Joris Vanhove, partner SDM-Valorum
Veel ondernemers werken tientallen jaren keihard om de waarde van hun onderneming op te bouwen, om die dan net voor hun pensioen te verzilveren door het bedrijf te verkopen. Maar het is risicovol om op één paard te wedden. Als buitenbeentje in de wereld van corporate finance pakt SDM het anders aan, vertelt partner Joris Vanhove.
SDM heeft de voorbije jaren een grondige metamorfose ondergaan, vertelt Joris Vanhove. “Klassieke corporate finance begeleidt ondernemers naar een exit, naar de verkoop van hun bedrijf. Die aanpak is puur transactioneel. Wij zijn een totaal ander type van speler geworden. Wij focussen ons op de rol van een ondernemer als aandeelhouder.”
“Een ondernemer heeft vandaag meestal geen gebrek aan financiële adviseurs. In zijn bedrijf heeft hij accountants, revisors, misschien lopen er ook nog een paar consultants van een van de Big Four rond. Voor zijn privévermogen heeft hij een aparte beheerder. Maar niémand van al die adviseurs neemt de rol van de ondernemer als aandeelhouder onder de loep. Bij wie kan je terecht voor het beheer van het grootste aandeel in de portefeuille? Die nood vullen wij in.”
Veel ondernemers hebben 80 procent of zelfs nog meer van hun vermogen in hun bedrijf zitten. Als je op de beurs 80 procent van je vermogen zou beleggen in aandelen van één bedrijf zou iedereen je gek verklaren
“In veel kmo’s zit het eigenaarschap en dus ook het aandeelhouderschap geconcentreerd bij één persoon. Dat onevenwicht is niet goed voor de ondernemer. Het betekent dat veel ondernemers 80 procent of zelfs nog meer van hun vermogen in hun bedrijf hebben zitten. Als je op de beurs 80 procent van je vermogen zou beleggen in aandelen van één bedrijf zou iedereen je gek verklaren. Toch doen veel ondernemers dat met aandelen van hun eigen bedrijf. Het is ook geen gezonde situatie voor de onderneming. Als het aandeelhouderschap meer verdeeld is, kan dat vaak ook leiden tot een bredere blik en betere beslissingen.”
Niet alle eieren in één mandje leggen
SDM wil volgens Vanhove een ommekeer creëren in de manier waarop ondernemers naar hun eigen toekomst en die van hun bedrijf kijken. “Vroeger was het simpel: een ondernemer bouwde tot zijn 65ste aan zijn onderneming, om die dan te verkopen. Dat is eigenlijk een bijzonder risicovolle benadering.”
“Als we net in een recessie zitten op het moment dat je die prachtige onderneming wil verkopen, dan heb je pech. Ofwel stel je de verkoop uit en ga tegen je zin nog een tijdje door, ofwel verkoop je je bedrijf voor te weinig geld en zie je een deel van je opgebouwde waarde in rook opgaan.”
“Dertig jaar lang iets opbouwen en dan hopen op een waardering die al die inspanningen van de voorbije dertig jaar valideert, dat is niet evenwichtig. Daarom gaan wij inbreken in dat klassieke patroon. We gaan niet alle eieren in één mandje leggen en dertig jaar toewerken naar dat ene moment. We laten niet alles afhangen van de exit, maar we gaan op regelmatig tijdstippen de opgebouwde waarde verzilveren en geld naar het privévermogen overbrengen. Niet pas wanneer ze al snakken naar hun pensioen, maar al op het moment dat ze nog volop actief zijn in hun onderneming.”
“Vroeger werden we pas ingeschakeld op het einde van de rit, wanneer het ondernemersverhaal bijna aan zijn einde toe was. Vandaag zitten we veel vroeger in dat ondernemerstraject en gaat onze rol ook veel verder. We zijn aanwezig op verschillende kantelpunten en mijlpalen in het groeiproces van een ondernemer en zijn onderneming.”
Smart deals en co-ownership
Om de waarde van ondernemingen proactief veilig te stellen, dokterde SDM zelf een product uit: de Smart Deal. “Die Smart Deal is een oplossing voor ondernemers om hun bedrijf naar de markt te brengen, terwijl ze toch zelf aan het stuur blijven zitten”, legt Vanhove uit.
