Oost-Vlaamse start-up maakt herbruikbare bekers en food packs heel laagdrempelig: “We gaan dit jaar 75.000 ton aan plastic besparen”

Goodless-founder Rudi De Kerpel

Ondernemer Rudi De Kerpel (59) is voor geen kleintje vervaard. Met zijn Oost-Vlaamse start-up Goodless gaat hij de gigantische plastic afvalberg dit jaar met maar liefst 75.000 ton verkleinen. “De ambitie is om op dat cijfer op korte termijn op te trekken naar 1 miljoen ton. Op lange termijn gaat single-use plastics er helemaal uit”, zegt De Kerpel. Of dat ook zal lukken? “Absoluut. We willen de iPhone van de re-use sector worden.”

De Kerpel, ondernemer in hart en nieren en vooral bekend als oprichter van Eurotuin, is op het moment van ons gesprek op weg naar een grote klant. “Een sportclub die alle plastic bekers wil vervangen door onze Smart Cups”, klinkt het enthousiast aan de andere kant van de lijn. “Het feit dat een zo’n grote vereniging mee op de kar zit, betekent wel iets: de perceptie rond recyclage en herbruikbare verpakkingen vindt steeds meer vaste grond. Meer en meer mensen, vooral organisatoren van events en grote sportclubs, zien heil in die transitie. Niet enkel vanuit een financieel oogpunt, maar ook ecologisch. En omwille van de nieuwe Europese wetgeving. Iedereen beseft dat het zo niet verder kan.”

Innovatie, technologie en ecologie

Hij heeft altijd al een grote passie gehad voor duurzaamheid, een thema dat Rudi De Kerpel destijds ook introduceerde bij Eurotuin, op een moment dat er bij andere bedrijven nauwelijks iets rond te doen was. “Wij waren bijvoorbeeld één van de eerste tuincentra waar mensen hun plastic potjes konden terugbrengen en hebben ook altijd zelf consequent alle plastic en karton gescheiden. Onze plantentrays, onze karren,..., ze waren allemaal herbruikbaar.”

Zijn focus op duurzaamheid spruit voor uit een geëngageerd ondernemerschap. In eender wel project dat De Kerpel aangaat, krijgt duurzaamheid en aandacht voor ecologie steeds de grootste aandacht. “Mijn interesse voor circulaire economie is er altijd al geweest”, klinkt het. “En zeker ook voor het beperken van het plasticverbruik. Want laten we wel wezen: er is veel te veel plastic, en een groot deel op plaatsen waar het niet hoort, zoals in onze oceanen.”

“Dat probleem is met de jaren acuter geworden: een ex-zakenpartner van mij is een gepassioneerd duiker. Elke keer dat hij opnieuw ging duiken, werd hij kwader. Bij duiksessies zwom hij steeds vaker tussen het plastic afval. Voor mij was onder andere zijn verhaal een eyeopener, een soort van sensibilisering. Dat, en het inspirerende verhaal van Boyan Slat, de Nederlander achter The Ocean Cleanup. Wat die man presteert, hoedje af.”

“We kunnen niet oneindig grondstoffen blijven gebruiken of olie en gas opsouperen”, gaat De Kerpel door. “Vroeg of laat zal dat geologische implicaties hebben. Het is hoog tijd dat we zorgzamer omspringen met grondstoffen, met hoe we met de planeet omgaan. Het is zaak om de keten zo weinig mogelijk te belasten, en daar moeten we met z’n allen veel meer aandacht voor hebben.”

Eerst het frietbakje

Het zal misschien wel iets te maken hebben met ons nationaal erfgoed, maar De Kerpel kwam zijn co-founder en voormalige vennoot van Goodless op het spoor toen die een recycleerbaar frietbakje op de markt bracht. “Een mooi product, maar voor mij ging het niet ver genoeg. Qua vermarkting kon het beter”, aldus De Kerpel.

En beter werd het. De ondernemer uit Lochristi deed uitvoerig marktonderzoek, ging aan het researchen en ontwikkelde een slimme, herbruikbare beker die hij ‘Smart Cup’ doopte. “We hadden vooraf een analyse gemaakt over het probleem waar herbruikbare bekers mee te kampen hadden en kwamen uit bij het omslachtige waarborgsysteem. Dat stond echt nog niet op punt.”

