Funding is méér dan de typische VC die durfkapitaal in start-ups en scale-ups steekt. Founders laten nog veel kansen schieten, merken ze bij The Factory, het innovatieteam van EY. Experts Jelle Jacobs en Johny Waterschoot zoomen in op vier fundingbronnen die volop in opmars zijn, maar die bij veel start-ups en scale-ups nog onontgonnen terrein zijn. “Onbekend maakt onbemind. Maar afhankelijk van de groeifase waarin je onderneming zich bevindt, moet je als founder diep en breed genoeg naar de fundingopties kijken.”
Bij The Factory hebben ze het fundinglandschap op korte tijd radicaal zien veranderen. “Een paar jaar geleden moesten start-ups alle mogelijkheden uitputten om een paar honderdduizend euro bij elkaar te krijgen. Vandaag is 1 miljoen euro zelfs in de vroegste fase niet eens zo uitzonderlijk meer. Het gevolg is wel dat de founders vaak door de bomen het bos niet meer zien.”
“Ze zijn ook heel erg gefocust op de typische VC’s, de investeringsfondsen die durfkapitaal in start-ups steken”, vult Waterschoot aan. “Er zijn heel wat alternatieven om geld op te halen om groei te financieren, maar die blijven nog te vaak onder de radar. Het is onze rol om ook andere financieringsbronnen onder de aandacht van start-ups en scale-ups te brengen, en hen te helpen bepalen welk type investeerder ze nodig hebben.”
Onbekend maakt onbemind. Zo laten start-ups en scale-ups kansen liggen, merken Jacobs en Waterschoot. Ze willen vier financieringsbronnen onder de aandacht brengen die volop in opmars zijn. Daar zit laaghangend fruit tussen, maar ook toekomstmuziek.
1) Europese subsidies: verrassend eenvoudig
De meeste start-ups weten volgens Waterschoot wel dat ze beroep kunnen doen op subsidies. “Maar ze kijken vaak niet verder dan de eigen regio en de Vlaamse subsidies van VLAIO. Ook Europa investeert de laatste jaren massaal in innovatie en ondernemerschap om de strijd aan te gaan met de Amerikaanse en Chinese techbedrijven. Tientallen programma’s subsidiëren start-ups en scale-ups. Vaak zijn die opgezet rond specifieke technologieën: robotica, blockchain, AI,… Je moet de projectoproepen goed in de gaten houden, want ze zijn meestal tijdsgebonden en er zijn dus deadlines aan verbonden. Maar je kan er als start-up of scale-up al snel 50.000 tot 150.000 euro mee ophalen. En dan krijg je er bij veel subsidieprogramma’s ook nog eens een deel coaching bij.”
De meeste start-ups weten wel dat ze beroep kunnen doen op subsidies. Maar ze kijken vaak niet verder dan de eigen regio en de Vlaamse subsidies van VLAIO.
Europa heeft de reputatie van een complex bureaucratisch kluwen te zijn, maar dat valt volgens Waterschoot goed mee als het over subsidies aanvragen gaat. “Dat is eigenlijk verrassend eenvoudig. Om subsidieprogramma’s op te zetten, werkt Europa vaak in consortia samen met andere organisaties. Die projectoproepen zijn veel flexibeler, waardoor de papierwinkel beperkt blijft voor start-ups.”
2) Crowdlending en equity based crowdfunding: kapitaal, marketingcampagne en validatie
Met crowdfunding sla je drie vliegen in één klap, legt Jacobs uit. “Je haalt kapitaal op, een crowdfundingcampagne is ook meteen een uitstekende marketingcampagne, en je kan een product of dienst snel testen en valideren. Bij crowdfunding denken veel start-ups vooral aan platformen als Kickstarter. Daar gaan jouw eerste klanten betalen voor een product dat ze pas een tijd later ontvangen. Met de opbrengst van de crowdfunding kan je dan de ontwikkeling of de productie van jouw idee financieren. Maar er zijn nog andere manieren van crowdfunding, waarbij je ook grotere bedragen kan ophalen.”
