Deze styliste werd na haar 40ste ondernemer in de uitvaartsector: “De commerciële omgeving gaf me geen voldoening meer, ik miste zingeving”

Trøst-founder Vanessa Boel (© Caroline Monthaye)

Begin 2020 zei Vanessa Boel (44) na vele jaren vaarwel aan de sector van design, fashion en retail. Die commerciële omgeving gaf haar geen voldoening meer. Ze miste zingeving en wilde op een ander niveau iets betekenen voor mensen. Boel schoolde zich bij en biedt vandaag met Trøst op een originele manier meerwaarde in de uitvaartwereld. “Ik krijg zeer veel dankbaarheid voor wat ik doe. Mensen die mij niet kennen, geven mij al hun vertrouwen: voor mij is dit de mooiste job die er is.”

Veel twijfels

Na haar studies beeldende kunst aan Sint-Lucas Gent (vandaag LUCA School of Arts) begon Vanessa Boel als ontwerpster te werken in de mode- en retailsector. “Styling, stoffen selecteren, kledij ontwerpen en maken: ik deed het allemaal heel graag en kreeg bij mijn verschillende werkgevers, waaronder JBC en Veritas, veel ruimte om zelf projecten op te starten met een duurzame en sociale insteek. Ja, ik heb altijd al een zekere zin gehad om dingen te verwezenlijken en daarmee een verschil te maken”, vertelt ze.

Jarenlang haalde Boel veel voldoening uit haar job, tot het rond haar veertigste - “misschien was het mijn midlife?” - begon te wringen. In haar werkomgeving stonden geld, consumeren en resultaten centraal. “Ik kon dit niet langer verzoenen met mijn persoonlijk streven naar duurzaamheid en meerwaarde. Er ontstond een gevoel van leegte en gemis. Hoe meer ik begon na te denken, hoe duidelijker het me werd waar ik écht voldoening uit haal: samen mooie dingen bereiken, mensen inspireren en positiviteit delen.”

Boel voelde dat het tijd was om een andere richting uit te slaan, maar bleef niettemin met heel wat twijfels zitten. “Ik zat in een gouden kooi met een mooi loon, een bedrijfswagen,… Bovendien had ik fijne collega’s en kreeg ik altijd veel kansen van mijn werkgever”,legt ze uit. Een aantal gebeurtenissen bracht alles echter in een stroomversnelling. Het overlijden van haar grootvader in 2019 deed haar inzien dat doodgaan ook iets heel moois kan zijn. “Hij is zachtjes heengegaan in het woonzorgcentrum waar hij verbleef. Ik hield hem vast en voelde zijn laatste energie. Een bijzondere ervaring”, vertelt ze daarover.

Nieuwe wereld

Toen brak 2020 aan. Na een CEO-wissel en enkele reorganisaties bij haar werkgever, werd Boel ontslagen. Aangezien ze voordien al aan het twijfelen was maar de stap zelf niet durfde zetten als alleenstaande mama, beschouwde ze dit ontslag als een cadeau: eindelijk had ze tijd om goed na te denken over wat ze wilde doen. Kort daarna werd ze door haar dochter - ze heeft er twee, inmiddels 18 en 20 jaar oud - geïnterviewd voor een schooltaak. “Ze vroeg me hoe ik dacht over de dood, en wat als ik plots zou sterven? Dat was weer zo’n kantelmoment. Ik besefte dat, hoezeer ik ook hou van het leven en alle mensen rond mij, ik niet meer bang was om dood te gaan. Vroeger was dat anders, maar ik voelde dat die angst weg was.”

Het zette haar aan om zich te verdiepen in alles wat met dood, rouw en afscheid te maken heeft. Een artikel over een uitvaartonderneming in Londen die het anders aanpakt, wakkerde haar interesse verder aan. Boel ging op onderzoek en een nieuwe wereld ging voor haar open. Nadat ze een opleiding uitvaartbegeleider volgde in Nederland, richtte ze in september 2021 Trøst op.