“Ga je naar een festival of een event, dan betaal je bij het bestellen van drankjes een waarborg die je pas terugkrijgt als je je bekers gaat inwisselen. Logistiek is dat vaak een heel gedoe, omdat je lang moet aanschuiven alvorens je je geld terugkrijgt. En je moet er als eventorganisator extra werkkrachten voor inschakelen. Het Goodless concept lost dit op: de chip die wij in de SmartCup verwerkt hebben, wordt bij het kopen van een drankje of maaltijd gekoppeld aan de betaalkaart van de persoon die de consumpties bestelt. Brengt die zijn beker of voedselverpakking terug naar een SmartBin-inzamelbox, dan krijgt hij deze waarborg automatisch terugbetaald”, legt de Kerpel uit.

Actief in drie sectoren

Goodless wil actief zijn op drie terreinen, legt de oprichter uit. “Een eerste luik zijn de festivals, events en de sport, waar we dankzij ons systeem zowel de organisator als de bezoeker willen ontzorgen”, zegt De Kerpel. “Een tweede tak zijn drinks-on-the-go, waar ook koffie toe behoort. Ook daar wil Goodless het verschil maken. In die optiek hebben we de Leuvense start-up Quppa overgenomen, dat we in Goodless zullen integreren. Het plan is om ook in dat segment van herbruikbare koffiebekers de norm te worden. Koop je bijvoorbeeld in een Panos in Gent een koffie, dan kan je die beker na gebruik pakweg in een Panos in Antwerpen of Brussel deponeren in onze SmartBin. Goodless haalt die teruggebrachte bekers dan opnieuw op, brengt ze naar onze wasstraat en zo komen deze weer in roulatie.”

“En een derde peiler is Red-Use, onze wegwerpverpakking voor afhaalmaaltijden waarmee we eind 2022 de visibiliteit enorm willen vergroten. Een grote opsteker hier is dat Europa vanaf 2023 een verbod uitvaardigt op het gebruik van single-use plastics. Voor ons is dat een grote meevaller die ons sterkt in onze beginselen: de overtuiging dat er iets moest veranderen. Met de wetgeving aan onze kant krijgen we veel leverage om de sensibilisering echt op gang te trekken.”

Dynamischer dan de overheid

Of Goodless met zijn activiteiten de al jarenlange discussie over het al dan niet invoeren van statiegeld wil omzeilen, wil De Kerpel niet gezegd hebben. Maar we kunnen er niet omheen: nog maar eens blijkt een onderneming in het streven naar een betere wereld sneller te handelen dan de logge bureaucratische overheidsmolen.

“Omzeilen? Neen. Maar als je de waarborg die wij vragen beschouwt als statiegeld, dan implementeren we dat op een technologisch innovatieve manier. Goodless toont vooral aan dat ecologie en technologie een perfecte match kunnen vormen”, meent De Kerpel. “Bovendien plukken bedrijven die met Goodless in zee gaan daar niet enkel de financiële, ecologische maar ook materiële vruchten want we bieden dit aan als Reuse-as-a-Service. Onze slimme technologie introduceert bij ondernemingen een heel transparant waarborgsysteem, waarbij geen fraude mogelijk is. Een waarborg wordt pas actief als hij betaald is. Verpakkingen waarvoor geen waarborg betaald werd, zijn quasi waardeloos voor de bezitter.”

“Meer nog, op middellange termijn willen we de Goodless-producten kunnen aanbieden aan dezelfde prijs als wegwerpartikelen. Op die manier willen we de keuze voor herbruikbaar nog meer aanzwengelen en bedrijven stimuleren om daarin te investeren. Het grote voordeel daarin is de nuloperatie voor de consument, die zijn geld terugkrijgt met een grote ontlasting van het milieu”, stelt De Kerpel.

Geen mensen heropvoeden

Het klinkt allemaal erg mooi - en Goodless heeft op verschillende events al getoond bijzonder efficiënt te werken - maar wat als mensen elkaar trakteren en hun bekers niet naar SmartBins brengen? “Dat kan gebeuren. Er is tussen consumenten ook een zeker vertrouwen mee gemoeid. Stel dat ik jou trakteer of ik betaal je een takeaway gerecht, dan krijg ik pas mijn waarborg terug op het moment dat jij de verpakking aflevert.”

