Steeds meer grote bedrijven investeren in start-ups om zelf sneller te kunnen innoveren. Maar corporate venturing is voor alle duidelijkheid geen eenrichtingsverkeer, het is een samenwerking waar beide partijen beter van worden. Omar Mohout, Entrepreneurship Fellow bij Sirris en juryvoorzitter van de Bizon corporate venturing awards, legt uit wat de grootste voordelen zijn van corporate venturing.
“Bedrijven die al langer meegaan zijn doorgaans stabiel maar wel wat log en traag”, aldus Omar Mohout. “Ze dragen een boeiende geschiedenis mee maar vaak zijn sommige processen en systemen verouderd, doordat ze nog teruggaan naar beslissingen uit het verleden. Vergelijk het met een tanker: zo’n schip is zeer stabiel maar tegelijk ook log. In diezelfde context kan je start-ups vergelijken met speedboten: die zijn minder stabiel maar wel een pak sneller en veel meer wendbaar. Om de troeven van tankers en speedboten te combineren, kun je dus een samenwerking aangaan: een corporate venture.”
Versnelling in de markt bijbenen
Mohout ziet in de markt steeds meer animo rond corporate venturing en dat verbaast hem niet: “De markt versnelt, vooral door nieuwe technologieën en mogelijkheden zoals het Internet of Things, Artificial Intelligence, Virtual Reality en Blockchain. Alles evolueert nu zo snel en er zijn voortdurend zoveel nieuwe ontwikkelingen dat geen enkel bedrijf alles op eigen houtje kan uitproberen. Wanneer je als mature onderneming dus efficiënt wil innoveren, moet je samenwerken met kleinere bedrijven die zich al op zo’n baanbrekende technologie toeleggen.”
De twee partijen in de corporate venture verkleinen hun risico’s en kunnen elkaar versterken
Dat de samenwerking een win-win moet zijn, is voor Omar Mohout duidelijk. “De twee partijen in de corporate venture verkleinen hun risico’s en kunnen elkaar versterken”, zegt hij. “De samenwerking moet altijd gericht zijn op groei voor beide partijen, anders heeft het geen zin. Bovendien krijgt die onderneming door de samenwerking met een innovatieve start-up ook de kans om zijn eigen bedrijfscultuur in versneld tempo te veranderen en meer ‘agile’ te maken.” “De start-up op zijn beurt kan dan weer een schaalvergroting realiseren door de samenwerking met een gevestigde waarde: het jonge bedrijf krijgt via de corporate venture toegang tot operationele expertise, een groter netwerk en nieuwe markten. De transformerende samenwerking van Bizon-laureaat Esoptra met Vinçotte is daar een mooi voorbeeld van.”
Twee bedrijfsculturen verzoenen
Natuurlijk is het niet altijd evident om succesvol samen te werken wanneer twee bedrijfsculturen zo verschillend zijn. “Soms botst het eens”, geeft Omar Mohout toe. “Het is met twee bedrijven zoals in elke relatie. Zo moet je als groter bedrijf ‘jaloezie’ vermijden: de start-up moet nog altijd de mogelijkheid hebben om samen te werken met andere ondernemingen, dikwijls concurrenten, en moet ook zijn eigenheid en autonomie kunnen behouden.”
Zo’n corporate venture is vergelijkbaar met daten. Eerst heb je contact met veel potentiële kandidaten en uiteindelijk kies je de beste om mee te trouwen
Maar hoe begin je dan aan zo’n corporate venture en hoe vind je het bedrijf waarmee je de beste ‘match’ hebt? “Dat is te vergelijken met daten”, stelt Mohout. “Eerst heb je contact met heel veel potentiële kandidaten, daarvan houd je er een klein aantal over die je persoonlijk leert kennen en uiteindelijk kies je de beste om mee te trouwen. Ook in corporate venture teken je een overeenkomst en vraag je een zekere exclusiviteit, zonder verstikkend te zijn. Typisch zijn er honderd kandidaten nodig om tot een huwelijk te komen.”
