Lopen er binnenkort mensachtige robots rond in onze magazijnen om pakjes uit de rekken te halen en op pallets te stapelen? Een aantal bedrijven, zoals recent ook Amazon, werken aan robots die bewust zijn ontworpen om eruit te zien en te functioneren als mensen. Een indrukwekkende innovatie qua machinebouw is het zeker, maar hun ontwikkeling roept een aantal belangrijke vragen op. Zijn humanoïde robots de toekomst, of hebben hun minder antropomorfe tegenhangers een groter potentieel om het magazijn veiliger en efficiënter te maken?

In heel wat magazijnen en distributiecentra was het de voorbije week alle hens aan dek; ontelbare Black Friday-bestellingen moesten zo snel mogelijk de deur uit, al was het maar om plaats te maken voor de kerstcadeaus die er zitten aan te komen. Om zo’n immense piek aan orders en leveringen te verwerken doet men in die sector steeds vaker een beroep op roboticasystemen. Die zorgen voor een hogere productiviteit en efficiëntie en helpen bovendien om de magazijnruimte te optimaliseren. Stel je je bij die robots overigens niet te veel voor: vaak zijn dat gewoon bakken op wieltjes die kriskras door het magazijn snorren, maar ze doen dat heel efficiënt.

Eerder functioneel dan esthetisch

Geautomatiseerde opslag- en ophaalsystemen (ASRS) kunnen bijvoorbeeld al wat mensachtige robots willen bereiken, en ze kunnen het sneller en in veel minder ruimte. Zo'n systeem kan autonoom over een magazijnvloer navigeren en kan veilig dozen of bakken halen uit rekken die zich meters boven de grond bevinden. Ze kunnen gecombineerd worden met andere machines, zoals gelede robotarmen, om producten te verzamelen en verpakken. Cruciaal is de geavanceerde software die deze systemen ondersteunt en elke beweging plant, begeleidt en analyseert, zodat ze constant hoge prestaties leveren.

Deze systemen zijn eerder functioneel dan esthetisch en worden geproduceerd zonder dat er extra tijd en geld moet worden geïnvesteerd om robots menselijke eigenschappen te geven. Wielen zijn immers veel eenvoudiger te ontwerpen en te produceren dan een robotpoot met menselijke eigenschappen, en ze kunnen een machine aanzienlijk sneller over een magazijnvloer verplaatsen. In combinatie met software maakt een robot op wieltjes het magazijn veiliger en efficiënter op een effectieve manier.

Innoveren in wiens belang?

Een robot die eruitziet als een mens, daarentegen, zal veel van dezelfde beperkingen hebben als mensen als het gaat om magazijnwerk, vooral wanneer de technologie nog in de kinderschoenen staat. Een goed voorbeeld om dit te illustreren, zijn de nieuwe robots met twee ‘benen’ die Amazon in oktober uitbracht.

Het toevoegen van robots met twee ‘benen’ is best indrukwekkend vanuit technologisch oogpunt, maar ook niets meer dan dat. Het lost geen prangende bedrijfsproblemen op en heel erg efficiënt kun je die robots niet noemen. Het gaat zelfs in tegen een van de fundamentele principes van engineering, namelijk dat je voor elke taak altijd het juiste gereedschap moet gebruiken. Met andere woorden: waarom robots inzetten die meer dan twintig assen gebruiken als je eigenlijk maar drie assen en een paar rails nodig hebt om dezelfde taak uit te voeren?

Net daarom zie ik mensachtige robots geen brede toepassing krijgen in magazijnen, waar de kostendruk zo hoog is dat alleen de meest efficiënte technologie overblijft. Zoals het er nu voor staat, lijkt de toevoeging van deze robots aan magazijnoperaties meer op een streven naar innovatie dan op een weloverwogen operationele beslissing.

Let op: ik spreek hier enkel over robots in magazijnen. Ik spreek me hierin niet uit over mensachtige robots die hun nut al bewezen hebben qua precisie en flexibiliteit in andere omgevingen, zoals in ziekenhuizen en verzorgingstehuizen.

Robots als de toekomst, maar dan een beetje minder mensachtig

Robotica maken al jaren deel uit van magazijnwerk en dat zal in de toekomst zeker zo blijven. Toch lijkt het onwaarschijnlijk dat het de types zullen zijn die we kennen uit onze favoriete sciencefictionfilms, voorlopig althans. Dat gezegd zijnde, hebben mensachtige robots zeker een groot potentieel om een verschil te maken in andere industrieën, waarvan NASA's Valkyrie-project een goed voorbeeld is.

Voorlopig zijn niet-mensachtige robots en de bijbehorende software echter meer ingeburgerd als technologie, en zijn ze goedkoper en haalbaarder om te implementeren. Bovendien zijn ze gebouwd om te voorzien in zeer specifieke behoeften die vaak buiten het bereik van mensen liggen. De complexere, ingewikkelde taken in het magazijn blijven weggelegd voor de mensen die daar het beste in zijn.