In die zin doet Goodless een beroep op het vertrouwen en de verantwoordelijkheid tussen mensen onderling. “Aan het menselijk gedrag kunnen we uiteraard niet veel veranderen, maar we weten wel dat financiële repercussies - met name je waarborg kwijt - wel degelijk werken. We zullen er alles aan doen om miljoenen tonnen plastic mee de wereld uit te helpen, maar mensen heropvoeden is niet onze taak!”

De norm in Europa

De perceptie rond verpakkingen is stilaan aan het veranderen, ervaart ook Rudi De Kerpel. “Tegenwoordig kunnen consumenten met hun eigen verpakkingen terecht in winkels van bijvoorbeeld Pieter Pot, OHNE en consorten. Ik vind dat een bijzonder mooie evolutie, al staat alles inzake re-use en herbruikbaar wel nog in zijn kinderschoenen.”

“Je kunt het wat vergelijken met de periode waarin de eerste mobiele telefoons op de markt kwamen. Dat waren batterijen met een telefoon op gekleefd. Vandaag zit onze sector nog in die fase: research, development en innovatie. Maar het gaat wel snel, en het is de ambitie van Goodless om de iPhone te worden van de re-use sector. Tegen 2025 willen we in Europa dé referentie zijn. Dat gaan we uiteraard niet alleen doen, want parallel aan onze activiteiten loopt een investeringsronde om die torenhoge ambities te kunnen realiseren”, aldus De Kerpel.

Eén miljoen ton plastic

“De wetgeving in Nederland en Duitsland is heel streng”, maakt De Kerpel de vergelijking met onze buurlanden. “Het gebruik van single-use voor voedingsproducten zal er in de nabije toekomst volledig verboden worden, zelfs in warenhuizen. Ook takeaway verpakkingen gaan die weg op. Overal zijn bedrijven op zoek naar de oplossingen die wij - en een aantal andere spelers - aanbieden. Want Goodless is niet de enige in zijn soort. In de Carrefour-winkesl heb je bijvoorbeeld LOOP, een globaal platform dat focust op herbruikbare verpakkingen en al heel wat internationale merken aan zich heeft gebonden.”

“In België is Goodless op dit moment samen met Ecocup de grootste speler. Aan het einde van dit jaar zullen we 10 miljoen units verhuurd hebben, goed voor een uitsparing van maar liefst 75.000 ton plastic uitgespaard hebben. Het is de ambitie om daar op Europees niveau één miljoen ton van te maken.”

De toekomst is good ... en less

“We staan aan het begin van een wereldwijde revolutie”, klinkt De Kerpel tevreden. “In onze Goodless Smartgroup is er voldoende ruimte voor innovatie, toegespitst op de drie bovengenoemde takken: events, drinks-on-the-go en food. Daarnaast willen we met de groep elk jaar met een innovatie op de proppen komen op het gebied van recycling en herbruikbare materialen. Het is de bedoeling om een team van jonge ingenieurs, productontwikkelaars en innovators in het leven te roepen die datagedreven applicaties ontwikkelen waarmee we de sector kunnen versterken. Vlaanderen zal daarin fungeren als proeftuin en als het hier werkt, is de scope Europa en verder.”

“Vandaag hebben we in heel het project al ruim een miljoen euro geïnvesteerd, hoofdzakelijk eigen middelen en steeds met succes. Toch wil ik ook graag het belang van VLAIO even aanstippen, want zij hebben een grote bijdrage geleverd in het ondersteunen van de basis”, toont De Kerpel zich erkentelijk. “Er wordt wel eens meewarig gedaan over het subsidiebeleid in Vlaanderen maar je mag het belang van een instituut als VLAIO echt niet onderschatten, zeker wat betreft de ondersteuning van innovatieve projecten. Eens je hen kan overtuigen van de meerwaarde van je project, zetten ze zich als een blok achter je idee.”

De stroom van de rivier kan je niet tegenhouden, maar De Kerpel hoopt op z’n minst een steen te verleggen en zo mee de richting te veranderen. “Op mijn sterfbed wil ik met trots kunnen terugblikken op het feit dat ik misschien 100 miljoen ton plastic uit de zee haalde, eerder dan dat ik 100 miljoen euro op mijn rekening heb staan waar ze na mijn dood alleen maar ruzie gaan voor maken.”