Een crowdfundingcampagne is ook meteen een uitstekende marketingcampagne, en je kan een product of dienst snel testen en valideren
“Equity based crowdfunding is aan een opmars bezig. Wie in een onderneming investeert, wordt dan meteen voor een klein deeltje eigenaar. In een vroeg stadium is dat moeilijk, want dan kan je nog geen waardering op een start-up plakken. Je kan dan eerst voor crowdlending kiezen, waarbij mensen geld lenen. Op het moment dat het wél mogelijk is om de start-up te waarderen, kan die lening dan worden omgezet in aandelen. Founders die bang zijn om de controle over hun start-up te verliezen, kunnen op hun twee oren slapen: bij equity based crowdfunding krijgen de investeerders meestal geen stemrecht. Ze kunnen wel stemmen of ze bij een nieuwe kapitaalronde aandelen verkopen of meestappen in de kapitaalsverhoging, maar ze gaan zich niet moeien met de strategie van de onderneming.”
3) Revenue-based funding: extreem vriendelijk voor founders
Revenue-based funding komt uit de Verenigde Staten overgewaaid, en is ook in de UK en Nederland aan een veroveringstocht begonnen. “Het principe is eenvoudig: investeerders geven een lening aan start-ups of scale-ups in ruil voor een deel van de toekomstige omzet”, verduidelijkt Jacobs. “Je betaalt als ondernemer niet zoals bij de bank elke maand een vast bedrag af, maar een vast percentage van je omzet. In de VS is deze vorm van funding bijzonder populair. Ze is enorm founder-friendly: je hebt niet de vaste aflossingen van een banklening, maar je hebt ook geen VC’s die aandelen verwerven. Je blijft zelf 100 procent eigenaar van jouw onderneming.”
“Revenue-based funding is vooral interessant voor start-ups of scale-ups die al een product-market fit hebben”, benadrukt Waterschoot. “Er zijn al klanten, er is al omzet. Aan de andere kant van de oceaan doen grote bedrijven als Amazon en Shopify ondertussen zelf al aan dit soort funding. Er zijn Nederlandse fondsen die naar de Belgische markt kijken, maar ik ben ervan overtuigd dat er een gat in de markt is voor Belgische fondsen die start-ups revenue based funding aanbieden.”
4) SPAC’s: de nieuwe beurshype
Afwachten of het met de Special Purpose Acquisition Company – kortweg SPAC - ook zo’n vaart zal lopen, maar de nieuwe beurshype maakt razendsnel furore. “Je moet een SPAC eigenlijk zien als een lege beursschelp”, licht Waterschoot toe. “Die heeft geen operationele activiteiten. Beleggers pompen geld in een SPAC puur op basis van de reputatie van de investeerders of het management, maar ze weten niet waar dat geld voor dient. De SPAC gebruikt die blanco cheque om een groeibedrijf over te nemen en publiek op de beurs te noteren.”
Een beursgang is een lang en complex proces. Als een beloftevolle scale-up deel uitmaakt van een SPAC die al op de beurs genoteerd is, kan die beursgang veel vlotter en veel sneller gebeuren
“Een beursgang is een lang en complex proces. Als een beloftevolle scale-up deel uitmaakt van een SPAC die al op de beurs genoteerd is, kan die beursgang veel vlotter en veel sneller gebeuren. Vandaag zijn er niet veel Belgische techbedrijven die naar de beurs trekken, al deed Unifiedpost het dit jaar wel. En in de VS waren er met Airbnb en DoorDash twee beursgangen die heel veel aandacht kregen. Dus wat nu nog niet is, kan misschien de komende jaren ook voor Belgische ondernemingen komen.”
Op zoek naar alternatieve financieringsbronnen voor jouw start-up of scale-up? Boek hier een gratis intake-gesprek met een EY expert.