Samenwerking op lange termijn
De samenwerking in een corporate venture is in principe iets voor de lange termijn en kan na verloop van tijd natuurlijk veranderen. “Een overname is zeker niet altijd het einddoel”, verduidelijkt Mohout. “Soms gebeurt dat wel, maar het kan ook interessanter zijn om via corporate venturing te blijven samenwerken: als de start-up ook voor andere bedrijven werkt, blijft de technologie meestal sneller evolueren.”
“Na een overname is het dus voor de overnemer belangrijk om ervoor te zorgen dat de voordelen van het jonge bedrijf – het frisse, innoverende, ondernemende en wendbare – niet verloren gaat in het grotere geheel.”
Innovatie in twee richtingen
Volgens Omar Mohout is het dus vaak interessanter om niet te mikken op een overname of respectievelijk een verkoop maar wel op de creatie van een soort ecosysteem waardoor bedrijven hun groei versnellen. “Als gevestigde onderneming innoveer je via corporate venturing in twee richtingen: je innoveert naar buiten uit, bijvoorbeeld door nieuwe producten of diensten op de markt te brengen, maar je trekt innovatie ook naar binnen in je bedrijf. Er is nu eenmaal veel meer kennis buiten de bedrijfsmuren dan binnen. Ook de meest innovatieve bedrijven zoals Google beseffen dat heel goed: het is altijd een en-en-verhaal.”
Het gaat zeker niet altijd om heel grote ondernemingen die prille starters onder de arm nemen. De ‘gevestigde waarde’ kan evengoed een kmo zijn
Een mooi voorbeeld is de samenwerking tussen Colruyt en Robovision, één van de laureaten van de Bizon corporate venturing awards. Robovision ontwikkelde een slimme camera die op basis van AI werkt om groenten en fruit automatisch te herkennen aan de kassa. “Colruyt zou voor zo’n project misschien zelf mensen aan het werk kunnen zetten maar Robovision heeft alle expertise in huis opgedaan in een veelvoud aan soortgelijke projecten, veel meer dan Colruyt ooit kan uitvoeren.”
Corporate venturing: ook voor kmo’s
Opvallend bij de huidige corporate venturing-trend is dat bedrijven uit alle sectoren ervoor kiezen. Ook gaat het zeker niet altijd om heel grote ondernemingen die prille starters onder de arm nemen. De ‘gevestigde waarde’ kan evengoed een kmo zijn. “Het gaat om innovatie en dat is voor elke onderneming belangrijk”, verklaart Omar Mohout.
“Voor kmo’s is het ook extra interessant dat ze via een corporate venture heel wat extra kennis kunnen inzetten zonder aanwervingen. Ook de jongere bedrijven zijn er in verschillende soorten en maten. Soms zijn het echte starters maar het kunnen ook scale-ups of spin-offs zijn. Vaak zijn ze de ideefase al voorbij.”
“Een samenwerking aangaan op basis van een concept is voor de andere partij ook meer onzeker. Ook hier is alles natuurlijk afhankelijk van hetgeen de twee bedrijven zelf verkiezen. Zo ging Telenet louter op basis van een idee een samenwerking aan met The Park, dat nu op verschillende locaties VR-spelzones uitbouwt. The Park is trouwens ook één van de Bizon-laureaten. Ook Alberts, een andere Bizon-laureaat, is gestart met een origineel maar uiterst complex idee waarbij verschillende grote tot heel grote bedrijven hun schouders onder gezet hebben.”
Wil je graag weten wie de Bizon corporate venturing award gewonnen heeft? Neem dan een kijkje op de website en wie weet ga jij volgend jaar met de award naar huis!
De Bizon corporate venturing award is een initiatief van Bizidee en KPMG om corporate venturing te promoten en bij te dragen aan een positief en innovatief ondernemersklimaat in Vlaanderen.