“Ik ben er gewoon voor gegaan. Veel financiële reserves had ik op dat moment niet, maar ik was ervan overtuigd dat ik echt een verschil kon maken in de uitvaartsector. Ik ben iemand die graag projecten op poten zet en zaken in handen neemt, dus ik vertrouwde erop dat het me zou lukken”, vertelt Boel, die zich van in het begin omringde met de juiste mensen.

Het is een les die ze aan andere ondernemers wil meegeven: “Ga op zoek naar mensen die jou aanvullen. Je kan niet alles weten of in alles goed zijn. Het is geen schande om dat toe te geven en om hulp te vragen aan anderen. Zo heb ik zelf al veel gehad aan Nederlandse collega’s die al een heel eind verder staan dan wij in België. En Unizo, waar ik bij aangesloten ben, is een klankbord om ideeën af te toetsen en vragen te stellen. Ook bij mijn lief en vrienden die zelf een bedrijf hebben, ga ik vaak te rade.”

Taboe doorbreken

‘Trøst’ is het Noorse woord voor ‘troost’. Je spreekt het uit als ‘trust’, dus ook het Engelse ‘vertrouwen’ zit erin. De naam geeft perfect de missie weer van Trøst: afscheid nemen, doodgaan en rouwen warmer en betekenisvoller maken. De onderneemster wil tonen dat een uitvaart ook anders kan dan wat we gewoon zijn. “Er hangt zoveel taboe rond de dood en verdriet. Mensen praten er niet graag over en schermen zich ervan af. Alles moet altijd leuk zijn maar in het leven gaat het niet zo, en dat is oké. Het is beter om de dood en verdriet te omarmen. Er zit veel schoonheid in, als je je daarvoor openstelt.”

In de traditionele uitvaartsector ziet Boel te veel grijs en zwart, en vaak verloopt alles formeel, onpersoonlijk en met heel veel protocol. Daar biedt zij met Trøst een warm tegengewicht voor: “In het leven zijn we op zoek naar schoonheid op alle mogelijke manieren - in onze kleren, onze woning en ga zo maar verder - dus waarom niet in het afscheid nemen van een dierbare?”

Ze is ervan overtuigd dat afscheid nemen extra troostend werkt als het op een persoonlijke manier gebeurt. Doordat de nabestaanden achterblijven met een warm gevoel, hebben ze vaak minder nazorg en bijkomende therapie nodig. “De tradities zijn er en ik ben niet tegen een traditionele uitvaart, laat dat duidelijk zijn. Maar ik vind het belangrijk om families te informeren dat er ook andere mogelijkheden zijn, want vaak weten ze dit gewoon niet.”

Geen grijs pak

Beschouwt ze zichzelf als een begrafenisondernemer, een term met een ietwat stoffig en oubollig imago? “Een ondernemer in de uitvaartsector ben ik zeker wel, maar geen begrafenisondernemer zoals de meeste mensen dit kennen. Mij zal je nooit in een grijs pak en met een uitgestreken gezicht bij de mensen zien gaan”, zegt de onderneemster met een knipoog.

“Ik noem mezelf liever een vernieuwende uitvaartbegeleider. Want dat is wat ik doe: mensen begeleiden en meegaan op hun pad, op hun tempo. Ik organiseer de uitvaart van a tot z. Sommige mensen organiseren graag zoveel mogelijk zelf, terwijl anderen veel uit handen geven. Voor Trøst maakt dit niet uit: ik ben flexibel. Het belangrijkste is dat de familieleden zich praktisch en emotioneel gesteund voelen, dat ik ze in hun kracht kan zetten en ze op de meest ideale manier afscheid kunnen nemen. Door mijn grote betrokkenheid en de vrijheid die ik bied, maak ik het verschil”, legt Boel uit, die ook opleidingen, lezingen en inspiratiedagen organiseert rond rouw en afscheid.

