‘hybride’, meerlagig zijn. Dus ook in de projecten die ik aannam, hield ik dat in het achterhoofd.”

Mogen we dan spreken van een zeer groot zelfbewustzijn van hoe jij jezelf als ‘Ish Ait Hamou’ als merk op de markt zette?

“Precies. Personal branding is belangrijk, zeker in België. Hier moet je duidelijke keuzes maken en je koers op voorhand bepalen. Dat betekent niet dat je niet creatief mag zijn. Het gaat er gewoon om dat je grondig marktonderzoek doet zodat je op het juiste moment bepaalde codes kunt breken. Je bakent goed af en je bepaalt de doelstellingen die je wil bereiken.”

“Veel heeft te maken met hoe je je promotie aanpakt, de hele marketing errond. Je moet je boodschap vertalen en begrijpbaar maken voor de doelgroepen die je wil bereiken. Daarnaast is het ook cruciaal om op voorhand je eigen grenzen en regels te bepalen. Zo kom je niet in de verleiding om dingen te doen die je aanvankelijk niet wou, puur uit enthousiasme of uit angst dat je een bepaalde kans niet meer zult krijgen. Weet zeer goed onder welke omstandigheden je wil werken en communiceer deze ook duidelijk.”

Preparation is key?

“Absoluut. Wees voorbereid op alles. Toen ik nog bezig was met ‘So You Think You Can Dance’ had ik al een eerste manuscript klaar liggen. Mijn filosofie is: als je wacht op een deal, dan ben je eigenlijk al te laat. Zorg te allen tijde dat je volgende project klaarligt in je lade, dat je proactief handelt. Wacht dus niet op de vraag van een andere partij, maar zorg dat wat ze willen al klaar is. Afhankelijk zijn van je omgeving, vind ik zeer gevaarlijk. Creëer dus zelf opportuniteiten door er klaar voor te zijn. Bijna al mijn projecten zijn niet gestart van een vraag, maar vanuit mezelf.”

Hoe hou jij de balans tussen het koesteren van je passie enerzijds en de rekeningen betalen anderzijds?

“Je passie heeft eerst en vooral de bestaansreden om jou gelukkig te maken. Zo simpel is het. Dan pas komt het financiële gegeven. Er is niets mis mee om je passie zuurstof te geven door bijvoorbeeld een halftijdse job aan te nemen.”

“Waar we vaak de mist ingaan, is als we denken dat we per se een maandloon moeten overhouden aan onze passie. Die financiële doelstelling niet halen, zou betekenen dat we niet goed bezig zijn, dat we falen om van onze passie onze job te maken. Terwijl ‘succes’ een hoogstpersoonlijk iets is en afhankelijk van ieders persoonlijke situatie en leven. De grootste fout is om te snel te proberen geld uit je passie te halen, want dan zorg je ervoor dat je je passie associeert met stress. Een passie is geen cash cow.”

“Echter, het emotionele aspect betekent niet dat er geen analytische kant aan het verhaal is. In een succesvolle artistieke carrière, is het administratieve minstens even belangrijk. Ook onderhandelen is belangrijk. Soms moet je zaken contractueel gewoon beter aanpakken. Veel mensen onderschatten het effect daarvan.”

Dat analytische, hoe uit zich dat precies in jouw métier?

“Zoals ik hierboven al zei: doe grondig marktonderzoek. Als auteur moet je bijvoorbeeld bepalen op welke plek je je in het literaire landschap bevindt. Wat betekenen mijn boeken in het boekenlandschap? Wat heb ik te bieden aan mijn lezerspubliek? Probeer ook de waarde van je werk te bepalen. Dat is een moeilijke oefening maar niet onhaalbaar. De ervaring van de consument is heel subjectief, de ervaring van de producent is veel minder subjectief. Ik kan op zich bepalen hoe lang ik aan een boek werk, in werkuren.”

Meten is weten?

“Zo valt het inderdaad wel samen te vatten. Ik ben op een bijna obsessieve manier bezig met dingen te meten. Hoe goed scoort een post op sociale media, wie bereik ik? Net die aandacht voor de cijfertjes wapent me voor een volgende meeting of pitch. Het zorgt ervoor dat ik sterker in mijn schoenen sta.”

Benieuwd naar de volledige podcastaflevering met Ish Ait Hamou? Beluister de aflevering via: