Bitcoin staat voor heel wat mensen gelijk aan oplichterij, een overroepen hype en onverantwoord veel energieverbruik. Tegen dat soort vooroordelen trekt Levi Haegebaert sinds jaar en dag met veel overgave ten strijde. Als expert terzake is hij diep ingebed in de Belgische Bitcoin-gemeenschap, reisde hij de wereld rond om over de technologie te praten en schreef er recent zelfs een boek over: Bitcoin voor Beginners. “De bubbels zullen blijven komen, want de marketing loopt altijd voor op de technologie zelf.”

Haegebaert kwam na zijn studies aan de Universiteit van Gent terecht in het Bitcoin-wereldje. “Ik studeerde economie en ontwikkelde zo een interesse voor investeren”, vertelt hij. “Het begon met aandelen, dan ging het richting goud en uiteindelijk kwam ik uit bij Bitcoin.”

“Wat begon als een gewone interesse, groeide al snel uit tot een grote passie. Ik werd lid van de Bitcoin-community in Gent, en organiseerde mee de grootste meetup van België. Ik werkte toen als consultant, maar nam uiteindelijk de beslissing om me helemaal op Bitcoin te storten. In die periode reisde ik anderhalf jaar lang de wereld rond, en in ieder land sprak ik over mijn favoriete onderwerp. Samen met de passie groeide ook de kennis razendsnel. Al die expertise en ervaringen pende ik neer in het boek ‘Bitcoin voor Beginners’.”

Torenhoog energieverbruik?

Bij het brede publiek ontbreekt het nog vaak aan kennis over de technologie. Dat maakt dat oplichterij met cryptomunten erg vaak voorkomt, maar ook dat er heel wat misvattingen rond bestaan. Zo is er de notie dat we Bitcoin niet mogen gebruiken omdat het veel energie verbruikt, wat volgens Haegebaert van weinig inzicht getuigt. “Bitcoin verbruikt ongeveer 70 Terawatt uur per jaar”, verduidelijkt hij. “Wat ongeveer overeenkomt met het energieverbruik van Oostenrijk. Bitcoin verbruikt dus wel degelijk veel energie, daar kunnen we niet om heen. Maar toch zie je daaromtrent erg veel foute informatie circuleren”, stelt Haegebaert.

“In 2017 stelden sommigen dat Bitcoin in 2020 evenveel energie zou verbruiken als de rest van de wereld, wat helemaal niet gebeurde. Die berekening is gebaseerd op de veronderstelling dat het energieverbruik afhangt van het aantal transacties. Maar die twee cijfers staan los van elkaar, en sinds 2017 nam het energiegebruik per transactie af. Tegelijk verbruikt normaal geld ook heel wat energie, denk maar aan het verbruik van datacenters van betalingsnetwerken, betaalautomaten in banken of zelfs de fabricagekosten van gepantserde wagens. Alhoewel die kosten veel moeilijker in kaart te brengen zijn.”

Aantrekkelijke regio’s voor Bitcoin mining

Het verbruik van Bitcoin komt van zogenaamde miners. Zij stellen hun datacenters open om het Bitcoin-netwerk te ondersteunen. Die datacenters verbruiken op hun beurt erg veel energie, maar volgens Haegebaert komt dat al vaak van duurzame bronnen. Miners concentreren zich namelijk in regio's met goedkope energie, die regelmatig van dammen komt, klinkt het. “29% van de energie die Bitcoin verbruikt, komt vandaag al van hernieuwbare bronnen. In bepaalde gebieden, zoals het binnenland van China, maar ook IJsland, bestaat er een overschot aan energie door dammen, wat het voor miners erg aantrekkelijke regio's maakt.”

Maar waarom hebben we dan Bitcoin nodig? Om dagelijkse betalingen uit te voeren is het namelijk helemaal niet zo nuttig. “Bitcoin gebruik je inderdaad best niet om een koffie te kopen”, geeft Haegebaert toe. “We moeten een kat een kat noemen, momenteel gebruiken we het vooral voor speculatieve doelen. Ik zie dat niet op korte termijn veranderen, want de technologie is er niet klaar voor. Het Bitcoin-netwerk ondersteunt maar zeven transacties per seconde, en dat is onvoldoende. Alhoewel technische ontwikkelingen dat aantal in de toekomst misschien opschroeft.”

Dat het gebruikt wordt voor speculatieve doeleinden, vindt Haegebaert niet noodzakelijk slecht. “Bitcoin is aantoonbaar schaars, en dat geeft het waarde. Hetzelfde principe geldt voor goud. Dat vormt een belangrijke barrière tegen inflatie. De afgelopen twintig jaar is de koopkracht van ons spaargeld namelijk met 20% gedaald als gevolg van die inflatie.”

Psychogische barrière

Volgens Haegebaert evolueert de technologie achter Bitcoin snel, nieuwe voorstellen zouden duizenden transacties per seconde toelaten op het Bitcoin-netwerk. Maar niettemin blijft er een psychologische barrière. “Mijn opa rekent nog steeds in Belgische franken”, stelt hij. “Dat de technologie er is, betekent nog niet dat mensen haar ook zullen aanvaarden.”

