Klimaatverandering aanpakken: dit Antwerps bedrijf toont initiatief met ontharding en hergebruik van regenwater

Erik Stuer, gedelegeerd bestuurder van De Vree

Vlaanderen blijft zijn bodem in ijltempo verharden, terwijl net de omgekeerde beweging nodig is als we het effect van de klimaatverandering - overvloedige regenval, langdurige droogtes, hevige bosbranden, waterbommen, … - willen opvangen. Om die reden lanceert en ondersteunt stad Antwerpen verschillende initiatieven rond ontharding, opvang en hergebruik van regenwater en vergroening. Eén Antwerps bedrijf dat hier alvast een voortrekkersrol in speelde, is De Vree, al 85 jaar gespecialiseerd in de productie van vulmachines voor (voornamelijk) de verfindustrie. Zij besloten met name hun parking aan te pakken.

“We waren dat al langer van plan, onze parking was erg verouderd en sterk verhard – ze bestond voornamelijk uit asfalt en beton”, vertelt Erik Stuer, gedelegeerd bestuurder van De Vree. “Ja, we hadden wel wat groen in de vorm van een stukje bos met populieren, maar ook dat was stilaan aan vernieuwing toe: de bomen waren echt einde leeftijd.”

“Gelukkig kwam er op een bepaald moment een concrete aanleiding. De straat werd heraangelegd. Bovendien moesten we voortaan ons afvalwater gescheiden aanbieden, omdat er ook nieuwe riolering kwam.”

Geen extra punten

“Via mijn dochter die er werkte, kwamen we in contact met Regionaal Landschap de Voorkempen”, vertelt Stuer. “Zij waren op zoek naar bedrijven die een voortrekkersrol wilden spelen inzake ontharding. Dus zijn wij in dat verhaal mee gestapt. Puur en alleen vanuit onze bedrijfsvisie: wij maken geen nieuwe klanten met zo’n project.”

“Wij werken voor de grote industriële spelers van deze wereld, die niet wakker liggen van een ontharde parking. Waarmee ik niet wil zeggen dat het geen duurzame bedrijven zijn. Maar wij werken B2B, dus we scoren er geen extra punten mee: hier komen hoogstens ingenieurs van die bedrijven een machine ophalen of bespreken, en die hebben nu eenmaal niet het beste oog voor esthetiek (lacht).”

Nieuwe fietsenstalling

Erik Stuer noemt vooral veroudering en hardheid als argumenten om met de vernieuwingsoperatie te starten, maar of er ook een duurzame component speelde, willen we weten. “Eigenlijk zijn wij sowieso al een duurzaam bedrijf”, antwoordt de CEO. “Zo gaan de machines die we bouwen dertig tot veertig jaar mee - je moet in de machinewereld al hard zoeken om een product met een langere levensduur te vinden. Dat trekken we ook door in onze energiehuishouding en isolatie.”

“Toen zich hier de kans op een onthardingsproject aanbood, hebben we niet getwijfeld. Zeker omdat we het konden combineren met een nieuwe fietsenstalling, zodat we ook op duurzame mobiliteit kunnen focussen - mensen kunnen er trouwens ook hun elektrische fiets opladen.”

Niet getwijfeld, maar wel gevloekt, want het project kende heel wat uitdagingen. “In eerste instantie moesten we iemand hebben die een plan kon maken, met de nodige ervaring in ontharden. Die persoon hebben we jammer genoeg niet gevonden.”

“Daardoor hebben we het plan dan maar zelf uitgetekend, in samenwerking met de architect die al verschillende projecten bij ons had uitgevoerd – en met de landschapsarchitect van Regionale Landschappen, die het beplantingsplan uitwerkte met inheemse, water wegtrekkende planten, heesters en boomsoorten. Daarnaast hebben we die plannen voorgelegd aan onze medewerkers.”

Njet gekregen

“Toen we de bouwaanvraag echter indienden bij stad Antwerpen, kregen we vreemd genoeg een njet. Er waren een aantal bezwaren, die achteraf gezien niet correct bleken. Maar dat betekende wel dat we een tweede vergunning bij de stad moesten aanvragen. En die hebben we uiteindelijk doorgekregen.”

“Of die tegenkanting en strubbelingen niet het lot van een voortrekkersrol zijn? Dat zou toch in elk geval niet mogen: een overheid zou zich net moeten inspannen om die projecten maximaal te ondersteunen. Achteraf bekeken zouden we die vergunningsprocedure toch anders hebben aangepakt, en veel meer voorafgaand overleg proberen te voeren met de brandweer, de verschillende stadsdiensten, enzovoort. Wat nu heel vaak moeilijk bleek.”

3600 vierkante meter

Het resultaat was in elk geval een volledig nieuwe parking, uitgewerkt in waterdoorlatende verharding, deels bestaande uit gravel en kiezels, deels uit klinkers. “Bovendien wordt het regenwater dat op de parking en de daken valt grotendeels opgevangen in de wadi’s. We plaatsten die her en der op het terrein, zodat ze ter plaatse voor infiltratie kunnen zorgen. Een nattere bodem is dan weer goed voor onze planten en bomen.”

“Alles samen hebben we een oppervlakte van meer dan 3600 vierkante meter heraangelegd, waarvan de helft onthard. We hebben hiervoor zo’n 18.000 euro subsidies ontvangen van GruunRant, een vzw die enorm bekommerd is om het milieu en die van de Vlaamse overheid middelen kreeg om projecten als dat van ons te ondersteunen.”

“Verder verwachten we nog zo’n 30.000 euro onthardingssubsidie van stad Antwerpen. In totaal kostte het project ons echter zo’n 200.000 euro. Maar goed, dat is een investering waarvan je sowieso weet dat je ze niet zal terugverdienen. Maar het was een en-en-en-verhaal dat in ons plaatje paste.”

Aangenamere buurt

Het project is afgerond, dus vragen we uiteraard wat Eric Stuer als de grote voordelen van die heraanleg beschouwt. “Ten eerste oogt het mooier, waardoor onze klanten die op bezoek komen ons er steevast over aanspreken.”

“Ook de buurt zelf is een stuk aangenamer geworden, zeker als je weet dat we vroeger een betonmuur hadden die onze parking afsloot - nu is dat een draad met een haag geworden. Kortom, het oog wil ook wat, en heel wat klanten zeggen ons dat het tijd werd dat er iets veranderde (lacht). Nu zijn we tenminste weer een bedrijf dat ook toont dat het meegaat met zijn tijd.”

“Uiteraard vinden ook onze werknemers de parking nu veel aangenamer en zitten ze er graag ’s middags hun boterhammen op te eten aan de picknicktafels die we ter beschikking hebben gesteld. We hebben sinds de heraanleg ook geen wateroverlast gehad, maar daar zit de nieuwe riolering ook voor iets tussen.”

“En in het voorjaar hebben we een koppel eendjes op een van onze wadi’s gehad: misschien niet noemenswaardig, maar wel aangenaam om naar te kijken (lacht). En last but not least werd er, op vraag van onze medewerkers, ook een petanquebaan aangelegd.”

Of dit project naar meer smaakt, willen we ten slotte weten. “Ja, we zijn van plan op termijn ook onze binnenplaats aan te pakken. Niet alleen door er containers te plaatsen waardoor we ons afval gescheiden kunnen aanbieden, maar ook door een deel ervan te ontharden.”