“We krijgen vaak ondernemers over de vloer die nog tonnen goesting hebben om te ondernemen, maar die niet willen wachten tot hun pensioen om eens te cashen. Met onze Smart Deals willen we die twee doelstellingen verzoenen. Andere Smart Deal ondernemers uit ons netwerk stappen mee in het kapitaal van de onderneming. Zo versterken we het aandeelhouderschap, zonder dat ondernemers de sleutels van hun eigen bedrijf uit handen moet geven.”
“De Smart Deals werken trouwens in twee richtingen. De ondernemer kan ook een deel van zijn vermogen onderbrengen door te investeren in andere Smart Deal-bedrijven. We creëren een ecosysteem van ondernemers die in elkaars bedrijven investeren, en elkaar helpen groeien. We willen ondernemers de transitie laten maken van risicovolle ondernemer die het leeuwendeel van het vermogen in één aandeel heeft, naar een gediversifieerde portefeuille waar hun eigen bedrijf steeds het referentieaandeel zal blijven.”
Vanhove ziet dat ook medewerkers steeds vaker aandeelhouders worden. “Dat co-ownership is aan een opmars bezig. Ook bij kmo’s. Bedrijven hebben het heel moeilijk om talent aan te trekken. Als ze dan goeie mensen vinden, willen ze die ook houden. Dat kan je doen door hen in het kapitaal van de onderneming te betrekken. Je verankert je mensen, en je geeft hun engagement een boost zo krijg je een oprechte corporate identity.”
“Wij hebben hier bij SDM een bijzonder divers team, met mensen van verschillende generaties. Vier twintigers hebben al de kans gekregen om mee aandeelhouder te worden. We hebben zelf een Smart Deal constructie op ons bedrijf gemonteerd en ik ervaar de toegevoegde waarde van dat co-ownership elke dag.”
“We hebben veel positieve conflicten, ideeën mogen volop clashen. Zo maak je je onderneming futureproof: verschillende generaties leren van elkaar en dagen elkaar uit. Het draagvlak wordt groter en we moeten ons geen zorgen maken over de spreekwoordelijke achterdeur.”
No cure, no pay
Twee pijlers staan centraal in de manier van werken van SDM, vertelt Vanhove. “We begeleiden ondernemers als ondernemer. We werken volgens het ‘no cure, no pay’ principe. We factureren nooit per uur. Vertrouwen is de essentie van ons vak, ons model laat ons toe om te investeren in persoonlijke relaties met ondernemers.”
"We hebben hier in ons hoofdkwartier in Antwerpen recent een verdieping bovenop onze kantoren gezet: we noemen die het Smart Level. Die verdieping is exclusief voorbehouden voor onze klanten. We kunnen er in alle rust lunchen of dineren en het verhaal van een ondernemer leren begrijpen.”
“Vanmiddag zaten we bijvoorbeeld samen met een jonge onderneming die in de Deloitte Fast 50 van snelst groeiende technologiebedrijven staat. Die ondernemers worden overstelpt met voorstellen van investeerders en bedrijven, ze worden langs alle kanten benaderd. Wij schetsen hen dan in alle rust alle opties die ze hebben, zodat ze de juiste beslissing kunnen nemen om hun onderneming verder te doen groeien.”
Naast de menselijke benadering zweert SDM ook bij doorgedreven sectorkennis. “Veel ondernemers kennen hun eigen markt niet goed. Ze zien alleen hun eigen onderneming, en ze worden daar zo door opgeslorpt dat ze niet altijd merken wat er rondom hen gebeurt. De helikopterblik ontbreekt. Wij zien in uiteenlopende sectoren veel verschillende bedrijven, dus wij hebben die helikopterblik wel.”
“Als onze expert een metaalfabriek binnenstapt, ziet hij in één oogopslag dat het machinepark nog niet uit fiberlasers bestaat en minder waard zal zijn. Hoeveel financiële experts zouden dat opmerken? Of überhaupt af en toe in een fabriek komen? Financiële expertise is maar één deel van de puzzel. Elke industrie is anders, zonder specifieke sectorkennis kan je nooit de beste deal uit de brand slepen.”