Tot de jaren '70 was elke nationale munt gekoppeld aan de waarde van goud. Ik zie wel een situatie ontstaan waarbij we dat opnieuw doen, maar dan met Bitcoin. Want die zijn politiek neutraal en tegelijk aantoonbaar schaars

Bitcoin blijft dus een inherent schaarse investeringsmunt. Maar dan nog blijkt het misschien erg belangrijk te zijn. “Tot de jaren '70 bestond de goudstandaard”, stelt Haegebaert. “Elke nationale munt was gekoppeld aan de waarde van goud. Ik zie wel een situatie ontstaan waarbij we dat opnieuw doen, maar dan met Bitcoin. Want die zijn politiek neutraal en tegelijk aantoonbaar schaars.”

Dat het neutraal en schaars is, maakt Bitcoin daarom nog niet stabiel. De munt zag al grote pieken en dalen in prijs, die er soms voor zorgden dat investeerders heel wat van hun kapitaal verloren. “Die bubbels zullen blijven komen”, aldus Haegebaert. “De marketing loopt altijd voor op de technologie zelf.”

“In 2017 werd er beloofd dat Bitcoin de wereld zou veranderen. En dat zal het volgens mij ook doen, maar niet op korte termijn. Mensen dachten dat het over een paar maanden tot jaren al zover zou zijn. Zoiets voedt de hype, en dat zal er altijd zijn voor een technologie die voor iedereen openstaat. Tegelijk komt er bij elke bubbel een instroom van nieuwe mensen, waarvan een deel blijft plakken. Door dat sneeuwbaleffect groeit de technologie dus over de lange termijn.”

Hype en oplichters

Wat zeker niet betekent dat Levi Haegebaert minachtend kijkt op mensen die geld verliezen, of zelfs in de val trappen van oplichters. “In België zie ik erg veel mensen in scams trappen”, stelt hij vast. “Dat is heel erg jammer. De Bitcoin-community moet mensen begeleiden, en tonen waar ze moeten voor opletten. Er bestaat een principe: do your own research, dat stelt dat je goed onderzoek moet doen en alles zoveel mogelijk in vraag moet stellen. Maar dat principe geldt natuurlijk ook buiten Bitcoin en cryptomunten. Ik ken mensen die spijtig genoeg ook in het echte leven zijn opgelicht. Het komt dus niet enkel bij Bitcoin voor.”

Tegelijk mogen we Bitcoin niet gelijkstellen aan cybercriminaliteit. “In de jaren ‘90 was er ook de visie dat het internet enkel voor pedofielen en cybercriminelen was. Bitcoin heeft vandaag soms hetzelfde imago, maar uiteindelijk zal het daar net zoals het internet uitgroeien”, is Haegebaert er vrij gerust in.

Belgische

Onverantwoord van de regering

Volgens Levi Haegebaert zijn er nog drie barrières die het succes van Bitcoin in de weg staan: technologie, adoptie en wetgeving. De technologie moet nog vooruitgaan om meer transacties toe te laten. Bewustzijn moet verbreden, en mensen moeten duidelijk snappen waar het potentieel en de gevaren van cryptomunten liggen.

En dan is er de overheid. “De onzekerheid houdt mensen nog tegen”, meent Haegebaert. “En dat geldt niet alleen voor het kleine kapitaal, maar ook het grote. Hedge funds, grote investeerders en zelfs bedrijven willen bitcoins aankopen maar om dat te doen, moeten ze door een reeks legale hoepels springen.”

“Tegelijk staan wetgevers onder zware druk, wat voor vooruitgang zorgt. Sinds kort mogen banken in de VS zelfs bitcoins in bewaring houden voor hun klanten, waar dat voordien niet mogelijk was. We hebben meer van dat soort wetgevingen nodig om Bitcoin danig te doen groeien.”

Overheden moeten misschien zelf investeren in bitcoin, ondanks het anti-overheid imago dat de technologie bezit. “Onze overheid moet dringend overwegen om bitcoins te bezitten”, stelt Haegebaert. “Dat moet geen groot deel zijn, misschien 1% van hun portfolio. Maar dit mag je niet negeren vanuit een beleggingsperspectief. Het niet opnemen in hun voorraden is onverantwoord! Want daarmee zouden ze kunnen diversifiëren in onzekere tijden. Iran deed dat trouwens recent als eerste land.”

Risicovolle investering

Haegebaert ziet de trend voor Bitcoin alvast positief voor de komende periode. “We zitten in een crisis, en overheden drukken immense hoeveelheden geld bij”, stelt hij. “Dat zorgt voor een gezonde reflex om eens naar inflatie te kijken. Daarom zoeken steeds meer mensen naar betere plekken om hun geld te plaatsen, en Bitcoin is naast goud één van de opties.”

“Ik denk dat steeds meer banken en investeerders daarin zullen meegaan, niemand wil de trein missen. Er vallen nog maar een beperkt aantal bitcoins te creëren, en eens die deur dichtgaat, zal de prijs naar alle waarschijnlijkheid sterk stijgen. Tegelijk blijven er nog heel wat uitdagingen, want Bitcoin is zeker en vast een risicovolle investering.”