Ze kiest naar eigen zeggen zoveel mogelijk voor lokaal, sustainable en verantwoord in de producten die ze gebruikt - van een duurzame lijkwade tot een vegetarische rouwmaaltijd - en in de partners met wie ze samenwerkt (bijvoorbeeld rouwtherapeuten, producenten van lijkwaden, bloemisten,…). “Duurzaamheid vind ik heel belangrijk. Het is toch mooi dat je op het einde van je leven nog iets kan teruggeven aan de planeet?”

Bewust laagdrempelig

Hoe komen de mensen tot bij Trøst, willen we graag weten van de zaakvoerster. “Door mijn vroegere werkervaringen in de mode en de retail weet ik goed hoe marketing werkt en wat je kan doen om je bedrijf, merk of dienst onder de aandacht te brengen”, antwoordt Boel. “Ik pak het bewust anders aan omdat ik de drempel zo laag mogelijk wil houden. Vrijwel gelijktijdig met mijn opstart ben ik in alle transparantie beginnen communiceren via Instagram. Al snel kwamen er wat volgers, ik merk dat veel mensen open staan voor wat ik doe. Daar ben ik dus zeer actief op en sinds vorig jaar is er ook een uitgebreide website met heel veel informatie. Samen met de bestickering van mijn fiets, een gedrukte TRØST-gids en kaartjes is dat voorlopig alles wat ik doe qua marketing.”

Haar eerste klant herinnert Boel zich nog alsof het gisteren was. “Een Antwerpse familie die een Nederlandse collega naar mij had doorverwezen. Ik vond het enorm spannend en het ging dan ook gepaard met redelijk wat stress… Maar van zodra ik bij de mensen binnenkwam, ervaarde ik een zee van rust. Ik kreeg heel veel vertrouwen, het was een heel fijne eerste ervaring”, klinkt het.

Intussen bestaat Trøst anderhalf jaar en heeft Boel al een dertigtal families begeleid. “De zaken lopen goed. Ik neem niet te veel werk aan omdat ik alles tot in de details en met veel zorg wil doen. De meesten komen via-via bij mij terecht. Tevreden klanten zijn de beste ambassadeurs”, zegt ze.

Die ambassadeurs zijn niet enkel jonge mensen, zoals Boel in eerste instantie had verwacht. “Ik ben er zelf wat van geschrokken hoe groot de interesse is: het gaat breder dan de doelgroep die ik vooropgesteld had. Dit toont aan dat steeds meer mensen op zoek naar een uniek afscheid op maat, dat het niet altijd ‘volgens het boekje’ moet zijn. Uniek wil trouwens niet zeggen dat het met veel toeters en bellen moet zijn. Eenvoudig kan ook, zolang het maar is zoals de mensen zelf willen”, zegt ze.

Nog steeds overweldigd

Wat brengt de toekomst voor Trøst? “Uiteraard ben ik ambitieus, dat is ook logisch als ondernemer. Ik droom ervan om opleidingen, workshops en troostdagen te organiseren op grotere schaal. Misschien richt ik ooit een Trøst-huis op, waar ik mensen met een verschillende expertise samenbreng om troost te bieden en verbinding te creëren… Als het goed blijft lopen, zal ik wellicht op termijn een medewerker nodig hebben. Het zal sowieso een uitdaging zijn om het evenwicht te bewaren tussen groeien en de persoonlijke begeleiding blijven bieden waarmee Trøst zich onderscheidt.”

Momenteel voelt de onderneemster nog geen nood om fors te groeien: ze wil nu vooral ervaring opdoen en alle kansen nemen die ze krijgt. “Ik krijg ontzettend veel voldoening van de warmte die mensen mij geven en de meerwaarde die ik elke dag kan en mag brengen. In ‘echte’ verbinding gaan met mensen, vind ik heel mooi. Bij mijn eerste begeleiding was ik daar echt door overweldigd, en het blijft zo…”

“Weet je, als werknemer mag je al blij zijn dat je één keer per jaar een schouderklopje krijgt. Mensen die mij niet kennen, laten mij toe in een toch wel intieme setting en geven mij al hun vertrouwen: voor mij is dit het mooiste beroep ter wereld.”